Ayşegül Sönmez

Sanatın dijital hali... Gençler seviyor, herkes deneyimlemek istiyor

Hareketli görüntülerin aktığı duvarlar, sanal gerçeklik gözlüğüyle başka dünyalara açılan kapılar, ziyaretçilerin dokunuşlarıyla yorum katabildiği etkileşimli ekranlar, yapay zekâyla üretilmiş eserler ve sanatla buluşan bilgisayar oyunları… Artık birçok müze ve galeri ziyaretçilerine geleneksel sanat formlarının yerine yenilikçi deneyimler sunuyor. Bu sergiler çok ilgi çekiyor, ziyaretçiler bol bol sosyal medya paylaşımı yapıyor. Peki, nedir bu dijital sanat? Neden bu kadar popüler oldu?

Batsın mı bu dünya?

“Hayatın güzelliklerine odaklanın. Yıldızları izleyin ve kendinizi onlarla koşarken görün.” (Marcus Aurelius)

2024'ün en çok beklenenleri

Yeni bir yıl önümüzde yeni anılarla, deneyimlerle, heyecanlarla doldurulacak boş bir sayfa gibi duruyor.

2023’ün hafızalara kazınanları…

6 Şubat depremleri nedeniyle bu yıl ülkece yastaydık. Yaza doğru canlanmaya başlayan kültür-sanat ve spor etkinliklerinde bir arada olmak bir nebze de olsa iyi geldi. Sinemaya gittik; ‘Hayat’, ‘Tanrının Unuttuğu Yer’ gibi başyapıtları izledik. Konserlere, festivallere katıldık; Cumhuriyetimizin 100’üncü yılı için özel bir şov hazırlayan Edis’le coştuk. Tiyatroyu da ihmal etmedik, Haluk Bilginer ve Zuhal Olcay’ın 20 yıl sonra ‘Kel Diva’da buluşmasına tanık olduk. Brieflyart’taki sergisini gezerken değerli sanatçı Şenol Yorozlu’nun kısa bir süre sonra aramızdan ayrılacağı aklımıza bile gelmedi. Canımız evde oturmak istedi, açtık Murathan Mungan’ın ‘995 km’sini okuduk, Mert Demir’in ‘Ateşe Düştüm’ şarkısıyla hüzünlendik. Akşam olunca Gallada’da güzel bir yemek yiyip arkasından Frankie’de müzik dinledik. İstanbul Modern’in önünden geçerken Renzo Piano imzalı binasını hayranlıkla inceledik. Bu arada spordaki başarılarımız bizi mutluluktan ağlattı. Antalya yine tatil için ilk tercihimiz oldu. Barbie çılgınlığı modayı esir alırken herkesin dilinde iklim değişikliği vardı… Ve elbette bir de şu soru: “Yapay zekâ dost musun, düşman mısın?”

İstanbul’un yeni sanat durağı

Geçen hafta Eyüpsultan’ da yeni bir sanat galerisi açıldı. Tarihi yapılarda oluşturulan galerileri severim, insana geçmişi de hatırlatıyor.

Sonsuza kadar Cumhuriyet

Cumhuriyet’in 100’üncü yılı nedeniyle her ay neredeyse birkaç şehri ziyaret etmeye başladım.

‘Hakiki tarih hamalı’ ressam Şenol Yorozlu’ya veda

‘Our Boys Did It’ (Bizim Çocuklar Yaptı) adlı son sergisini birkaç ay önce İstanbul Brieflyart’ta açan çağdaş resmin usta ismi Şenol Yorozlu, 73 yaşında hayata veda etti. Kendisini “Hakiki bir tarih hamalı” olarak tanımlayan, “Ben çağdaş sanatçıyım. Zamanımın ve günümün bilincindeyim” diyen, en başta astar atmayarak tuval resmiyle çatışan, tuvalinin önü kadar arkasını da önemseyen Trabzon’lu ressam Şenol Yorozlu’yu sanat eleştirmeni Ayşegül Sönmez’in sergi vesilesiyle Hürriyet Kitap Sanat’ta yayımlanan yazısıyla uğurluyoruz...

Zarif bir sanat gemisi: İstanbul Modern

İstanbul Modern’in İtalyan mimar Renzo Piano imzalı yeni binası ziyarete açıldı. Beş ayrı sergiyi ağırlayan müze, abartıdan uzak, zarif tasarımı ve kendini unutturan şeffaflığıyla hayranlık uyandırıyor.

İçinden sahne geçen sergi…

“Time İs Love; Bir Dünya Gezisi Sahnesi” adıyla müzik, ses, tiyatro ve dansı bir sahnede buluşturan çağdaş sanat sergisi Ortaköy Kethüda Hamamı’nda ziyarete açıldı.

