Yerel Yönetimler Yasası yeniden Meclis'te

Tasarı, merkezi idare ile mahalli idareler arasında görev bölüşümü, mali yapının güçlendirilmesi, personel, kadro, özlük hakları, yeni görev ve yetkiler, belediye-büyükşehir kurulması gibi konuları düzenliyor.

Tasarıda, merkezi idare ve mahalli idareler arasında görev bölüşümüne ilişkin düzenlemeler, merkezi idare ve mahalli idareler tarafından yerine getirilecek hizmetler ve görevler olmak üzere iki bölümde ele alınıyor.

Tasarının merkezi idare tarafından yerine getirilecek hizmetler  ve görevler başlıklı bölümünde, merkezi idarenin adalet, savunma güvenlik, dış politika, maliye, dış ticaret ve gümrük, tapu ve kadastro, nüfus, sivil savunma, din hizmetleri, milli eğitim, sağlık ve sosyal güvenlik hizmetlerini yürüteceği karara bağlanıyor.

Tasarı, merkezi idarenin, mahalli idarelere rehberlik etmesini, teknik ve mali yardımlarda bulunmasını hükme bağlıyor. Mahalli idarelerin yapacağı hizmetler ve görevler tasarıda şöyle sıralanıyor:

''Bu kanunda ve ilgili kanunlarda belirtiler esas ve sınırlamalar çerçevesinde, eğitim, sağlık, sosyal yardım, gençlik ve spor kültür, turizm, tarım, orman, ağaçlandırma, çevre, bayındırlık ve iskan, ulaştırma, sanayi ve ticaret alanlarında mahalli ve müşterek nitelikli hizmetler, asli görev ve hizmetlerinin yanı sıra, kanunların yasaklamadığı veya münhasıran başka idarelere vermediği mahalli ve müşterek nitelikli ihtiyaçları karşılamak üzere genel karar organlarının uygun göreceği her türlü faaliyet ve hizmetler.'' 
  Â
BELEDÄ°YELERÄ°N GELÄ°RLERÄ° ARTIRILACAK

Genel bütçe gelirlerinden belediyelere nüfus esasına göre dağıtılan yüzde 6'lık pay yüzde 8'e çıkarılacak, (tüm belediyeler).Â

Büyükşehirlere benzer şekilde (büyükşehir dışındaki belediyeler) illerde toplanan genel bütçe vergi hasılatının yüzde 5'i o ildeki belediyelere nüfuslarına göre dağıtılacak.

Kalkınmada öncelikli yöre belediyelerine genel bütçe payı binde 5 olarak uygulanacak.

900'lü hatlar, özel mesaj servisleri ve benzerlerinin Haberleşme Vergisi kapsamına alınacak ve Haberleşme Vergisi oranı yüzde 1'den yüzde 2'ye çıkarılacak.

Doğalgaz, Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi kapsamına alınacak.

1992 yılından bu yana artırılmayan ve bu nedenle de sembolik hale gelen çeşitli belediye harçları (imar, işgal ve benzeri harçlar) tarifeleri 100 kat artırılacak. Bu rakamlar, enflasyona karşı korumak için her yıl Yeniden Değerleme Katsayısı oranında yükseltilecek.

Motorlu Taşıtlar Vergisi'nin yüzde 25'i nüfus esasına göre belediyelere dağıtılacak, (Büyükşehirlerde yüzde 35'i büyükşehir, yüzde 65'i de büyükşehir dahilindeki ilçe ve alt kademe belediyelerine).

İstanbul ilinde toplanan genel bütçe vergi gelirlerinin yüzde 0.7'si İstanbul İl Özel İdaresi'ne verilecek.

Kalkınmada öncelikli yörelerde bulunan il özel idarelerine genel bütçe vergi gelirlerinden binde 3 pay ayrılacak.

Tasarı, geçici işçi çalıştırılması ile teknik personel, sağlık personeli, avukat ve mütercimlerin sözleşmeli olarak istihdam edilmeleri konusunda kolaylıklar içeriyor.

Belediye başkanlarına makam aracı kullanma imkanı veren tasarıda, itfaiye personeline fiili hizmet zammı (yıpranma payı) verilmesi ile köy, mahalle muhtarlarının maaşlarının artırılması ve BAĞ-KUR kesintilerinin kaynaktan yapılması öngörülüyor.

Belediyelerin emir ve yasaklarına uymayanlara yönelik yaptırımların artırılması ile belediyelere Milli Eğitim Bakanlığı'nın izniyle meslek kursları, yetiştirici ve tamamlayıcı kurslar açma yetkisi veriliyor.

YETKÄ°LER

Etkinlik ve verimliliğin artırılmasına ilişkin düzenlemeler de içeren tasarıda, bu yönde getirilen düzenlemelerden bazıları şöyle sıralanıyor:

Belediyeler ve il özel idarelerinin genel, katma ve özel bütçelikuruluşlar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirme imkanı,

Bakanlara yetkilerini vali ve kaymakamlara devretme imkanı,

Valilerin yetkilerini vali yardımcılarına, kaymakamlara ve il müdürlerine devretme imkanı,

Kaymakamların yetkilerini ilçe müdürlerine devretme imkanı. 

BELEDÄ°YE-BÃœYÃœKÅžEHÄ°R KURULMA ÅžARTLARI

Tasarıyla belediye ve büyükşehir belediyesi kurulma şartları da yeniden düzenleniyor. Buna göre,

Bir belediyenin kurulabilmesi için o yerin nüfusu en az 10 bin olacak.

İmar yönünden sakınca yaratmaması gereken belediye, nüfusu 100 binin üstündeki en yakın belediyeye 5 bin metreden daha yakın olmayacak, öz geliri yeterli olacak, su havzası, sit, orman alanı ve benzeri yerlerde bulunmayacak.

Tasarı, büyükşehir belediyesi kurulabilme kriterlerini de şöyle tespit ediyor:

İl merkez belediyesi nüfusu ile bu belediyenin sınırlarından itibaren 5 kilometrelik alan içerisinde asgari 300 bin nüfus, büyükşehir sınırları içinde ilçe ve alt kademe belediyelerinin bir arada olabilmesi imkanı.''

Tasarı, büyükşehir belediyesi ve mücavir alan sınırları içinde 3030 sayılı Kanun'a tabi olmayan belediye kurulmasını da yasaklıyor.

Hazinenin özel mülkiyetindeki arazilerin belediyeler ve ilel idarelerine devrini öngören tasarıdaki diğer düzenlemeler ise şöyle:

İl özel idareleri ve belediyelerin yurt dışı ve kardeş şehir ilişkilerinin devletin dış politikasına uygun esaslara bağlanması, (Dışişleri Bakanlığı'nın uygun görüşü üzerine İçişleri Bakanlığı'nın onayına bağlanması).

Meydan, cadde, sokak ve benzeri yerlere isim verilmesi ve amblem, flama benzerlerinin belirlenmesinde mülki amirin onayının alınması.

Belediyelerin borçlanmalarının belirli esaslara bağlanması.

İl özel idare ve belediyelerin taşıt alımlarının Bakanlar Kurulu iznine tabi olmaktan çıkarılması.