İspanya bir başka Avrupa Endülüs bir başka İspanya

İlker Özünlü’yü geçtiğimiz ay çıkan Endülüs kitabı ile tanıdım. Cahil olan benmişim, çünkü Özünlü’nün başka kitapları da varmış. Mesleğini sorduğunuzda rehber diyor ama roman yazabilmek için rehber olmuş. Başka hiçbir mesleğin yazabilmek için gereken vakti vermeyeceğine karar vermiş ve üniversiteyi, akademisyenlik hedefini bir kenara koyup rehber olmuş.Endülüs kitabı da rehberliğinin değil, yazarlığının sonucunda çıkmış ortaya. Bu ‘sadece’ bir rehber kitap değil, içinde insan hikayeleri de var ve bir roman tadında okunuyor. Endülüs, İlker Özünlü’nün özel ilgi alanı desek yalan olmaz. Altı sene orada yaşamış, Açık Radyo’da Diyar-ı Endülüs isimli bir program bile yapmış. n Endülüs merakınız nereden geliyor? Bu bir rehber kitap değil, aşk kitabı gibi bir şey...- Endülüs’e ilk olarak 92’de gittim ve gerçek anlamda aşık oldum. Hiç bilmediğim bir bölgeydi ve o dönem içinde olduğum ruh hali ve yaşadıklarım bir araya gelince, çok çarpıcı ve etkileyici izlenim ve duygularla ayrıldım. İnsanların sıcaklığı ve açıklığı, doğruluğu, doğallıkları çok etkiledi beni. Hayat hiçbir kastırma olmadan akıyor. Çok da ağır akıyor, hatta zaman zaman duruyor. Ben de bunun arayışında olduğum için çok hoşuma gitti.n Orada yaşamanıza ne sebep oldu peki? Her beğendiğiniz yer için ‘Ben şurada bir yaşayayım’ mı dersiniz?- Hayır. Irak Savaşı döneminde savaş senaryolarını seyretmekten, okumaktan bıktım ve bunların arasında zehirlenmekten korktuğum için bir süreliğine buradan gitmek istedim. Seçtiğim yer de Endülüs oldu. Altı senenin büyük bir zamanını Malaga’da geçirdim.TUTKU VE AŞK ORADAn Bunda bir aşkın etkisi de var mı?- Çok aşkın etkisi var diyelim. Endülüs’te bir aşk değil, tutku ve aşklar yaşanır. Ebedi aşklar yok belki ama aşk her yerde! Zaten Endülüs benim için her anlamda tutku demek.n Bu aşkın sokağa ve sanata yansımış hali Flamenko mu peki?- Evet. Mesela bir gün bir şey gördüm, bu sadece Endülüs’te olur. Kadın, yanında sevgilisi varken, bir adamın teklifine evet diyerek dansa kalktı. Son derece samimi bir şekilde tutkulu bir dans yaptılar. Dans bitti, kadın sevgilisinin yanına döndü. Herkes hayatına devam etti. Bu, dünyada başka hiçbir yerde olmaz. Özellikle hiçbir Akdeniz ve Güney Amerika ülkesinde mümkün değil. O sevgili, öbür adamı öldürür herhalde. n Endülüs ne Avrupa’ya ne de İspanya’ya benziyor anladığım kadarıyla. Öyle mi?- ‘İspanya, bir başka Avrupa’ diye bir kitap vardır. Bu doğru olduğu gibi, Endülüs de bir başka İspanya’dır. Endülüs’ü benim için bu kadar çekici hale getiren en önemli özellik, Avrupa’nın en batı köşesinde Avrupa’nın en doğu köşesinin yaşıyor olması hissi. Doğu Akdeniz burada yeniden var edilmiş. Çok çarpıcı bir karşıtlık bu ama inanılmaz bir harmoni içinde. Mimarisi en önemli etken bu konuda.n Mudejar mı deniyor o mimariye. Ne demek mudejar?- Kelime anlamı ehlileştirilmiş demek. 1212’den, 1492’de Granada düşene kadar geçen Katolik dönemde başa gelen Hıristiyan krallar geçmiş dönem uygarlığının o kadar etkisinde kalmış ve o kadar büyük bir saygı ve hayranlık duymuşlar ki, eski İslam uygarlığını yaşatmak istemişler. Hıristiyan döneminde yaratılan İslami tarzdaki mimariye mudejar deniyor. ÜÇ ÜNLÜ ŞEHİRn Endülüs deyince herkes üç şehirden bahsediyor: Cordoba, Sevilla ve Granada. Koca Endülüs bu üç şehirden mi ibaret?- Değil tabii. Yirmi ayrı şehir var. Ama bu üç şehir, en büyük ve en tanınmış, öne çıkan şehirler. Diğer şehirlerin hiçbiri kültürel miras olarak bu üç şehirle yarışamaz. Mesela Cordoba’daki La Mezquita kendi türünün en önemli camiidir. Sevilla’daki Giralda Kulesi, dünyanın ilk saat kulesi, Alcazar en iyi korunmuş mudejar saray. PİCASSO’YA KIZGIN ŞEHİRDiğer şehirler hangileri?- Atlas Okyanusu kıyısındaki Cadiz var mesela. Avrupa’nın en eski kenti. Huelva da güzel, Christoph Colomb gemilerini buradan hareket ettirmiş. Bir de Malaga var, Endülüs’teki en büyük sahil kenti. Aynı zamanda Picasso’nun doğum yeri. Yakın zamanda bir Picasso Müzesi açıldı. Malagalılar Picasso’ya kırgındır aslında. Çünkü 19 yaşında gitmiş ve sadece bir kereliğine geri dönmüş. Marbella ve Malaga çok fazla şehirleşmiş yerler. Tarih adına görecek fazla bir şey yok. Daha çok Avrupa sosyetesinin tercih ettiği, sayfiye bölgeleri. n Bu üç şehir içinde sizin en sevdiğiniz hangisi?-İnsanları açısından kesinlikle Cordoba. Cordoba yeni yeni gelişmeye başladı ama ciddi bir Cordobalılık ruhu var. Kent estetiği olarak derseniz, kesinlikle Sevilla derim. Bütün İspanya’da ona rakip olacak başka bir kent tanımam! Tipik bir Roma mirasını devralmış, çok yeşili var. EN ETKİLENDİĞİ 5 YERCusco (Peru) 7 Mendosa (Arjantin) 7 Benedo (Breailya) 7 Trinidad (Küba) 7 Endülüs) İspanyaseyahatte ne okuyorRoman okuyor.ne dinliyorBirçok farklı müziği dinliyor.ne yiyor, ne içiyorYemek konusunda seçici değil, her şeyi yiyor, her türlü spesiyaliteyi deniyor.ne giyiyorRahat giyimi sevmekle beraber turist gibi gözükmeyi sevmiyor, yerli gibi gözükeceği şekilde giyiniyor.neyle seyahat ediyorEn sevdikleri tren ve otobüs, en sevmediği uçak. Coğrafyanın değişimine tanık olarak yolculuk etmeyi seviyor.nerede kalıyorOtelde kalmaktan hiç hoşlanmıyor. Arkadaşlarının evinde veya aile işletmesi olan ev-pansiyonlarda kalıyor.kimle seyahat ediyorSevgilisiyle veya en yakın arkadaşıyla.çantasının olmazsa olmazlarıKitap, defter-kalem, prezervatif.