Dağcı giyisleri teknoloji mucizesi

Dağcılar, normal atmosfer koşullarının çok uzağındaki hava ve doğa koşullarında yaşarlar. Hava basıncı ve oksijen basıncı düşüktür. Sert rüzgarlar, sıfırın altındaki ısıyı daha da soğutur. Ağrı gibi 5 bin metrelik yüksekliklerde ısı, bazen yaz mevsiminde bile eksi 25'lere düşer. Kar ve buz yürüme, soluk alma ve barınma şansı vermez. Dağcılar, bu zor koşullarda var olmak için de bildiğimiz giysilerden çok farklı giysiler giyer ve ‘‘az’’la yetinilen çok farklı bir yaşam sürerler. Günümüzde dağcılık giysileri, yüksek teknoloji ürünü, su geçirmeyen dayanıklı ve ısıyı koruyan malzemelerden yapılıyor. Isıyı koruyan ‘‘polar’’ kumaşlar, su geçirmeyen, ancak teri soluyabilen ‘‘gro-tex’’ kumaşlardan yapılmış özel giysilerden oluşuyor.

SOLUYABİLEN CEKET Son yıllarda dağcı giysileri, hiç su geçirmeyen, ama vücudun terini dışarı atabilen, özel dokunmuş kumaşlardan yapılıyor. @bunların en çok tercih edileni ‘‘gro-tex’’ denen sentetik kumaş. Özellikle, dağcıyı dış hav koşullarına karşı ilk koruyan anorak, ceket, pantolon, ayakkabı gibi giysilerde tercih ediliyor.

Dağcılar, su geçirmeyen sentetik kumaşla kaplı ve içi kaz tüyü ya da sentetik tüyle dolu anorakları da soğuk ve rüzgara karşı tercih ediyorlar.

POLAR KUMAŞLAR Soğuktan korunmanın en iyi geleneksel yolu, yün giysiler. Ama gelişen teknoloji, son yıllarda yünden daha sıcak tutan, ıslandığında yünden daha çabuk kuruyan kumaşlar üretilmesini sağladı. Polar, bunlardan biri. Günümüzde dağcılar çoraplarından berelerine, iç çamaşırından kazağına, polar kumaştan yapılmış giysiler giymeyi seçiyorlar. Bunlar aynı zamanda çok hafif.

KASK VE GÖZLÜK Dağlardaki ekstrem iklim koşulları, kayaları adeta hareketli hale getirir. Her an bir kaya yuvarlanıp taş düşebilir. Bu tür beklenmedik kazalara karşı dağcılar, kask takıyorlar. Güneşin yakıcılığı dağlarda daha da artar. Ayrıca kar ışığı artırır ve gözler kamaşır. Dağcı, bu hava koşullarında görme yeteneğini korumak için fırtına gözlüğü kullanılır.

ÜST ÜSTE BOTLAR Dağcının botları iç içe geçen iki bölümden oluşuyor. İç kısımda ‘‘mes’’ denilen patik şeklinde bir bot giyiliyor. bu patik şeklindeki bot izolasyonu kuvvetli bir maddeden yapılıyor. Dağcı çadırda uyurken bile bu patiği ayağından çıkarmıyor. Yürüyüş için bu patiğin üzerine, suyu ve soğuğu geçirmeyen başka bir bot giyiyor. Botun tabanı, dağların sert koşullarına dayancak ve kaymayack biçimde tasarlanıyor. Dağcı, buzlu ortamlarda kaymayı önlemek için botun üzerine ‘‘krampon’’ adı verilen uzun çivili bir alet takılıyor. Bilek kısmından ayakkabının içine kar ve su girmemesi için dizinden botlara kadar uzanan ‘‘tozluk’’ adı verilen bir koruyucu kullanıyor.

SU GEÇİRMEZ ELDİVEN Dağcının eldiveni, hareket yeteneğini sınırlamayan ve su geçirmeyen özelliğe sahip. Sentetik olanları olduğu gibi yün-deri karışımı olanları da var.

DAĞCININ EVİ Dağcılar, yüksek coğrafyaların zor koşularında çadırlarda barınırlar. Sentetik kumaş teknolojisindeki son gelişmeler, en güçlü yağmurlarda bile su geçirmeyen, ama içerde solunan nemli havayı dşarıya atabilen çadır kumaşları üretilmesine neden oldu. Çadır tasarımında ve yapımında da gelişmeler var. Günümüzün dağcı çadırlar, en güçlü fırtınalarda bile yıkılmışor.

DAĞCININ YATAĞI Dağcının yatağı, soğuğa dayanıklı bir uyku tulumu ve ‘‘mat’’ adı verilen şilteden oluşuyor. Uyku tulumları, günümüzde eksi 25 derecede bile uyuma imkanı verebiliyor. Matların köpükten olanları, ve şişirilebilenleri var.

DAĞCININ MUTFAĞI Dağcının mutfağı minimal düzeyde tasarlanmış birkaç kap ve ocaktan oluşur. Ocakların benzinli ve tüplü olanları bulunuyor. Dağcı daha çok sıcak ve besleyici sıvı yiyecekleri tercih ediyor.

ÇEKİÇ VE İP Günümüzde argonomik yapıları ve işlevleri çok iyi tasarlanmış çekiçler var. Bunlar, dağcının ‘‘üçüncü eli’’ görevini yerine getiriyorlar. Çekiçle ayağını basabilecek ya da elini sokabilecek yuva açıyor, çekiçle çivilerini çakıyor. Günümüzde ipler de sudan etkilenmeyen sentetik maddelerden yapılıyor.

Dağcının çantasında neler bulunur

Bu malzemeler, tırmanışa göre değişiyor. Tırmanışın tipine, zamanına ve mevsimine göre dağcı sırt çantasına farklı malzemeler koyar. Bir kış tırmanışında yeterli yiyecek, teknik malzeme ve ısı malzemesi bulunur. Bu malzemeler, ocak yakıtı, enerji veren yiyecekler (fındık, kuru üzüm, kuru incir, kayısı, çikolata) ekmek, peynir, konserveler, et kavurması, bulgur gibi yiyeceklerdir. Malzeme olarak ise pusula, buz kazması, normal tırmanış kazması, karabina, çengeller, sekizli, ip, emniyet kemeri, kar kramponu, hedik, başlık, uygun iç çamaşırı, lastik ayakkabı, gözlük, koruyucu faktörlü güneş kremi, pusula, düdük, fonksiyonlu çakılar ve baton adı verilen kayak sopaları bulunur. Normal şartlarda dağcılarda ‘‘peeps’’ adı verilen sinyal dağıtıcı alet bulunmaz. Bunlar yeni piyasaya çıkmış malzemeler ve çok pahalı.