Aziz Sancar’ın etkileyici yaşamöyküsü çocuklara ilham verecek

Bütün başarı hikâyeleri ilham verir, kabul. Ancak onunki kadar çarpıcı yaşamöyküsü açıkçası az bulunur. Nobel Kimya Ödülü’nü aldığı 2015 yılından bugüne Aziz Sancar’ın etkileyici hikâyesini okuyor, verdiği röportaj ve yazdığı yazılarla onu daha yakından tanımaya çalışıyoruz. Şimdi sıra çocuklarda... KaraKarga Junior Yayınevi, ‘Dünyaya Yön Verenler Serisi’nin yeni kitabında Aziz Sancar’ı Selin Feldman’ın yazıları ve Can Baytak’ın çizimleriyle anlatıyor. Kitap, Sancar’ın Mardin’de sekiz çocuklu bir ailenin yedi numarası olarak doğduğu günlerle başlıyor, bugünlerine dek uzanıyor.

TEK KELİME BİLMEDEN AMERİKA...

Sancar, henüz beş yaşındayken okuma-yazmayı öğrendi. Çok iyi kaleciydi, bir süre futbolcu olma hayalleri kurdu. İlkokul üçüncü sınıfta taşındığı Ankara’da sınıf arkadaşları şivesiyle alay ettiği için kimseyle konuşmamaya başladı, sadece öğretmen zorlayınca konuşuyordu. Derslerinde hep çok başarılıydı. Tıp Fakültesi’ne girdi, birincilikle bitirdi. Hekim olduktan 1.5 yıl sonra biyokimya eğitimi için Amerika’ya gittiğinde, tek kelime İngilizce bilmiyordu. Pes etmek mi dediniz? Onun lügatinde bu laf yok! Aziz Sancar, İngilizce’yi kendi kendine öğrenmekle kalmadı, Teksas’ta moleküler biyoloji üzerine çalışmaya da başladı. Parasının olmadığı dönemlerde laboratuvarda yatıp kalktı, yangın hortumlarıyla duş aldı, başarısızlıkla sonuçlanan deneyleri oldu. Ama sonra çabalarının karşılığını alacağı gün geldi. Hücrelerin hasar gören DNA’ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu haritalandıran araştırması sayesinde Nobel Kimya Ödülü’nü kazandı. Dahası; DNA onarımı, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve biyolojik saat üzerine 425 bilimsel makale ve 33 kitap yayımladı. Sıradışı hikâyesinin tüm çocuklara ilham ve cesaret vermesi dileğiyle...

ÇİZERİ CAN BAYTAK ANLATIYOR:

KENDİ ÇOCUKLARIMA ÇİZER GİBİ ÇİZİYORUM

Daha önce pek çok çocuk kitabı çizdiniz. Çocuklar için çizerken en çok neye dikkat etmek gerekiyor?

- Baba olmadan önce de çocuk kitapları çizmiştim, benim için duygusal bir deneyimdi. Gözlemlerime göre çocuklar kandırılması zor hatta pek mümkün olmayan varlıklardı. Elimden gelen en iyi şey samimi olmaktı. Ama asıl deneyimimi; kendi çocuklarına uykudan önce kitap okuyan bir baba olunca ve çocuklarımın kitaplara gösterdiği tepkileri gözlemlediğimde kazandım. Çocuklara çizmeyi bir nevi onlardan öğrendim.

 Ne öğrettiler size?

- Sanatsal kaygılara kapılıp lafı dolandırmak gibi bir şansınız yok. Onların heyecanını sıcak tutmalısınız. Çizginiz çocukla göz kontağını kaybetmemeli. Pedagojik eğitimim yok ama biraz okuduğum kadarıyla biraz da babalık tecrübesiyle pedagojiye ters düşmemeye dikkat ederek çizmeye çalışıyorum. Kendi çocuklarıma çizer gibi çiziyorum, bu da beni birçok teferruattan uzak tutuyor.

 Bu kitaba başladığınızda aklınızda ne vardı?

- Önce biraz ürktüm, Aziz Sancar isminin olduğu bir çizgi roman çizmek bana biraz büyük göründü. Ama kitabın yazarı Selin Feldman öyle güzel ve sade bir yazım dili kullanmıştı ki bana sadece hakkını vererek ve keyifle çizmek kaldı. Hatta bu kitapta daha önce bir kitapta denemediğim teknik yenilikler kullandım. Evde sıklıkla çizgi film seyrediliyor. Kendim de seyrediyorum, itiraf edeyim. Çocukların sevdiği tarzlara dikkat ettim ve kitaba o tarzlardan esintileri, renk anlayışını, sahne planlarını taşımaya çalıştım.