Türkiye'nin taşı toprağı tarih

Güncelleme Tarihi:

Türkiyenin taşı toprağı tarih
OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 19, 2001 13:10

Türkiye'nin her köşesinde tarihin izi sürülüyor. Halen 51 ilde 210 kazı çalışması devam ediyor. Buluntular, paleolitik dönemden Osmanlılar dönemine kadar uzanıyor. Bazı kazılar 66 yıldır sürüyor.

Yüzyıllarca çeşitli uygarlıklara beşiklik eden Anadolu'daki tarihi değerlerin gün ışığına çıkarılması amacıyla, 210 ayrı bölgede kazı çalışması yapılıyor.

Dünya tarihine damgasını vuran çok sayıda medeniyete kucak açan ve bu uygarlıklara yaşam ortamı sağlayan Anadolu'nun tarihi zenginliklerini ortaya çıkartmak amacıyla yapılan kazıların bazıları 66 yıldır sürüyor. 

Kültür Bakanlığı'ndan alınan bilgiye göre, uygarlık beşiği Anadolu'nun tarihi değerlerini ortaya çıkarmak amacıyla bu yıl Türkiye'nin 51 ilini kapsayan 210 ayrı yerde kazı çalışmalarına devam edildi. Kazılarda ortaya çıkarılan buluntular, paleolitik dönemden Osmanlılar dönemine kadar uzanıyor. 

Anadolu'daki kazılar, Bakanlar Kurulu Kararı ile izin verilen yabancı ekipler, yerli ekipler, Müze Müdürlükleri ve Müze Müdürlüklerinin izinleriyle çalışan ekipler tarafından sürdürülüyor. Tarih boyunca idari, kültürel ve ticari aktivitelerin merkezi olan Anadolu'daki kazılar, 164'ü Türk, 46'sı yabancı olmak üzere toplam 210ekip tarafından yürütülüyor. Ekiplerde, kazı alanının niteliğine göre;20 ila 250 kişi görev yapıyor. 

CUMHURİYET DÖNEMİNİNDEKİ İLK KAZI

Türkiye'de Cumhuriyet döneminde ilk kazı çalışmasına, Türk Tarih Kurumu adına 1935 yılında Ankara 'Ahlatlıbel' ile Çorum 'Alacahöyük'te başlatıldı. 

Ankara ve Çorum'daki kazılar, 66 yıldır sürüyor. Alacahöyük'te Hitit dönemine ait başkent ortaya çıkarılırken, Ahlatlıbel'de de, tarih öncesi dönemlere ait birçok arkeolojik eserler bulundu. 

Kazılarda ortaya çıkarılan tarihi eserler arasında en eski olanının Antalya ''Karain'' ile Hatay ''Üçağızlı'' mağaralarında çıkarılan buluntular olduğu belirtildi. 

Kültür Bakanlığı'nca bu yıl Türk arkeologların yaptığı kazılar için 608 milyar 223 milyon 652 bin 500 lira ödenek ayrılırken, yabancıekipler yaptıkları kazıların finansmanını kendileri karşılıyor. 

Bu yıl kazıların yanı sıra dört Türk ekip Batman, Siirt, Mardin, Şırnak ile Ilısu Barajı göl alanı ve Karkamış Barajı göl alanında yüzey araştırması yapıyor. 

Ä°ZMÄ°R Ä°LK SIRADA

Türkiye'deki tarihi ve kültürel eserlerin kurtarılarak gün ışığına çıkarılması amacıyla bu yıl Anadolu'da en çok kazının yapıldığı 51 il arasında İzmir ilk sırada yer alıyor. 

İzmir'in 22 değişik bölgesinde kazı yapılıyor. İzmir'i, 16 kazı yeriyle Muğla, 14 kazı yeriyle de Antalya izliyor. 

İlçe bazında ise en fazla kazı bölgesi Diyarbakır'ın Bismil İlçesi'nde bulunuyor. Batman'ın Hasankeyf İlçesi yakınlarında yapımı planlanan Ilısu Baraj Gölü altında kalacak tarihi eserlerin kurtarılması amacıyla Bismil'in 10 değişik yerinde kazı çalışmaları yapılıyor.  

''ANADOLU DÃœNYANIN MÃœZESÄ°''Â

Batman'ın Hasankeyf İlçesi'ndeki kazı ekibinin başkanı Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oluş Arık, tarihi değer açısından kıyaslandığında Türkiye'deki çeşitliliğin dünyadaki hiçbir ülkede bulunmadığını söyledi. 

Anadolu'nun Asur, Hitit, Urartu, Lidya, Roma, Bizans, Selçuklular ve Osmanlılar gibi en büyük uygarlıkların yaşam alanını oluşturduğunu anlatan Prof. Dr. Oluş Arık, şöyle dedi: 

''TaÅŸ Devri'nden, ilk ÅŸehirleÅŸmeye, ilk ÅŸehirleÅŸmeden ilerlemiÅŸ ÅŸehirciliÄŸe kadar tüm uygarlıklar Anadolu'da yer almıştır. Büyük bir kültür mirası Anadolu'da bulunuyor. Anadolu; dünya müzesidir. Dünyada bu kadarÂbüyük medeniyetlerin yaÅŸadığı baÅŸka topraklar yoktur.'' 

