Ä°ÅŸte aranan baÅŸmüzakereci

Türkiye’yi AB görüşmelerinde temsil edecek ideal baÅŸmüzakerecinin olmazsa olmazlarını diplomat, politikacı, akademisyen, Avrupa BirliÄŸi uzmanı ve müzakerecilere sorduk. Ortak kanı baÅŸmüzakerecinin Ä°ngilizce ve Fransızca’yı mükemmel konuÅŸması, esnek, sabırlı, sinirlerinin güçlü olması. Ayrıca, Avrupa deÄŸerlerine inanması, geliÅŸmiÅŸ bir espri yeteneÄŸine sahip, usul adap bilir olması ve ekibinde mutlaka kadınları bulundurması gerekiyor. ŞÜKRÃœ ELEKDAÄž (Duayen diplomat) Cam çeneli olmasınTürkiye’nin genel dış politikasını dünya ortamında deÄŸerlendirmeyi bilmeli. Ä°yi hatip olmalı. Ä°ngilizce’nin yanı sıra anadili gibi Fransızca konuÅŸmalı. Çünkü sorun yaÅŸadığımız Fransa’da Fransızca konuÅŸmak çok önemli. Uluslararası hukuk, siyasi tarih bilgisi tamam olmalı. KonuÅŸtuÄŸunda karşıdakini motive edecek unsurları bilmezse diyalog etkili olmaz. Müzakere dayanıklılık gerektirir. Cam çeneli müzakereciler ne kadar güçlü olursa olsun bir yumrukta devrilir. Sabırlı olmalı, iletiÅŸimi koparmadan cevap vermeyi bilmeli. Muhataplarını iyi tanımalı, yeteneklerini kestirebilmeli. Psikolojik savaÅŸa bir general gibi hakim olmalı. Ne zaman çekilip ne zaman vuracağını iyi bilmeli. Telefonu kaldırdığında BaÅŸbakan’la konuÅŸabilecek kadar hükümete yakın olmalı. Yeri geldiÄŸinde anekdot anlatacak kadar deneyimli olmalı, örnek verecek kadar tarih bilmeli. Espri yeteneÄŸi önemli. Arkamızdan konuÅŸturmayacak, kimseye malzeme yaratmayacak kadar detaylı adabı muaÅŸeret bilmeli.CENGÄ°Z AKTAR (Akademisyen / AB GeniÅŸleme Uzmanı)Konsensüsü bilen siyasi tercih nedeni Siyasi bir kiÅŸilik olacak ki imza atma yetkisi olsun ve bunun sorumluluÄŸunu taşısın. Konsensüs adamı olacak: Partisinde, parti dışında ve yurtdışında takdir edilmeli. Avrupa’yı Amerikan gözlüğüyle deÄŸil Avrupa gözlüğüyle deÄŸerlendirebilmeli. Ekip adamı olacak: Elindeki yetkiyi paylaÅŸmasını bilecek. Avrupa bilgisi ve AB bilgisi tam olacak. Diyalog ve barış kültürünü benimsemeli. Güç kullanımının son tahlilde düşünüldüğü Avrupa deÄŸerlerine inanmalı.BAKIR ÇAÄžLAR (Türkiye’nin AÄ°HM’deki eski avukatı) Ekibinde kadınlarla çalışmalıTeknokrat kökenli olmalı ama siyasi vekaleti bulunmalı. DışiÅŸleri mutfağından yetiÅŸmiÅŸ biri bu iÅŸ için ideal. Gidilen yer bir Avrupa mekanı, onun gerektirdiÄŸi her türlü insani estetiÄŸe sahip olmalı, mutfak kültürü salon kültürü bilmeli. Kesinlikle çok geliÅŸmiÅŸ bir espri yeteneÄŸi olması gerekir. Ekibinde kadınlarla da çalışmalı. Kendisiyle barışık, komplekssiz olmalı. KiÅŸisel iliÅŸkileri kuvvetli olmalı, tenis ya da benzeri bir hobisi olmalı. Yurtdışında eÄŸitim almışsa Amerika deÄŸil Avrupa’da eÄŸitilmiÅŸ olmalı. Ä°ngilizce, Avrupa’nın teknik dilidir buna hakim olmalı ama Fransızca da bilmeli, çünkü o da Avrupa’nın kültür dilidir.RAUF DENKTAÅž (KKTC CumhurbaÅŸkanı)EsnekliÄŸin sınırlarını bilmeliGörüşmeci önüne peyder pey hangi dosyaların konacağını bilmeli ve hangi konuda nereye kadar esneyebileceÄŸini önceden belirlemeli. Davasının haklılığına inanmalı. Görüntüyü koruyan esası kaybeden formüllere direnebilmeli, Türkiye’yi masadan kaçırma teÅŸebbüslerinin önünü kesebilmeli. Görüşmeci, milletin kabul hazmedemeyeceÄŸi bir kararı kabul etmektense masadan kalkabilecek cesarette olmalı. Masadan kalkmak ‘ben görüşme istemiyorum’ anlamına gelmez. ‘Görüşmeler yanlış mecraya gidiyor, düzeltilmesi gerekir’ anlamına gelir. AB yolunda Kıbrıs’ı masaya yatırmak 1960 anlaÅŸmalarını ve bunu kabul eden TBMM kararlarını ihlal anlamına gelir. Görüşmecinin böyle bir yetkisi olmamalı.FAZIL ORAL (Emekli asker, müzakere ve çatışma uzmanı)Kuvvetli bir espri yeteneÄŸi olmalıJeopolitik kültür delikanlılıkla olmaz, bölgedeki dengelerin hepsini bilmeli. Müzakereci çok konuÅŸmaz. Düsturu ‘çok lafa yalan, çok mala haram karışır’ olmalı. Çok kuvvetli bir espri yeteneÄŸi, çelik gibi sinir sistemi gerekir. Morali bozulmamalı. En az iki dil bilmeli. Müzakere taktiklerine hakim olmalı, yüksekten açıp aÅŸağısına tav olmuÅŸ görünmeyi bilmeli. Rol yeteneÄŸi önemlidir: VerdiÄŸi ödünü abartmalı, aldıklarını küçük gösterebilmeli. Avrupa’da istismar edilmemesi için eÅŸi başörtülü olmamalı. Rakamlarla konuÅŸmalı. Nerede ileri, nerede geri adım atacağını bilmeli, tango yapar gibi bazen yana da adım atmalı. Avrupalı olmak isteyip NATO toplantısına smokinsiz giden tek temsilci olmamalı. Part time müzakereci olmaz, bakanlık ya da benzeri baÅŸka hiçbir sorumluluÄŸu olmamalı. Yanına sanatçıları, sporcuları almalı, onlarla görünmeli. Mutlaka koyu renk takım elbise, mutlaka uzun kollu beyaz ya da açık mavi gömlek giymeli, güçlü renkleri olan kravat takmalı, bu netlik ifadesidir. Bir müzakereden sonra oturup konyak içecekse ne ısmarlayacağını bilmeli. Herkesi memnun etmeye çalışmamalı, hedefe yönelmeli. Sorulan her soruyu yanıtlamalı. Yanında mutlaka kadınlar da bulunmalı. Türk heyetlerinin bıyıklı imajı silinmeli. Â