Yüksek irtifada spor öldürebilir
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN/İSTANBUL
Oluşturulma Tarihi: Eylül 04, 2001 02:56
Son yıllarda doğayı, heyecanı ve zoru sevenlerin tercih ettiği uğraşlar arasına giren dağ sporlarını yaparken dikkat etmek gerekiyor. Yüksek yerlerde özellikle hipertansiyon, damar sertliği, kalp ve damar hastalığı, astım, kronik bronşit, amfizem gibi akciğer hastalığı bulunanlarda ve insülin kullanan diyabet hastalarında beklenmedik sorunlara yol açabiliyor.
Uzmanlar, dağ sporlarına başlamadan önce özellikle risk grubundakilerin kontroldan geçmelerini öneriyorlar. Yüksek irtifaya çıkanlar, ‘‘akut dağ hastalığı’’na yakalanıyor veya beyin ya da akciğer ödemi, yükseklik retinopatisi, trombozis gibi sorunlarla karşılaşabiliyorlar.
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta'nın verdiği bilgiye göre, yüksek irtifaya çıkıldıkça, solunan havadaki okjijen basıncı ve buna bağlı kandaki oksijen düşüyor, sıcaklık azalıyor, solunum derinliği artıyor, kalp atışları hızlanıyor, böbrek üstü bezinden daha fazla kortizon ve adrenalin salgılanıyor. Uzun süre yüksek irtifada kalanların kanlarındaki alyuvar sayısının artığını anlatan Prof. Dr. Küçükusta, ‘‘Bu kanın akışkanlığını azaltarak, hem pıhtı oluşumunu kolaşlaştırır, hem de dolaşım bozuklukları ve kalbin yükünün artmasına neden olur. Çıkılan yüksekliğin seviyesine, çıkış hızına ve o yükseklikte kalma süresine göre çeşitli hastalık tabloları ortaya çıkar’’ dedi. Dr. Küçükusta, akut dağ hastalığına halk arasında ‘‘dağ sarhoşluğu’’ ve ‘‘dağ tutması’’ dendiğini belirterek çok dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Dr. Büyükusta, hemen önlem alınmazsa dağ sporlarının öldürücü olabileceğini belirtti.
BU BELİRTİLERE DİKKAT
Aşağıdaki belirtiler görüldüğünde en azından tırmanışa ara verilmeli ve mümkünse hekim muayenesinden geçilmeli:
Başağrısı
Sarhoşluk ve akşamdan kalma benzeri durum
Nefes darlığı
Dinlenirken dakikadaki nefes alıp verme sayısının 20'den fazla olması
İştahsızlık ve bulantı
Dengesiz yürüme, yürüyüşlerde anormal halsizlik
Antisosyal davranışlar
Kekeleme
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta'nın verdiği bilgiye göre, yüksek irtifaya çıkıldıkça, solunan havadaki okjijen basıncı ve buna bağlı kandaki oksijen düşüyor, sıcaklık azalıyor, solunum derinliği artıyor, kalp atışları hızlanıyor, böbrek üstü bezinden daha fazla kortizon ve adrenalin salgılanıyor. Uzun süre yüksek irtifada kalanların kanlarındaki alyuvar sayısının artığını anlatan Prof. Dr. Küçükusta, ‘‘Bu kanın akışkanlığını azaltarak, hem pıhtı oluşumunu kolaşlaştırır, hem de dolaşım bozuklukları ve kalbin yükünün artmasına neden olur. Çıkılan yüksekliğin seviyesine, çıkış hızına ve o yükseklikte kalma süresine göre çeşitli hastalık tabloları ortaya çıkar’’ dedi. Dr. Küçükusta, akut dağ hastalığına halk arasında ‘‘dağ sarhoşluğu’’ ve ‘‘dağ tutması’’ dendiğini belirterek çok dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Dr. Büyükusta, hemen önlem alınmazsa dağ sporlarının öldürücü olabileceğini belirtti.
BU BELİRTİLERE DİKKAT
Aşağıdaki belirtiler görüldüğünde en azından tırmanışa ara verilmeli ve mümkünse hekim muayenesinden geçilmeli:
Başağrısı
Sarhoşluk ve akşamdan kalma benzeri durum
Nefes darlığı
Dinlenirken dakikadaki nefes alıp verme sayısının 20'den fazla olması
İştahsızlık ve bulantı
Dengesiz yürüme, yürüyüşlerde anormal halsizlik
Antisosyal davranışlar
Kekeleme