TÃœRKÄ°YE'DE KAZI YAPILAN Ä°LLER VE KAZI ADLARI

M.Ö. 7 binli yılları kapsayan Paleolitik dönemden Osmanlı dönemine kadar olan süredeki çeşitli medeniyetlere ait buluntuların elde edildiği kazıların yapıldığı yerler şunlar: 

Adana Kadirli ilçesi Karatepe, Adıyaman Merkez Perre Antik Kenti Nekropol Alanı, Besni ilçesinde Sofraz Küçük Tümülüsü, Afyon Bolvadin ilçesi Sülünün Öreni, EmirdaÄŸ ilçesi Amorium, Ankara Polatlı ilçesi Gordion ve Küçük Tümülüs, Haymana ilçesi Külhöyük, AltındaÄŸ ilçesi Roma Hamamı, Kazan ilçesi Sinop Formasyonu, Antalya Kale ilçesi Aziz Nikolaos, Alanya ilçesi Alanya Kalesi, Merkez Karain, Perge, Badem aÄŸacı, Kırcami mahallesi ve Hacı Musular, Finike ilçesi Arykanda ve Limiyra, Manavgat ilçesi Side Tiyatrosu ve Side Antik Kenti, KaÅŸ ilçesi Patara ve Xanthos, Kemer ilçesi Olympos Örenyeri, Aksaray Merkez Darphane, Acemhöyük, Aşıklı Höyük, GülaÄŸaç ilçesi Musular ve Güvercinkaya, Aydın Didim ilçesi Miletos ve Didyma, Söke ilçesi Priene, Germencik ilçesi Magnesia, Sultanhisar ilçesi Nysa, merkez Tralleis Antik Kenti, Karacasu ilçesinde Aphrodisias, KuÅŸadası Kadı Kalesi Örenyeri, Batman Hasankeyf ilçesi Hasankeyf Örenyeri, Balıkesir MarmaraÂÇamaltıburnu Batağı Sualtı, Burhaniye ilçesi Adrmytion, Edremit ilçesi Antandros Antik Kenti, Bandırma ilçesi Daskyleon, Bilecik Söğüt ilçesi Kızıldamlar Barajı Göl Alanı, Bitlis Ahlat ilçesi Ahlat örenyeri, Burdur Bucak ilçesi Ä°ncirhan Kervansarayı, Karamanlı ilçesi ÇeÅŸtepe Tümülüsü, AÄŸlasun ilçesi Sagalassos, Bursa Orhangazi ilçesi Ulupınar, Ä°znik ilçesi Dörtepeler Tümülüsü, Çini Fırınları, Roma Tiyatrosu ve DeliktaÅŸ, Büyükorhan'da kümbet, Mustafa KemalpaÅŸa ilçesi PaÅŸalar, Çanakkale Merkez Troia, Behramkale'de Assos, Gökçeada'da Yeni Bademli Höyük, Çan ilçesi TEAÅž Termik Santral Alanı, Ayvacık ilçesi Gülpınar, Çankırı Merkez Çorakyerler, Çorum BoÄŸazkale ilçesinde BoÄŸazköy, Alaca ilçesi Alacahöyük, Ortaköy ilçesi Ortaköy, Sungurlu ilçesi Hüseyin Dede Tepesi, Denizli Pamukkale'de Hierapolis, merkez Tümülüs Kazısı, Hierapolis Antik Kenti Kuzey Nekroploü, Sanhduka Mezar, Hierapolis Antik Kenti Roma Hamamı, Laodikya Antik kenti, Çal ilçesi Apollon Lermenos Tapınağı, Diyarbakır Bismil ilçesi Ziyarettepe, AÅŸağı Salat, Salattepe, Åžahintepe, Körtiktepe, Kenantepe, Gricano, Gredimse, KavuÅŸan ve Hakemi Use Höyükleri, Edirne Enez ilçesi Enez örenyeri, Erzurum Merkez Aziziye Tabyaları, Pasinler ilçesi Sos Höyük, Hasankale ilçesi BulamaçHöyük, EskiÅŸehir Merkez Karacahisar Kalesi, Åžarhöyük, Keskin Köyü ve Çavlum Höyük, Sivrihisar ilçesi Pessinus, Seyitgazi ilçesi Küllüoba Höyük, Gaziantep Karkamış ilçesi Åžaraga Höyük, Nizip ilçesi AÅŸağıbayındır Köyü, Zeugma-4. Lejyon Kampı, Åžehit Kamil ilçesi Zümrütevler, Doliche Antik Kenti, merkez Yamaçtepe, OÄŸuzeli ilçesi TilbaÅŸar Höyük, Hatay SamandaÄŸ ilçesi Üçağızlı MaÄŸarası, Çıkan mezar, Dörtyol ilçesi Kinet Höyük, Reyhanlı ilçesi Telkurdu, Antakya SoÄŸuksu ve Ilıca, Isparta Atabey ilçesi Harmanören, İçel Merkez Soloi-Pompeipolis ve Yumuktepe, Tarsus ilçesi Polatlı Köyü ve Cumhuriyet Alanı, Erdemli ilçesi Tapureli Örenyeri ve Elaiussa Sebasta, Aydıncık ilçesi Kelenderis, Bozyazı ilçesi Nagidos, Dara ilçesi Anatasiopolis, Ä°stanbul Fatih ilçesi Tekfur Sarayı, Kars Merkez Ani, Kastamonu Merkez Mahmutbey Cami güney ve batısındaki Hamamlar, Kayseri Merkez Kültepe, Kırklareli Merkez Kırklareli Höyük, Demirköy ilçesi Dökümhane, KırÅŸehir Mucur ilçesi Seyfe Yeraltı Åžehri, Kaman ilçesi Kalehöyük, Kilis Merkez Oylumhöyük, Kocaeli Merkez ÇukurbaÄŸ Mahallesi, Bahariye Sokak, Gebze ilçesi Eskihisar Kalesi, Konya BeyÅŸehir ilçesi Eflatunpınar Hitit Anıtı ve Kubad-Abad, Çumra ilçesi Çatalhöyük, Meram ilçesi Kilistra Antik Kenti, Karapınar ilçesi Oymalı- Akören Köyleri Yeraltı Åžehri, Kütahya Merkez GermiyanoÄŸlu SüleymanÅŸah Hamamı, Çavdarhisar ilçesi Aizanoi, Aslanapa ilçesi Koru Tümülüsleri, Malatya Merkez Aslantepe Manisa Merkez Hüsrev AÄŸa Hamamı, Salihli ilçesi Sardis ve Kale 161, MuÄŸla YataÄŸan ilçesi Stratonikeia, Kutsal Yol, Lagina, Fethiye ilçesi Kumburnu mevkindeki kilise, Milas ilçesi Beçin, GüneÅŸ Mahallesi ve Ä°asos, Datça ilçesi Emecik Tapınağı, Knidos ve Burgaz, Kavaklıdere ilçesi Hyllarima, Bodrum ilçesi Halikarnos Örenyeri ve Bodrum Antik Tiyatro,ÂFethiye ilçesi Gemiler Adası ve Letoon, Ortaca ilçesi Kaunos,Â
Haberin Devamı

