Yuh olsun size

Dokunulmazlıkların sınırlandırılması amacıyla dün yapılan oylamada, anayasa değişikliğinin geçmesi için gerekli 367 oya ulaşılamazken, referanduma götürecek 330 oy bile bulunamadı.

TBMM, en büyük sınavı olan, temiz siyaset için dokunulmazlıkların sınırlandırılması amacıyla yapılan anayasa değişikliğinde sınıfta kaldı. Dün yapılan oylamada anayasa değişikliğinin geçmesi için gerekli 367 oya ulaşılamazken, referanduma götürecek 330 oy bile bulunamadı. 300 milletvekili temiz siyaset için oy kullanırken, 198 milletvekili buna ret oyu verdi. 8 geçersiz, 6 çekimser ve 5 boş oy kullanılan oylama sonuçları tartışma yarattı. Tartışmalar sonucunda RP'nin itirazlarına rağmen maddelerin görüşülmesine usül tartışması ile geçilebildi. Temiz siyaset için eksik kalan 30 oy, karşılıklı suçlamalara yol açtı. ANAP, firelerde DYP'yi suçlarken, DYP'li Turhan Tayan, ‘‘Ben oyumu açıktan beyaz kullandım. ANAP'tan da, DSP'den de ret oyu verenler vardı. İsimlerini açıklarız’’ dedi.

Anayasa'nın 83'üncü maddesinde değişiklik yapılarak, dokunulmazlığın sınırlandırılması için RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan dışında tüm liderlerle birlikte 292 milletvekilinin imzasını taşıyan teklifin ilk tur oylaması, dün yapıldı. RP dışındaki partilerin hepsi, değişiklik teklifine olumlu baktıklarını hem sabah yapılan grup toplantılarında, hem de partileri adına Genel Kurul'da yaptıkları konuşmalarda vurguladılar. Konuşmalardan sonra oylamaya geçildi. Kullanılmayan oyların atıldığı ıskarta kutusunda beyaz oyların fazla olduğu görülünce DYP'li Ahmet İyimaya oturumu yöneten Genç'e, ‘‘Bu oylamada beşte üç çoğunluk olan 330 oyu mu yoksa salt çoğunluğu mu esas alacaksınız?’’ sorusunu yöneltti.

Ancak Genç, 1993-1995 yıllarında yapılan anayasa değişikliğinde de maddelere geçilmesi için beşte üç çoğunluk arandığını belirtti. Sonuçlar açıklanmak üzereyken Genel Kurul'a gelen TBMM Başkanı Hikmet Çetin, Genç'e ‘‘330 oy çokluğuna gerek yoktur’’ mesajını gönderdi. Hülle ile ayrılan 3 milletvekili ile birlikte TBMM’deki sayısı 153 olan RP'nin oyları düşüldüğünde, değişikliği desteklediğini ilan eden diğer partilerden 80 milletvekilinin de ret kullandığı ortaya çıktı.

TELEFONLA MÜTALAA

Genç sonuçları açıklarken, ‘‘Ben daha önce 330 oy gerekli dedim ama bu sorumluluğu tek başıma üstlenmek istemiyorum. Başkanlık Divanı'nı toplantıya çağırıyorum’’ dedi. RP'nin itirazına rağmen Başkanlık Divanı Çetin'in başkanlığında toplandı. Yarım saat süren toplantıda Anayasa Profesörleri Erdoğan Teziç ve Ergun Özbudun'a telefonla danışıldı. Her iki profesör de TBMM içtüzüğü gereği, maddelere geçilmesi için salt çoğunluğun yeterli olduğunu belirtince, usül tartışmasının açılması kararlaştırıldı. Oylama sonucunda maddelerin görüşülmesine geçilmesi kabul edildi .

Anayasa değişikliği iki tur oylama ile mümkün olabiliyor. Bu durumda değişiklik teklifinin ikinci turu muhtemelen haftaya yapılacak. Değişikliğin yasalaşması için bu oylamada da en az 367 oy gerekiyor. 330-367 arası bir oy çıkması halinde de zorunlu olarak referanduma gidiliyor.

Ağar’dan beyaz oy

DYP Elazığ Milletvekili Mehmet Ağar, göstere göstere beyaz oy pusulasını zarfa koydu. Dokunulmazlığın kaldırılması için hakkında fezleke bulunan Ağar, kabul oyunun 300'de kalmasına üzüldüğünü söyledi.

Gençten uyarı

TBMM Başkanvekili Kamer Genç, milletvekillerinin oyları göstermemeleri konusunda uyardı. Buna uyulmaması üzerine Genç, ‘‘Sabahtan beri ikaz ediyoruz, anayasa değişikliği gibi ciddi bir iş yapıyoruz, çocuk oyuncağı değil herhalde’’ dedi.

Bucak’la Bilgin kucaklaştı

Dokunulmazlıklarının kaldırılması için haklarında fezleke hazırlananlar arasında bulunan DYP milletvekilleri Sedat Bucak ile Ömer Bilgin, kabul oylarının 300'de kalması üzerine birbirlerine sarılarak kucaklaştılar.

Oylamada 26 fire

OYLAMAYA, ANAP'tan 1, DYP'den 7, RP'den 16, BBP'den 1 ve Bağımsız 1 milletvekili katılmadı. Katılmayan milletvekilleri şöyle:

DYP: Saffet Arıkan Bedük, Zeki Ertugay, Abdülkadir Akgöl, Necati Çetinkaya, Yahya Uslu, Namık Kemal Zeybek, Yusuf Bahadır.

RP: Necmettin Erbakan, Yasin Hatipoğlu, Seyit Haşim Haşimi, Mehmet Emin Aydınbaş, Süleyman Arif Emre, Köksal Küçükali, Aydın Menderes, Ali Oğuz, Mehmet Ali Şahin, Abdullah Özbey, Osman Pepe, Şevket Kazan, Fehim Adak, Mustafa Hasan Öz, Kemalettin Göktaş, Şeref Malkoç.

ANAP: Adil Aşırım.

BBP: İsmail Durak Ünlü.

BAĞIMSIZ: Hasan Peker.

Ayrıca TBMM Başkanı Hikmet Çetin oy hakkı bulunmadığı, TBMM Başkanvekili DYP'li Kamer Genç de oturumu yönettiği için oy kullanamadı.