Iraklı Türkmenler buharlaştılar mı?

IRAK Türkmen Cephesi’nin (ITC) seçimde aldığı zayıf sonuç, bu siyasi hareketin kuruluşunda büyük emeği geçen Ankara’da büyük bir hayal kırıklığı yarattı. Bu sonucun, ITC’ye başından beri kuvvetli bir destek sağlamış olan Ankara’yı uluslararası alanda zor bir duruma soktuğunu kabul etmemiz gerekir. Nitekim, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da ITC’nin performansından duyduğu hoşnutsuzluğu şu sözlerle kayda geçirmiş:‘Türkmen kardeşlerimiz seçime umduğumuz ilgiyi göstermediler. Ya organize olamadılar ya da baskı altında kaldılar. Liderleri halkı sandığa taşıyamadılar.’Erdoğan’a yanıt ITC’nin önde gelen şahsiyetlerinden Sadettin Ergeç’ten geldi. Ergeç, ‘Biz görevimizi yerine getirdik’ dedikten sonra olumsuz sonucun büyük ölçüde seçim hilelerinden kaynaklandığını söyledi.İlginç olan, Ergeç’in ‘Seçim günü neredeydiniz?’ sorusunu ‘Ben hacdaydım’ diye yanıtlayarak kendisinin de oy kullanmadığını itiraf etmesiydi.MECLİS’TE 12 TÜRKMEN ÜYE Sonuçlara göre, Irak genelinde kullanılan yaklaşık 8.5 milyon oyun 73 bin 791’i ITC’ye gitmiş. Bu, yüzde 1’in biraz altına inen bir oranı gösteriyor. (0.87).ITC, bu oy oranıyla 275 üyeli Irak Ulusal Meclisi’ne toplam 3 milletvekili sokabildi. Ancak Meclis’teki Türkmen milletvekilleri, yalnızca ITC temsilcileriyle sınırlı değil.Sandıkta 4 milyon dolayında oy alarak ezici bir zafer kazanan Şiilerin Birleşik Irak İttifakı’nın Meclis’e soktuğu 141 milletvekilinden 5’i Şii-Türkmen kökenli. ITC’nin 3 Sünni-Türkmen milletvekilini eklediğinizde Meclis’teki Türkmen üye sayısı 8’e çıkıyor. Ayrıca, Kürdistan İttifakı’nın listesinden seçilmiş olan 4 Türkmen kökenli üye var. Bu Türkmenler, Kürtlerle işbirliği içinde hareket ettikleri için özellikle ITC tarafından reddediliyorlar.1957 SAYIMINDA 567 BİN TÜRKMENIrak Ulusal Meclisi’ne yansıyan sonuç, Türkmenlerin Irak’taki gerçek sayısal gücünü temsil ediyor mu? Bu soruya yanıt verebilmek için 1957 nüfus sayımından hareket edebiliriz. Irak’ta Türkmenlerin etnik kökeninin sorulduğu son sayım olan 1957 ölçümünde, Irak’ın nüfusu 6 milyon 300 bin olarak hesaplanmıştı. Sayımda Türkmenlerin toplam sayısı ise 567 bin çıkmıştı. Bu resmi rakamlara göre, Türkmenler 1957 yılında Irak nüfusunun yüzde 8.5’ini oluşturuyorlardı. Bir başka deyişle, ITC’nin 30 Ocak 2005 seçiminde aldığı 73 bin oy, bundan yarım asır önce Türkmenlerin nüfus ölçümündeki resmi sayıları olan 567 binin ancak sekizde biri ediyor. Şii Türkmenlerin, Irak’taki Türkmen nüfusun yaklaşık üçte birini oluşturduğu tahmin ediliyor. Çoğunun Şii Birleşik Irak İttifakı’na oy verdiğini varsayalım. Ancak bu varsayımda bile geride kalan Sünni Türkmenlerin oyunun çok düşük olmasında ters giden bir şeyler var.SEÇİM HİLELERİ HER ŞEYİ İZAH ETMİYORTürkmen oylarının azlığı bir dizi faktörle açıklanabilir. Bunların başında Kürt grupların sandığa yaptıkları müdahaleler geliyor. Örneğin Kerkük’te, Kerkük kökenli olmayan on binlerce Kürt’ün oy kullandığı bir sır değildir. Başka usulsüzlükler de yapılmıştır. Ancak, bütün bu seçim hileleri Türkmenler açısından alınan sonucu tek başına izah etmeye yetmiyor.Sorunun bir boyutunda, Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı eyaletlerde katılımın çok düşük olması yatıyor. Örneğin, Musul’un bulunduğu ve Türkmenlerin de dağınık bir şekilde yaşadığı Ninova eyaletinde Kürtler 77 bin oyla birinci çıkmışlardır. Arap dokusu tartışmaya götürmeyen 2.5 milyon nüfuslu bu eyalette alınan bu sonuçta bir gariplik yok mudur?Sonuçta, Türkmenlerin Araplarla birlikte sandığa gitmeme eğiliminin, ayrıca güvenlik kaygılarının da yine bu sonuçta rol oynadığı söylenebilir. Ancak, bütün bu faktörleri bir araya getirseniz de, son tahlilde ITC’nin başarılı bir performans sergileyemediği gerçeğini değiştiremiyorsunuz.