Zamanla yarış

Birecik Barajı'nın su toplamaya başlamasıyla, ay sonunda sular altında kalacak Belkıs Harabeleri'ndeki tarihi eserleri kurtarmak için arkeologlar zamanla yarışa girdi.

Helenistik dönemin en önemli ticaret merkezi, Kommagene Krallığı ve Roma Dönemi'nin 4 büyük kentinden biri olan Zeugma Antik Kenti'nde su seviyesi 15 metreye ulaştı. Mayıs sonuna kadar Zeugma'nın üçte biri su altına kalacak. Gaziantep'in Nizip İlçesi'nin 10 km doğusundaki Belkıs (Zeugma) Antik Kenti'ndeki tarihi serveti kurtarmak için 3 arkeolog, 38 kişilik ekip uğraşıyor. Ekibe Gaziantep Özel İdare Müdürlüğü maddi destek, Sanko Holding de ekipman sağlıyor.

Düşündükçe kahroluyorum

Zamana karşı acımasız mücadele verdiklerini belirten kazı çalışmaları başkanı Mehmet Önal ‘‘Yüzlerce mozaik döşeme, heykel ve sanat eseri birkaç metre toprağın altında. Sürenin yetersizliğinden hepsini çıkarmamız imkansız. Bunu düşünmek beni kahrediyor’’ dedi. Eserleri kurtarmak için baraj gölünü daha geç doldurma önerisi, tazminat dahil 1 ayda 30 milyon dolarlık zarar doğuracağı gerekçesi ile kabul edilmezken, arkeologların son çaresi, kazıyı hızlandırmak oldu.

Dünya rekoru kırdılar

Geçtiğimiz Kasım’dan beri sürdürülen çalışmalarda iki Roma villası bulan ekipler ‘‘Bu iki villa veya saray, kentteki yüzlerce villadan yalnızca ikisi’’ dedi. Arkeologlar, şu ana kadar 65 bin mühür baskı ortaya çıkarılarak bu dalda dünya rekoru kırdıklarını belirtirken, ‘‘Birkaç ay daha süremiz olsa, Türkiye, dünyanın en iyi mozaik müzesinin sahibi olacak’’ dediler.

Mars heykeli çıktı

Bir arkeolog, zamanla nasıl yarıştıklarını şöyle anlattı: ‘‘Çıkarabildiğimiz, çıkaramadıklarımızın belki yüzde biri. Geçtiğimiz günlerde M.S. 2. yüzyıla ait, 1.5 metre boyunda Roma'nın savaş tanrısı Mars'ı simgeleyen bir bronz heykel bulduk. Belki daha nice Mars'lar toprağın altında kalacak’’ dedi.

Yeni bir Efes olacak

Kültür Bakanı İstemihan Talay, Belkıs'ı geçtiğimiz hafta sonu gezdi. Zeugma Kenti'nin yeni bir Efes olacağını ifade eden Talay, bir de müjde verdi. Talay, 1998'in Haziran'ında 3'te 2'si tarihi eser kaçakçıları tarafından çalınan Şarap Tanrısı Dionisos'un düğün sahnesinin tasvir edildiği mozaiğin Türkiye'ye iade edileceği müjdeledi.