‘Dünyanın ilk yazılı barış antlaşması Kadeş değil’

 Prof. Dr. Memiş, “Mısır-Hitit Ebedi Barış Antlaşması’ndan önce 20’ye yakın barış antlaşması yine Hitit Kralları ile Anadolu’daki beylik de diyebileceğimiz şehir krallıkları arasında yapılmıştır. Bunlar arasında Madduwattaş, Hukkanaş, Alaksanduş, Mattiwaza, Şunaşsura en bilinenleri olarak ele alınabilir” dedi.

Nevşehir Belediyesi ve Erciyes Üniversitesi bünyesindeki Kapadokya Araştırmalar Merkezi’nce düzenlenen, ‘Mısır-Hitit Ebedi Barış Antlaşması (KADEŞ) ve Ön Asya’da Barış’ konulu panel, Kapadokya Kültür ve Sanat Merkezi’nde yapıldı. Kapadokya Araştırmalar Merkezi Müdürü Yrd.Doç.Dr. Şakir Batmaz, Anadolu’da hüküm süren Hititler’in hukuk, ticaret, devlet teşkilatı, dil, yazı, din ve sanatta hüküm sürdükleri dönemde çok önemli medeniyet oluşturduklarını söyledi. Yrd.Doç.Dr. Batmaz, “Aile kurumunun önemi, kadının aile içindeki eşitlikçi konumu, sadece insanların değil, bitki ve hayvanların dahi korunması için kanun çıkartılması, günümüzde olduğu gibi hırsızlığın, tecavüzün, zinanın ve adam öldürmenin önemli suçlar arasında olması gibi unsurların bu kavmin gelişmişlik derecelerinden bazı örneklerdir. Kadeş barışından Selçuklu Devleti’nde Mevlana’nın bütün insanlığı kucaklayan mistisizmine, Osmanlının barışçı siyasetinden yeni Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün ’Yurtta Barış Dünyada Barış’ anlayışına kadar bu coğrafya, barışın yeryüzündeki önemli havzalarından birisini oluşturmuştur” diye konuştu.

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ekrem Memiş ise ‘Kadeş Barış Antlaşması isminin doğruluğu üzerine farklı bir yaklaşım’ konusundaki tebliğini sundu. Prof.Dr. Memiş, Kadeş Barış Antlaşmasının dünyanın ilk bilinen Barış Antlaşması olmadığını dile getirerek “Geçmişten günümüze kadar Kadeş Barış Antlaşmasının dünyanın ilk yazılı barış antlaşması olduğu tarih kitaplarımızda okutulmaktadır. Bu tarihe vurulmuş en büyük darbelerden biridir. Çünkü, Kadeş Barış Antlaşması tarihin bilinen ilk barış antlaşması değildir. Hitit Kralı 3. Hattuşili ile Mısır Firavunu II. Ramses arasında M.Ö. 1269 yılında imzalanan Mısır-Hitit Ebedi Barış Antlaşması’ndan önce 20’ye yakın barış antlaşması yine Hitit Kralları ile Anadolu’daki beylik de diyebileceğimiz şehir krallıkları arasında yapılmıştır. Bunlar arasında Madduwattaş, Hukkanaş, Alaksanduş, Mattiwaza, Şunaşsura en bilinenleri olarak ele alınabilir” diye konuştu. Prof.Dr. Ekrem Memiş, Kadeş barış Antlaşması olarak da değerlendirilen bu anlaşmanın isminin de yanlış ifade edildiğini hatırlatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kadeş’de Mısırlılarla bir savaş yapılmıştır, ama barış antlaşması savaştan tam 26 yıl sonra imzalanmıştır. Bu ve barış antlaşması da Kadeş’de yapılmamıştır. Çünkü tarihte antlaşmalar ya kralların adı ile anılır, ya da antlaşmanın yapıldığı yer ile anılır. Biz bu antlaşmaya (Mısır-Hitit Ebedi Barış Antlaşması) olarak adı veriyoruz. Bu çerçevede en doğru yaklaşım da ancak, bu çerçevede olur.”

Nevşehir Belediye Başkanı Hasan Ünver de BM Genel Kurul binasının girişinde de yerini bulan Kadeş Barış Antlaşması’nın Kapadokya bölgesi coğrafyasını da içine alan Hititler’in egemenliği altındaki bölgede yapılmış olmasının, barışın ne denli önemli kavram olduğunu gözler önüne serdiğini vurguladı. Ünver, “Hem Hıristiyanlar ve hem de Müslümanların aynı anda ibadet edebileceği düşünceyi hayata geçirebilen bir coğrafyaya sahibiz. Yıllar yılı bu bölge insanı savaşın dışında,barış içerisinde dostluk ve kardeşlik içerisinde hayatlarını sürdürmüşlerdir. Bunun içindir ki Kapadokya, dünyada barışın merkezliğini üstlenmiş ve UN HABİTAT tarafından Dünya Barış Konferansı Merkezi olarak tescil edilmiştir” diyerek, sözlerini tamamladı.

Çeşitli bildirilerin sunulduğu panel sonuç bildirgesinin okunması ile son buldu.