Zamanın ruhu değil ruhun zamanı

Ayşegül Sönmez’in küratörlüğünde Ortaköy’deki Kethüda Hamamı’nda açılan ‘Times is Love: Bir Dünya Gezisi Sahnesi’, her şeyden önce ‘zaman’la ilgili bir sergi. Ama ‘zamanın ruhunu yakalamaya çalışmıyor, ruhun zamanı üstüne düşünüyor’.

Fotoğraf çektirdiği eserlere dahil oldu

GEÇEN yaz Pilevneli Galeri’nin Bodrum Yalıkavak’taki yeni mekânının açılışından sonra en çok konuşulan konu, genç şarkıcı Aleyna Tilki’nin mezar taşı şeklindeki bir eserin yanında verdiği pozlar olmuştu. Esra Gülmen’e ait eserin üzerinde “What people will think? (İnsanlar ne düşünecek)” yazıyordu. Kısaca başkalarının sizin hakkınızda ne düşüneceğine aldırmayın, istediğiniz gibi yaşayın, ölümlü dünya işte, diyordu sanatçı.

2023’ün ilkleri  

Bu hafta Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası ve Limak Filarmoni Orkestrası Zorlu PSM’de yeni yıl konserleri verecek. Zuhal Olcay Hayal Kahvesi Aqua Florya’da, Göksel Dada Salon Kabarett’de sahneye çıkacak. Yılın ilk sergilerinden ‘Time is LOVE; Bir Dünya Gezisi Sahnesi’ Ortaköy’deki Tarihi Hüsrev Kethüda Hamamı’nda açıldı.

2022'nin en iyi 30 sergisi

Sanat dünyası hareketli bir yılı geride bırakıyor. 2022’nin sergilerini Hürriyet Kitap Sanat ekibi ve sanat yazarlarından oluşan 11 kişilik jüri değerlendirdi. Sıralamaya göre yaptığımız puanlama sonucunda, SALT’ta açılan ‘Sahnede 90’lar’ sergisi ilk sıraya yerleşti.

2022’nin en iyi kitapları: Kurgu dışı

Hürriyet Kitap Sanat’ın geleneksel ‘Yılın en iyi kitapları’ seçkisi için kitap ekleri editörleri ve eleştirmenlerden oluşan 19 kişilik jürimiz bu sene yayımlanan kitapları, kurgu ve kurgu dışı olarak ayrı ayrı değerlendirdi. Hürriyet Kitap Sanat yazı işleri ekibi olarak biz de bir seçki hazırlayarak jürinin ‘+1’i olduk. Jürinin sıralamasına göre yaptığımız puanlama sonucunda, Orhan Pamuk'un 'Uzak Dağlar ve Hatıralar'ı kurgu dışı kategorisinde birinci seçildi. İşte jürimizin seçkisiyle, 2022’nin kurgu dışı kategorisindeki en iyi 50 kitabı.

İstanbul'da kaçırmaya çalıştığı Ülkü Deniz Ersöz'e dehşeti yaşattı! 'Kurtaramadım, önümde vurdular kızımı'

İstanbul'da 22 yaşındaki Bedirhan Uysal, eski nişanlısı 24 yaşındaki Ülkü Deniz Ersöz'ü evinin önünden kaçırmaya çalıştı. Genç kadın direnince, Bedirhan Uysal silahını ateşledi. Boynuna isabet eden kurşunla ağır yaralanan Ülkü Deniz Ersöz hastanede yaşam savaşı veriyor.

Tablolardan çıkan sonuç... Kadınlar daha çok okuyor

Kadınların erkeklere oranla çok daha fazla kitap okuduğu yönünde istatistiklere zaman zaman rastlarız.

‘İyi bir resmin tersi düzü olmaz’

Sanat dünyası Mondrian’ın 75 yıldır ters sergilenen tablosunu konuşuyor. Müze yöneticilerinin, küratörlerin bile kafasını karıştıran çağdaş sanatı, bu konuda yeni bir kitabı çıkan Ayşegül Sönmez’e sorduk: “Çağdaş sanat nedir, çağdaş sanatı anlamak için nereden başlamalı?”

‘Yıllar içinde geriye sadece çağdaş sanat kaldı’

Sanatatak’ın kurucusu ve eleştirmen Ayşegül Sönmez, çağdaş sanatı daha iyi anlayıp izlemek isteyenler için başucu kaynağı olacak bir kitap hazırladı. ‘Çağdaş Sanat Var mı?’da kafaları kurcalayan 30 soruya düşünsel derinliği olan ‘anlaşılır’ yanıtlar veren ve “Bu da sanat mı diye bıkmadan sormalıyız” diyen Sönmez’le kitabını konuştuk: “Bu kitap, çağdaş sanata aşk gibi yaklaşıyor galiba. Ona karşı, onun yanında, onunla kavga eder, onu aldatır, ona karşı çaresiz gibi...”

