Yerli 'tekstil kliması'yla yüzde 50 tasarruf yakaladı

Ä°plik ve kumaÅŸ üretiminde fabrika ortamındaki nem ve sıcaklığı düzenleyen klima sistemleri baÅŸlıbaşına teknoloji yatırımı gerektiriyor. Türk tekstili için ‘‘yerli klima’’ geliÅŸtiren Isımak, bu alanda ilk yatırım maliyetini yüzde 50, enerji giderlerini de yüzde 20 indirmeyi baÅŸardı.TEKSTÄ°LDE dünya çapında güç olan Türkiye tekstil makineleri konusunda aynı baÅŸarıyı yakalayamadı. Sektör yıllarca ürettiÄŸini satarak makine ve teknoloji ithIsımak ne yapıyor Pamuk ya da sentetik elyaftan iplik üretiminde, dokuma veya örgü kumaÅŸlarının proseslerinde, üretim ortamının nem ve sıcaklık deÄŸerlerinin sabit tutulması çok önemli. Bu iÅŸ fabrika ortamı için üretilen klima santralları düzenliyor. Klima; ortamdaki havayı, proses havasını ve telef havasını temizliyor. Havanın adyabatik yıkamayla nemlendirilmesi ve sıcaklığının düşürülmesi, ortamın istenilen nem deÄŸerlerinde tutulması gerekiyor. Bunu baÅŸarmak için de indirekt ve direkt evaporatif soÄŸutmalı sistemler, lokal ve genel klimatize sistemler, yüksek basınçlı su kullanılarak havanın aşırı nemlendirilmesiyle yapılan proses kliması, soÄŸutulmuÅŸ su kullanılarak havanın nemlendirmesiyle soÄŸutma gibi teknikler ve yöntemler kullanılıyor. al etti. Yabancı üreticilerin makina alımlarında saÄŸladıkları finansman kolaylıkları da bu konuda yerli sanayinin geliÅŸmesini önledi. Ancak, yine de Ä°stanbul, Çorum, Konya, Gaziantep, Denizli ve KahramanmaraÅŸ gibi giriÅŸimcisi bol illerimizde tekstil makinaları üretimi yapan firmaların sayısı hızla artıyor. 1992'de KahramanmaraÅŸ'ta tekstil sektörüne klima santralları üretmek ve kurmak için iÅŸbaşı yapan Cengiz Sayit, tekstil fabrikala için ‘‘Klima, iklimlendirme ve telef toplama’’ sistemleri üretip fabrikaya uyguluyor. Sayit, 11 yıllık üretim ve uygulama tecrübesiyle ilk yatırım maliyetini ithal sistemlere göre yüzde 50 indirmeyi, sistemin çalışma sürecinde de enerjiden yüzde 20 tasarruf saÄŸlamayı baÅŸardı.ENERJÄ° TASARRUFUCengiz Sayit, Isımak olarak üretim ve uygulama sürecinde önemli tecrübeleri bulunduÄŸunu belirtiyor ve sisteme enerji tasarrufu saÄŸlayan müdahaleyi şöyle anlatıyor: ‘‘Avrupa'nın hiç uygulamadığı yöntemler geliÅŸtirdik. Bunlar sistemin çalışma süreciyle ilgili yenilikler oldu. Motorlarda frekans konvertörü kullandık. Bu müdahale enerji harcamasında yüzde 20 civarında tasarruf getirdi. 4 yıldır bu yöntemi uyguluyoruz.Yıldız'ı bitirip ABD'ye gitti KahramanmaraÅŸ'a döndü Cengiz Sayit, 1983'te Yıldız Ãœniversitesi Makine MühendisliÄŸini bitirdi. Bir yıl ABD'de kaldı ve Toronto Ãœniversitesi'nde Ä°ngilizce öğrendi. Ä°stanbul'da mühendis olarak bir süre çalıştı ve 1992'de KahramanmaraÅŸ'a yerleÅŸti. Sayit, ‘‘KahramanmaraÅŸ'ta iÅŸ yaptığımız için imaj sorunu yaÅŸadık ama sonra yaptığımız iÅŸler görüldükçe güven oluÅŸtu. Bugün ülkemizin her yerinden sipariÅŸ alabiliyoruz. En son Suriye'de bir open end tesisinin klima santralini kurduk bu fabrikanın ring tesisi de ÅŸu anda kuruluyor’’ dedi. Pompalarda yenilikler yaptık. Çıkıştaki elektronik vanayı kaldırdık ve onun yerine invertör ile kumanda saÄŸladık. Böylece pompanın devri düştü ve ortam istenen seviyeye gelince pompa devre dışı kalabildi. Fanlarda da bunları kullandık. Ãœflemede de içerdeki sıcaklık ÅŸartı saÄŸlanınca devir düşmeye baÅŸladı ve böylece gerekmedikçe enerji harcaması yapılmamış oldu.’’Tekstil sektörü için en önemli maliyet unsurlarından birinin enerji olduÄŸunu belirten Sayit, ‘‘Klima santralları en çok enerji tüketen birimlerdir. Biz de bu yüzden enerji tasarrufu saÄŸlayabilmek için projeler geliÅŸtirdik’’ dedi.Cengiz Sayit, tekstilcilerin bu maliyet ve enerji tasarrufuna raÄŸmen ağırlıklı olarak yine de ithal yatırımı tercih ettiÄŸini söylüyor ve ‘‘Bizim fiyat avantajımız var onların ise finansman gücü. Genellikle de fabrikadaki makina yatırımı ile birlikte bu sistemi de satıyorlar ve 5 yıla kadar da vade yapıyorlar. Bir de eskiden beri var olan 'Avrupa malı iyidir, yerli malı kalitesizdir' yargısı eÄŸemen. Ama biz ürettiÄŸimiz sistemleri artık yurt dışına da satıyoruz ve gidip uyguluyoruz’’ diyor.Cengiz Sayit'in KahramanmaraÅŸ'taki küçük fabrikası Isımak'ta 48 kiÅŸi çalışıyor. Genellikle bu kadarlık bir personelin çalışacağı ÅŸekilde dışarıya fason iÅŸ de veren Isımak yılda ortalama 60 adet klima santralı ve 20 adet telef ünitesi üretebiliyor. Geçen yıl 1.5 milyon dolar ciro yapan ÅŸirketin bu yıl birkaç yurt dışı proje daha gerçekleÅŸirse 3 milyon dolar ciroya ulaÅŸması bekleniyor.Â