Kadını takip et, olayı çöz

HEM gazetecilikte, hem istihbarat işinde bir kural vardır. Ortada esrarengiz bir olay varsa ve bunu çözmek istiyorsanız yapacağınız iş şudur:

‘‘Kadını takip et olayı çöz.’’

İşin içine bir de esrarengiz şekilde havalanan bir istihbarat uçağı girmişse, merakınızı daha da sivriltmeniz gerekir.

AJAN TAKASI

Dün Rus televizyonunda yayınlanan ‘‘ajan takası’’ olayı, işte böyle bir şeydir.

Ben o günlerde uçağın izini bulmuştum. Ama kadının izini maalesef bulamamıştım.

Bir gün MİT Müsteşarı Sönmez Köksal'ın aniden Moskova'ya gittiği istihbaratını aldım.

Köksal özel bir uçakla Moskova'ya gitmiş, 24 saat kalıp dönmüştü.

Müsteşarlık görevi sırasındaki nadir dış gezilerinden biriydi.

Yanılmıyorsam bir de Şam'a böyle bir ziyareti olmuştu.

O günlerde olayın gerçek nedenini çözememiştik.

Önceki akşam Rus televizyonunda yayınlanan programdan sonra bu esrarengiz ziyaretin nedeni de anlaşılıyor.

Demek ki Türkiye'nin çok önem verdiği ‘‘özel bir kişinin’’ alınması için, bizzat Köksal'ın gitmesi gerekmişti.

Bu tür olaylarda, bunun mutlaka bir karşılığı da vardır.

Yani bir ihtimal Türkiye de bir Rus ‘‘görevlisini’’ iade etmiştir.

Ben olayın biraz daha ayrıntısını öğrenebilmek için Paris'ten Büyükelçi Sönmez Köksal'ı arayıp konuştum.

Köksal, MİT Müsteşarlığı dönemine ait konularda son derece ketumdur.

Şimdiye kadar ağzından o döneme ait bir cümlenin çıktığını görmedim.

Nitekim dün bu olayı sorduğumda da, ‘‘Benim konuşmam doğru olmaz. Siz en iyisi teşkilata başvurup bilgi alın’’ dedi.

Ama ‘‘Böyle bir olay olmadı’’ da demedi.

BÜYÜKELÇİ TOPLANTIDA

Türkiye'nin o günlerdeki Moskova Büyükelçisi Bilgin Unan'ı aradım.

Önce ‘‘Bağlıyoruz’’ dediler. Bir süre bekledim, ‘‘Şu an toplantıdaymış, sizi daha sonra arayalım’’ cevabı geldi.

Olayı ‘‘başka kaynaklardan’’ da araştırdık.

Anlayacağınız, dönemin resmi aktörleri, ağızlarına birer fermuar çektiler.

Resmi hiçbir açıklama yapılmadı ama, biz başka sağlam kaynaklardan, olayın doğruluğunu teyit ettik.

Şimdi açıklanan olayın bence önemli başka ayrıntılarına girelim.

Programı yayınlayan televizyon, özel bir kanal değil. Rusya'nın BDT üyesi ülkelerinde de seyredilen resmi bir kanalı.

Yani, TRT gibi bir kanal diyebilirsiniz.

ŞEVARDNADZE'NİN SÖZLERİ

Demek ki program, Rus devletinin ‘‘resmi bilgisi’’ dahilinde yapılmış.

İkincisi programı yapan kişi, Medvedev, Rusya'nın eski devlet başkanı Yeltsin'in basın sözcüsü.

Bu kişinin bir özelliği var.

Yeltsin'in büyük ilgi gören hatıralarını hazırlayan kişilerden biri.

Bu kitap ‘‘Geceyarısı Günlükleri’’ adı altında Türkiye İş Bankası yayınları arasında da çıktı.

Dolayısıyla Medvedev, devletin istihbarat kaynaklarına kolayca ulaşabilecek bir insan.

Dikkatimi çeken bir ayrıntı daha var.

Rus televizyonu bu programı önceki akşam yayınlıyor. Bununla yetinmiyor, dün öğlen saat 12'de bir kere daha yayınlıyor.

Acaba böyle bir programın şu sırada yayınlanması bir tesadüf mü?

Doğrusu, kuşkumu paranoyalık derecesine götürmek istemiyorum.

Ama bugünlerde özellikle Kafkasya'da Türkiye ile Rusya arasında müthiş bir gizli çekişme var.

Gürcistan Devlet Başkanı Şevardnadze, iki ay önce Amerika Birleşik Devletleri'ne gittiğinde orada çok ilginç bir demeç verdi.

Aynen şunu söyledi:

‘‘Gürcistan, Rusya'nın güney uzantısı değil, Türkiye'nin kuzey uzantısıdır.’’

Tabii bu sözler, Kafkasya'da tarihi varlığı olan Rusya için yenilir yutulur cinsten değildi.

Çünkü Azerbaycan'ın Türkiye ile ilişkilerini de dikkate alırsanız, bölgede dengelerin köklü biçimde Türkiye lehine değişmesi ihtimali ortaya çıkıyor.

BEŞ YIL SONRA

Peki ya Ermenistan diyeceksiniz. Ama Ermenistan artık bölgede çok önemli bir aktör değil.

Nüfusu giderek azalıyor. Ekonomik olarak felaket durumda.

Dolayısıyla , MİT Müsteşarı'nın uçağındaki esrarengiz kadının 5 yıl sonra ‘‘deşifre’’ edilmesi böyle ilginç bir döneme rastlıyor.
Yazarın Tüm Yazıları