Ne izlesem ne okusam ne dinlesem

Haftanın filmlerinde iki kitap uyarlaması öne çıkıyor; Lena Dunham’ın yönettiği Ortaçağ macerası ‘Catherine Called Birdy’ Amazon Prime’a gelirken, Mila Kunis’in başrolünde olduğu ‘Luckiest Girl Alive’ da Netflix ekranlarında izleyiciyle buluşacak... Vizyona giren filmlerden önerimiz ‘Amsterdam’ ise yıldız oyuncu kadrosuyla merak uyandıran bir 30’lar komedisi.

Saçlarda Afrika esintisi

Son zamanlarda çok popülerleşen Afrika örgüsü ilgi çekici görüntüsü ve kullanım rahatlığı sebebiyle tercih ediliyor. Bu modelin bizde de gittikçe tercih edilmesinin nedenlerini, işlemin fiyatını ve nasıl yapıldığını kuaförlere sorduk.

‘Duygusuz bir makineden duygusal bir şey çıkamaz’

Yapay zekânın yaptığı bir resmin bir yarışmada birinci seçilmesi tartışmalarıda beraberinde getirdi. Makineler tarafından yapılan bir resmin sanat olup olmadığı sorgulanıyor. Sanatçılara, eleştirmenlere, uzmanlara sorduk...

Sonbaharı doludizgin yaşamak için...

Yazın bunaltıcı havası yerini sonbaharın serinliğine bırakıyor. Bu güzel mevsimle kültür-sanat sezonu da açılıyor. 17. İstanbul Bienali’ni ve İstanbul Tiyatro Festivali’ni heyecanla bekliyoruz. Kings of Convenience ve Travis konserlerini iple çekiyoruz. Bir Orhan Pamuk kitabı ve ‘Black Panther’ filmi yolda... Bizi bekleyen filmler, oyunlar, konserler, kitaplar, albümler ve sergileri alanında uzman gazetecilere sorduk. Yeni yerler keşfetmek isteyenleri de unutmadık.

Yaz bitmeden gidelim, görelim, yiyelim, yapalım

Güneşli ve sıcak günlerin sonu gelmeden kimimiz kendini serin sulara atma peşinde, kimimiz de doğayla ya da tarihle kucaklaşma... Açık havada gerçekleşen kültür ve sanat etkinliklerine katılmanın ya da serin bir terasta güzel bir akşam yemeği yemenin de hayalini kuruyor olabiliriz. Günlerimiz sayılı olsa da şehirde tüm bunları gerçekleştirmenin birçok yolu var.

Zafere giden yol

Gazi Mustafa Kemal Atatürk komutasındaki Türk ordusunun 26 Ağustos 1922 tarihinde başlattığı Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nin 30 Ağustos’ta zaferle sonuçlanmasının 100’üncü yıldönümü pek çok etkinlikle kutlanıyor.

Eserleri soyut sözleri somuttu

Türkiye’de soyut resim denilince ilk akla gelen isimlerden biriydi Adnan Çoker. Selçuklu ve Osmanlı mimarisindeki kubbe formlarından etkilenerek yaptığı tabloları, birer ikonik esere dönüşmüştü.

Bu sezon kültür-sanata doyacağız

Halen karla karşılaştığımız için fark edemesek de aslında bahar başladı. Tiyatrolar yeni oyunları, galeriler yeni sergileri, televizyonlar yeni dizileri, restoranlar yeni menüleriyle karşımızda. Pandemi kısıtlamaları da hafifletilmişken uzun bir aradan sonra kültür-sanatın ve şehrin tadını çıkarmak için alanında uzman isimlere ‘yeni sezonda kaçırmamamız gerekenler’i sorduk.

2021’in en iyi 30 sergisi

Müze ve sanat galerileri, pandemi koşullarına rağmen hayli hareketli bir yılı geride bırakıyor. 2021’in sergilerini Hürriyet Kitap Sanat ekibi ve sanat yazarlarından oluşan 10 kişilik jüri değerlendirdi. Sıralamaya göre yaptığımız puanlama sonucunda, SALT Beyoğlu’ndaki İpek Duben’in ‘Ten, Beden, Ben’ başlıklı sergisi ilk sıraya yerleşti.

Bu yediğimiz elma değil sanat galiba...

Yemeklerin lezzeti kadar yaşanan tadım deneyiminin bütününe de odaklanan günümüz gastronomisi ‘Yemek sanat mıdır, değil midir’ tartışmasını gündeme getiriyor. Yemek blog’u Gastromondiale’in editörü Besim Hatinoğlu’nun bu konuda kaleme aldığı kapsamlı makale, geçen pazar gerçekleşen Gastromasa konferansının ana teması ‘tasarım’la üst üste denk gelince, konuyu bilenlere danıştık…