Üç adımda şirketinizi satmanın yolları

Alternatif 1

1. Teknoloji ile ilgili bir şirket kurun
2. şirketinizinadi.ai alan adını satın alıp web sitenizde bir kaç defa ‘yapay’ ve ‘zeka’ kelimelerini kullanın
3. Şirketinizi en yüksek rakamı veren yatırımcıya satın
Bu alternatifte ikinci adımda satın alacağınız alan adı Anguilla isimli Karayipler’deki bir ada ülkesine ait ve bu küçük ülke için önemli bir gelir kaynağı olmuş durumda. Maliyeti de 300 dolar civarında. Yok ben Anguilla ile uğraşamam diyorsanız buyurun ikinci alternatife.

Alternatif 2
1. Gebze ya da Çorlu’da otomotiv yan sanayi ile uğraşan bir firma bulun, araba kapı kolu ya da küllük gibi bir şey yaptırın
2. Sürücüsüz arabalarla ilgili bir iş yaptığınızı LinkedIn’den duyurun
3. Şirketinizi en yüksek rakamı veren yatırımcıya satın

Yukarıdaki örneklerde biraz abartı var tabii ama biraz. Son dönemde olan bitene baktığınızda bazı alanlarda ‘hype’ eğrisinin zirvelerinde olduğumuzu görebilirsiniz. Yapay zeka ve sürücüsüz arabalar bunlardan iki tanesi. Yanlış anlamayın, bunlar mutlaka çığır açıcı gelişmeler, zaten bu köşenin ana fikri bu tür yıkıcı teknolojiler. Ama yapılan yatırımlar ve oluşan değerlendirmelerin içinde ileride geri dönüp bakıldığında ‘bu yatırım nasıl yapılmış’ diyeceğimiz pek çok örnek olacak.

Trilyon dolarlık kısaltma: FAAG
Finans dünyasının bize kazandırdığı FANG kısaltmasını (Facebook, Amazon, Netflix, Google) biraz değiştirdim, Netflix yerine Apple ekleyerek. Şu anda teknoloji dünyasını yönlendiren bu dört şirketin son yıllarda yaptığı satın almaları inceledik ve hangi alanlara yatırım yaptıklarına baktık.

Facebook: İlk satın almasını 2007’de yapan şirket 2016 sonuna kadar 68 şirket almış. En iyi bilinenleri şu andaki şirket değerlemelerine baktığımızda neredeyse bedava diyebileceğimiz bir fiyat olan 1 milyar dolara alınan Instagram ve hala bir gelir modeli olmayan ve 19 milyar dolarla en pahalı satın alması olan WhatsApp. Genellikle satın aldığı şirketleri kendi içindeki hizmetleri iyileştirmek için kullanan Facebook, ilk yıllarda içerik, reklam, ve oyun gibi alanlara ilgi duyarken son yıllarda yüz tanıma, sanal gerçeklik gibi alanlarda faal.

Amazon: 13.7 milyar dolarlık Whole Foods satın alması gündem olan şirket yaklaşık 20 yılda 71 satın alma yapmış. Spektrum Jeff Bezos’un hırsları kadar geniş bir alana yayılmış durumda. Robotik, ses tanıma, film, bulut gibi faaliyet alanları için yaptığı satın almalar dışında Ortadoğu’da yaptığı 650 milyon dolarlık souq.com da var.

Apple: 30 yılda 87 satın alma var kayıt altında. En ilginci Steve Jobs’un Apple’dan kovulduğu dönemde kurduğu NeXT’i satın alarak Jobs’u geri getirmesi tabii. Son yıllarda Turi ve Lattice gibi makine öğrenmesi şirketleri dikkat çekiyor. Marka değeri en yüksek olan satın alması da 3 milyarlık dolarlık Beats.

Google: Şirket 16 yılda neredeyse yukarıdaki üç devin toplamı kadar satın alma yapmış, tam 213 tane. En takdir ettiğim sadece PR değeri diye bile düşünsek çok başarılı olan ve yapay zekada liderlik peşinde koşan DeepMind. Türk start-up’ları için en ilginç olanı iki Bilkentli tarafından kurulmuş olan ve medya şirketlerine video altyapısı sağlayan Anvato. Api.ai Siri’yi yakalamak için 2016’da yaptıkları önemli bir alım. Bir çoğu da az bulunan bazı yetenekleri (veri bilimcisi gibi) şirkete kazandırmak için yaptıkları minik satın almalar. 3-5 kişilik gelişmiş araştırma becerileri olan takımları şirkete kattıkları bu uygulamaya da bir isim bulunmuş hemen: acqui-hiring (satın alma ve işe alma kelimelerinin bileşimi).

Araştırmadaki desteği için Ozan Can Ak’a teşekkürler. Benden söylemesi, artık bu resimde kendinize nasıl bir yer bulursunuz size kalmış. Herkese mutlu bir bayram dilerim.