İşadamları, seçimi kaçınılmaz görüyor

Erdal SAĞLAM
Haberin Devamı

Kalabalık bir ihraçatçı gurubuyla Çek Cumhuriyeti'ndeyiz. Yakında yürürlüğe girecek olan Serbest Ticaret Anlaşmasının yapacağı dopingle birlikte, ihmal edilmiş olan bu pazara ihracatçıların girme çabalarına şahit oluyoruz.

Bu çabalara ilişkin gözlemlerimizin yanısıra, ihraçatçıların, daha doğrusu özel sektörün Türkiye'deki sorunlara bakışını da burada gözlemleme imkanına kavuştuk.

Bu gözlemlerin ilki, hala sıcaklığını koruyan asker-hükümet çatışmasına ilişkin. İşadamlarının hemen hepsi, ister-istemez ülkede ne olduğunu merak edip, soruyorlar.

Çatışmaya ilişkin, çoğu ise, bu krizin çıkışında Başbakan Mesut Yılmaz'ın, ‘‘Gereksiz’’ tavrının önemli payı olduğu noktasında birleşiyor. Bazıları, Yılmaz'ın, ‘‘Demokratik bir tepki’’ olarak gördüğü askerin son çıkışından sonra havayı yumuşatmasından memnun olmuş. Kimisi ise, ‘‘Madem çarkedecekti, onca lafı niye etti?’’ diyor.

Bu arada, krizden sorumlu tutulan başlıca kişiler arasında CHP Lideri Deniz Baykal'ın da ismi sayılıyor. İşadamlarının çoğu, Baykal'ın, ‘‘Bir öyle, bir böyle’’ davrandığı tutarsız bir tavır içinde olduğu ve dar çıkarları için ülkeyi zora sokmaktan çekinmediği düşüncesinde.

Çoğu, merkez sağ görüşlü işadamlarının bu tepkisi, eğer kendi tabanına da yansıyorsa, Baykal'ın işi bir erken seçim yapılsa dahi zor görünüyor.

Sonuçta, işadamları erken seçime kesin olarak karşı olduklarını belirtiyorlar. Ama, gelinen noktada bunun kaçınılmaz olduğu düşüncesindeler. ‘‘Bari, seçim sistemini değiştirip, gitseler, belki o zaman bir miktar istikrar gelebilir’’ umudundalar.

İHRACAT İÇİN ÇABALAR

Buradaki işadamları, yıllardır ihmal edilen Çek Cumhuriyeti'ne birşeyler satabilmek için de yoğun bir çaba içindeler. Hepsinin ortak görüşü, Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın liderliğinde Ege İhracatçılar Birliği'nin düzenlediği bu organizasyonun ‘‘Yetkin bir organizasyon’’ olduğu. Gerçekten de, bu iş artık öğrenilmiş gözüküyor. Bu ülkeye gelinmeden önce, Çek ve Macaristan gazete ve TV mensuplarının, Türkiye'de üç büyük ilde temasları yapmaları sağlanmış. Seyahat öncesi çok titiz çalışmalar yapılmış ve şimdi sonuçları alınmaya çalışılıyor.

İhracatçılar, Çek Cumhuriyeti'ni tanımaya çalışıyorlar. Prag'daki büyükelçimiz Temel İskit ve Ticaret Başmüşaviri Erdal Onursal'ın varlıkları ihracatçılar için büyük avantaj. Bunun da farkındalar.

İhracatçılar, yakında Avrupa ile bütünleşecek olan Çek Cumhuriyeti'ni, biraz da AB'ye daha kolay girmenin bir kapısı olarak kullanmaya çalışıyorlar. Bu nedenle, örneğin anti-damping uygulanan sentetik iplikte Çek Cumhuriyeti'nde ortak yatırım yapıp, AB'nin bu engelini aşmaya çalışıyorlar. Pahalı olan taşımayı, Hamburg'a konteynerle mal gönderip, oradan Prag'a geçilerek, yarı yarıya azaltmanın yollarını arıyorlar.

En fazla şikayetçi oldukları konular ise, Almanya'nın baskısı nedeniyle çok zorlaştırılan vize sorunu ile bankacılık işlemleri.

İşte Dış Ticaret Müsteşarı Yavuz Ege ve ekibi de buradaki resmi temaslarında daha çok bu sorunların çözümü üzerinde duruyor. İhracatçılar, işlerinin zor olduğunu biliyorlar ama, artık bu zorluklara da alışmışlar.













Yazarın Tüm Yazıları