ÇEVRE NOTERİ: Müdür Kofana

İstanbullular artık balıktan anlamıyor. Üstelik promosyon kampanyalarına da alıştılar ya, lüfer diye satmazsan sarıkanata, sarıkanat diye kakalamazsan çinakopa itibar etmez oldular!

Size anlatmıştım değil mi, Çevre Noteri’ne de anlattım telefonda, adam el tezgâhında balık satıyor, Mimarsinan’ın pazar günü, “Haydiye şahane kefal, kefal, kefal...” diye bağıra bağıra.

Balığa düşkün, ama hamsiden başkasını bilmeyen Karadenizli işgalciler de ikişer kilo, üçer kilo alıyor.

Şöyle bir göz attım tezgâha, ulan kefala benzer bir balık yok, ama adam habire bağırıyor “Haydiye şahane kefal, kefal, kefal...”

- Hemşerim, hangisi kefal bunun?

Adını bilmediğim bir tatlısu balığını işaret etti bana...

- Ulan bunun neresi kefal, pulu bile yok be bu balığın!
- Abi gözünü seveyim, pulu mulu karıştırma şimdi, kefal dedik mi peynir ekmek gibi gidiyor...

*

Ha, bu arada, Çevre Noteri’nin yazısı vesile oldu, Ankaralı Nebile Hanım’ın sualine de cevap vereyim.

Ben Ankaralıyım, balıktan anlamam, diyordu, sarıkanatla lüferi, palamukla çingenesini nasıl ayırt edebileceğini soruyordu. Boğazlı olma sevdasındayız ya biz, o hesap...

İlk ikisi lüfer familyasıdır Nebile Hanımcığım, özetle lüfer, sarıkanadın abisi olur.

Kabaca, 10 santime kadar olanlarına defneyaprağı, 10-15 santimliklerine çinakop, 15-20 santimliklerine sarıkanat, 20-30 santimliklerine (bence balıkların hasıdır) lüfer, babalarına da kofana derler.

Palamut familyasına gelince, ya yaşına ya boyuna göre ayrılır benim bildiğim.

Kilodan az gelene çingene palamudu, 1-2 kilo gelene palamut, 2-5 kiloya torik, 5-6 kiloya sivri dendiğini biliyorum. 6 kilodan fazla gelene altıparmak derler ki, görmedim.

Yaşına göre bir ayrım da yapılır, ama bana “Balığın yaşı nasıl anlaşılır?” diye sormayın sakın. Bir yaşına kadar olanlara çingene palamudu, 1 yaşındakine palamut, 2 yaşındakine torik, 3 yaşındakine sivri derler İstanbul’da.