Kaya Tanyeri'den 10. sergi

Kaya Tanyeri 15 - 25 Ekim 2003 tarihleri arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Taksim Sanat Galerisi'nde 10. sergisini açacak. 1995-2003 yılları arasında yapmış olduğu calışmaların yer alacağı sergide düzenleme de Kaya Tanyeri tarafından yapıldı.

"Resim ister figürlü ister figürsüz, ister tual-içi ister tual-dişi, ne olursa olsun, kavramlara dökülemeyen, dile sığmayan o gizi, o büyüyü beraberinde getirmiyorsa, bence amacına pek ulaşmış sayılmaz. Resimlerimde bu atmosferi, bu duyguyu yakalamaya çalışıyorum" diyen Kaya Tanyeri'nin resim ile ilişkisi okuma yazmadan önce başladı ve bu ugraşını çocukluk heyecanını yitirmeden sürdürüyor.

1960'lı yıllarda Bedri Rahmi Eyüboğlu ile tanıştığını belirten Tanyeri, "O tarihlerden ölümüne kadar geçen sürede, dostluk ve öğrencilik ilişkileri içinde resim sanatının incelikleri hakkında çok şey öğrendim Bedri Rahmi’den" dedi.

Kaya Tanyeri’nin kendi ağzından özgeçmişi ve sanata dair görüşleri:

"1930 Zonguldak doğumluyum. Eczacılık eğitimi aldım. Resim sanatıyla ilişkim, her çocuk gibi okuma-yazmadan önce başladı. Bu uğraşımı, o çocukluk heyecanını yitirmeden sürdürüyorum.

1960’lı yıllarda Bedri Rahmi Eyüboğlu’nu tanıdım. O tarihlerden ölümüne kadar geçen sürede, dostluk ve öğrencilik ilişkileri içinde resim sanatının incelikleri hakkında çok şey öğrendim Bedri Rahmi’den.

Taksim Belediye Galerisi’nde açtığım sergi, onuncu sergim ve 1995-2003 yılları arasında yaptığım çalışmalardan oluşuyor. Serginin düzenlemesini de ben yaptım.

Sanatla uğraşan biri olarak, benim de temelde kabullendiğim bazı düşünceler var. Çağın biçimlendirdiği bu düşüncelerin, yarın ne gibi değişimlere uğrayacağı konusunda bir şey söyleyemem. Ama beni yönlendiren bu - öngörü mü desem, sezgi mi desem - şeyleri, kısaca özetleyebilirim.

Resim ister figürlü ister figürsüz, ister tual-içi ister tual-dışı, ne olursa olsun, kavramlara dökülemeyen, dile sığmayan o gizi, o büyüyü beraberinde getirmiyorsa, bence amacına pek ulaşmış sayılmaz. Resimlerimde bu atmosferi, bu duyguyu yakalamaya çalışıyorum.

Böyle söylemekle beraber çoğu zaman kaçınılmaz bir paradoksun çelmesine takıldığımı da hissederim. Sanırım bu paradoks duvarını, aklın kavramlar yaratma eğilimi örüyor. ‘Bu resim nedir? Ne anlatıyor?’ gibi soruları insana, kavramlar yaratmaya çalışan aklın baskısı sorduruyor. Ama ben, bu tür soruların ve bu sorulara verilen cevapların, yapılan açıklamaların, sanattan bir şeyler koparıp götürdüğü kanısındayım.

Resim sanatı, özellikle fotoğraftan bu yana, gözün gördüğü gerçekliği taklit etmeyi bıraktı. Sanatçı daha çok, tualde yeni bir dünya yaratma çabasında. Renkleri ve biçimleriyle herkesde her an yeni içerikler, yeni ‘anlam’lar oluşturan bir dünya.

İzm’lerin, ideolojilerin, yerel/evrensel, çağdaş/çağdışı gibi değerlendirmelerin kısıtlayıcı birer baskı olduğuna, bunun da, sanatçının yaratma dinamiğini olumsuz etkilediğine inanıyorum. Sanatın mutlaka yarara yönelik bir işlevi olması gerektiği tezi beni bağlamıyor. Sanatçı bana göre, akla gelen bütün tabuları, bütün değerleri yıkabilecek bir gücü kendisine sağlayan özgür bir düşünce ortamında değilse, bağlayıcı bir otoritenin dümen suyunda yürümek zorunda kalacaktır.

Üslup oluşturma çabasının, sanatçının özgürlüğünü kısıtlayacağını düşünüyorum. Üslup uğruna devamlı kendini tekrarlama bana anlaşılmaz geliyor.

Yaratma özgürlüğünün sınırlarını, sanatçının yeteneği, birikimi ve kendini aşma gücü belirler bence. Özgünlük ile dekadansı, karalama ile ‘ifade’yi ayırt edebilmeli sanatçı. Bunlara özen gösteriyorum.

Resimde konu diye bir sorunum yok. Çevremde gördüğüm her şey bana yeni biçim ilişkileri ilham eder. İnsanlara, durumlara, nesnelere resimsel bir anlam verme eğilimim var, her ressam gibi. Ve yaşamın kendisinin büyük bir sanatsal olay olduğu kanısındayım."