Kopyalar sayesinde toplanan parayla orijinaller gün yüzüne çıkacak
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Nisan 25, 2009 00:00
Türkiye İş Kadınları Derneği, II. Abdülhamid zamanında üretilen ve bugüne kadar tamamı hiç sergilenmeyen Yıldız Porselenleri’ni gün yüzüne çıkarmak amacı ile bir proje başlattı. Proje için Yıldız Porselen fabrikası özel bir koleksiyon hazırladı. Özel porselenler, bu gece (25 Nisan) Sait Halim Paşa Yalısı’nda düzenlenecek müzayedede satılacak. Elde edilecek gelir de depolardaki tarihi porselenlerin sergilenmesine harcanacak.
Projesinin çıkışı, sanat tarihi doktorasını yapmakta olan Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD) Yönetim Kurulu Üyesi Hülya Kalyoncu ile oldu. Kalyoncu, Yıldız Porselenleri araştırmasını yaparken oluşturduğu fikri dernek yönetimine sundu ve proje burada kabul edildi.
Bugün hâlâ işlemekte bulunan Yıldız Porselen Fabrikası, toplam 60 parçalık özel bir koleksiyon hazırladı. İçinde vazo, aşurelik, ibrik, şekerlik gibi tarihi Yıldız Porselenleri’ne benzer parçalar var. Bu gece yapılacak müzayede ile satışa çıkacak bu eserlerden elde edilecek gelir, tarihi porselenlerin hepsinin sergilenebilmesi için Topkapı Sarayı’ndaki Şerbethane’nin onarımına harcanacak.
TİKAD Başkanı Nilüfer Bulut, “Gerekli izinlerin alınması durumunda, tarihi porselenlerin Paris’teki Türk Yılı’nda sergilenmesini düşünüyoruz” diyor.
TOPLAM 900 PARÇA
Sultan II. Abdülhamid’in isteği üzerine, sarayın porselen ihtiyacını karşılamak üzere, Yıldız Sarayı’nın bahçesinde kurulmuş olan fabrikada üretilen, birinci sınıf porselenlere Yıldız Porselenleri deniyor. 1890’da yapımına başlanan fabrika, 1894’teki büyük İstanbul depreminde ciddi hasar gördü ve aynı yıl içinde baştan yapıldı. İlk müdürü “Date” isimli bir Fransız’dı. Fabrika, birkaç yıllık deneme safhasından sonra ilk ürünlerini 1894 yılı sonlarında yapmaya başladı. Burada imal edilen bütün porselenler, damgalı ve tarihli. Ürünlerin arkasında fabrikanın amblemi olan ay-yıldız bulunuyor. Bu damga genellikle yeşil, bazen de altın yaldız ile yapılıyordu. Porselende kullanılan kaolin, ilk dönemlerde Fransa’dan getirilmiş olsa da, sonraki yıllarda İstanbul Arnavutköy’deki toprağın porselen yapmaya uygun olduğu tespit edildi ve buradan çıkan toprak kullanıldı. Yerli ve yabancı kırktan fazla ressamın çalıştığı ekip, çiçek, manzara ve İstanbul’un simgesi haline gelen tarihi binalar ile sembolleri resmetti. Birçok tarihi yapının artık var olmaması ve geçen süre içinde İstanbul manzarasının değişmesi, bu porselenleri birer tarihi belge haline getirdi. Osmanlı padişah portrelerinin yapıldığı çay, kahve fincanları ve duvar tabakları koleksiyonun önemli diğer parçalarını oluşturdu. Bu gruptaki porselenler önemli yabancı devlet adamlarına ve üst düzey bürokratlara prestij hediyesi olarak verilirdi. Çok önemli bir kültür mirası olan Tarihi Yıldız Porselenleri, toplam 900 parçadan oluşuyor. 1999 depreminden önce Topkapı Sarayı Şerbethanesi’nde tamamı sergileniyordu, fakat deprem sonrasında mekanda oluşan hasar nedeni ile bir bölümü depolarda saklanmaya başladı.
Bugün hâlâ işlemekte bulunan Yıldız Porselen Fabrikası, toplam 60 parçalık özel bir koleksiyon hazırladı. İçinde vazo, aşurelik, ibrik, şekerlik gibi tarihi Yıldız Porselenleri’ne benzer parçalar var. Bu gece yapılacak müzayede ile satışa çıkacak bu eserlerden elde edilecek gelir, tarihi porselenlerin hepsinin sergilenebilmesi için Topkapı Sarayı’ndaki Şerbethane’nin onarımına harcanacak.
TİKAD Başkanı Nilüfer Bulut, “Gerekli izinlerin alınması durumunda, tarihi porselenlerin Paris’teki Türk Yılı’nda sergilenmesini düşünüyoruz” diyor.
TOPLAM 900 PARÇA
Sultan II. Abdülhamid’in isteği üzerine, sarayın porselen ihtiyacını karşılamak üzere, Yıldız Sarayı’nın bahçesinde kurulmuş olan fabrikada üretilen, birinci sınıf porselenlere Yıldız Porselenleri deniyor. 1890’da yapımına başlanan fabrika, 1894’teki büyük İstanbul depreminde ciddi hasar gördü ve aynı yıl içinde baştan yapıldı. İlk müdürü “Date” isimli bir Fransız’dı. Fabrika, birkaç yıllık deneme safhasından sonra ilk ürünlerini 1894 yılı sonlarında yapmaya başladı. Burada imal edilen bütün porselenler, damgalı ve tarihli. Ürünlerin arkasında fabrikanın amblemi olan ay-yıldız bulunuyor. Bu damga genellikle yeşil, bazen de altın yaldız ile yapılıyordu. Porselende kullanılan kaolin, ilk dönemlerde Fransa’dan getirilmiş olsa da, sonraki yıllarda İstanbul Arnavutköy’deki toprağın porselen yapmaya uygun olduğu tespit edildi ve buradan çıkan toprak kullanıldı. Yerli ve yabancı kırktan fazla ressamın çalıştığı ekip, çiçek, manzara ve İstanbul’un simgesi haline gelen tarihi binalar ile sembolleri resmetti. Birçok tarihi yapının artık var olmaması ve geçen süre içinde İstanbul manzarasının değişmesi, bu porselenleri birer tarihi belge haline getirdi. Osmanlı padişah portrelerinin yapıldığı çay, kahve fincanları ve duvar tabakları koleksiyonun önemli diğer parçalarını oluşturdu. Bu gruptaki porselenler önemli yabancı devlet adamlarına ve üst düzey bürokratlara prestij hediyesi olarak verilirdi. Çok önemli bir kültür mirası olan Tarihi Yıldız Porselenleri, toplam 900 parçadan oluşuyor. 1999 depreminden önce Topkapı Sarayı Şerbethanesi’nde tamamı sergileniyordu, fakat deprem sonrasında mekanda oluşan hasar nedeni ile bir bölümü depolarda saklanmaya başladı.