"İnternetten satın aldığınız, size vadedilen ürün olmayabilir" uyarısı

Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Sıtkı Yılmaz, yaptığı açıklamada, teknolojinin gelişmesine paralel olarak, son yıllarda internet üzerinden alışverişlerin bir zorunluluk haline geldiğini ve giderek yaygınlaştığını belirtti.

Yılmaz, bu ihtiyacın güvenli bir şekilde giderilmesi için düzenlemeye ihtiyaç olduğunu, Tüketici Kanunu hükümlerinin bazen yeterli gelmediğini, bu konuda bir girişim olduğunu ancak henüz bir ilerleme kaydedilmediğini söyledi.

Bazı internet siteleri üzerinden yapılan alışverişlerle ilgili son dönemde yoğun şikayetler aldıklarını vurgulayan Yılmaz, şöyle konuştu: "Tüketici derneklerine son dönemde gelen şikayetlerin büyük bölümü, güven vermeyen bazı internet siteleri üzerinden, ilan ve reklam yoluyla tanıtımı yapılan ile tüketiciye ulaştırılan ürünler arasındaki farklılıklardan kaynaklanıyor. Bugün kurulmuş, alışverişini yaptıktan sonra kaçan, muhatabı bulunamayan siteler var. Tüketici böyle bir alışveriş yaptığı zaman bize geliyor, biz ilgili siteye ihtarname çekiyoruz ama ihtarname çektiğimiz adreste kimseyi bulamıyoruz. Tüketiciler, kurumsal anlamda oturmuş, tanınan, bilinen internet sitelerini tercih etsinler. Aksi halde bazı sitelerden satın aldıkları, kendilerine pazarlanan, vadedilen ürün olmayabilir, daha da kötüsü muhatap bulamayabilirler."

"Çok ciddi mağduriyetler söz konusu"

Yılmaz, özellikle bazı ürünlerin pazarlanmasında bu tip şikayetler aldıklarına dikkati çekerek, şöyle devam etti: "Tüketiciyi en çok mağdur eden konulardan bir tanesi, bitkisel gıda takviyeleri ile elektronik araçlar konusunda yapılan alışverişler. Balda da çok büyük reklamlar yapılıyor. Tanıtılan bal ile tüketiciye gönderilen bal, reklamı yapılan cep telefonu ile tüketiciye gönderilen cep telefonu ya da ilaçmış gibi tanıtımı yapılan bitkisel gıda takviyeleri ile gönderilen ürünler arasındaki farklar dikkati çekiyor. Bu konuda çok ciddi mağduriyetler söz konusu. Herkesin kendi başına internette alışveriş yapma hakkının olmaması, bunların bir kanun ve kurala bağlanması gerekir."

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun, internet üzerinden ürün pazarlayan sitelerin güvenli olduğuna ve denetlendiğine dair bir logo, işaret veya bir tür kod vererek, tüketiciye yol gösterici olabileceğini, bu konuda ilgili bakanlıklara önerilerde bulunduklarını ifade eden Yılmaz, tüketicinin çok da hakim olmadığı bir alanda, kolayca aldanabildiğini dile getirdi.

"Burada tüketicinin muhatabı kimdir?"

Yılmaz, güvenli olmayan internet sitelerinin yanı sıra kurumsallaşmış siteler üzerinden, ürününü pazarlayan bazı kişi ve firmaların da tüketiciyi zaman zaman zor durumda bırakan uygulamalara tevessül ettiğine değinerek, burada "müteselsil (zincirleme)" sorumluluktan bahsedilebileceğini söyledi.

Hukukta "mesafeli sözleşmeler" olarak adlandırılan yöntemle yapılan satışlarla ilgili kanuni bir boşluk olduğunu ve bunun tüketicinin aleyhine kullanıldığını ifade eden Yılmaz, şunları kaydetti: "Çok güvenilir sitelerde bile internet mecrasını bazı kişi ve firmalar kiralayarak kullanıyor ve satış yapabiliyor. İşte burası çok önemli. Burada tüketicinin muhatabı kimdir? Burada bir site var, bu site üzerinden ben alışveriş yapıyorum ama benim muhatabım direkt olarak bu site değil, o siteyi kiralayan, site üzerinden alışveriş yapma hakkı tanınan kişi olarak gösteriliyor. Oysa, burada bizim muhatabımız direkt sitenin kendisi olması gerekir. Bize göre burada muhatap, sitenin sorumlusudur. Çünkü, Tüketici Kanununda 'müteselsil sorumluluk' diye bir şey var. Sen siteni kiraladıysan, kiraladığın kişiyle bir sözleşme yapmışsın, o zaman benim muhatabım sensin. Bu olmadığı için tüketici şimdi ortada kalıyor."