Niğde Merkez Kaletepe ve Eskiandaval Kilisesi, Bor ilçesi Tyana Örenyeri ve Köşk Höyük, Ulukışla ilçesi Porsuk Höyük, Çiftlik ilçesi Tepecik Höyük, Osmaniye Düziçi ilçesi Yarbaşı, Sakarya Merkez İmar Evleri Önü, Samsun Bafra ilçesi İkiztepe, Sivas Başören ilçesi Kuşaklı, Şanlıurfa Merkez Gürcütepe, Birecik ilçesi Fıstıklı Höyük, Zeytinlibahçe Höyük, Gre Virike Höyük, Akarçay Höyük, Mezra Höyük, Akarçay Tepe, Teleilat Höyük, Şavi Höyük, Surtepe Höyük, Akçakale ilçesi Harran, Viranşehir ilçesi Mozaik, Sinop Merkez Meydankapı Mahallesi, Tekirdağ Merkez Menekşe Çatağı ve Karaevlialtı, Uşak Banaz ilçesi Aknonia Antik Kenti, Karahallı ilçesi Paşam Sultan Türbesi, Van Merkez Aşağı Ayanis Kalesi, Yukarı Ayanis Kalesi, Hüsrev Paşa Cami Külliyesi, Yoncatepe Kalesi, Yozgat Sorgun ilçesi Çadır Höyük, Zonguldak Çaycuma ilçesi Güdüllü Köyü.

Ä°LK SIRADA YER ALAN Ä°ZMÄ°R'DEKÄ° KAZILAR

Haberin Devamı

İzmir Merkez Bayraklı, Selçuk ilçesi İsabey Cami, Dartaş Mevki, St. Jean Anıtı, Ephesos, Ayasuluk Kalesi, Kemalpaşa ilçesinde Ulucak Höyük, Menderes ilçesinde Claros, Tahtalı Baraj Gölü Alanı, Kolophon Antik Kenti, Bergama ilçesi Yontanlı Baraj Gölü Alanı, Gazhane Caddesi, Pergamon, Dikili ilçesi Kuşaklı Tepe, Aliağa ilçesi Kyme, Çeşme ilçesi Tektaş Batığı, Musalla Mahallesi, Foça ilçesi Phokaia, Urla ilçesi Klazomenai, Limantepe, Menemen ilçesi Panaztepe, Torbalı ilçesi Metropolis.

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!