Yerel Yönetim Tasarısı komisyondan geçti

Komisyon'un bugünkü toplantısında, tasarının 15 maddesi ile 9 geçici maddesi kabul edildi. Tasarının ''büyükşehir belediyesi kurulmasını'' düzenleyen maddesi için tekrir-i müzakere yapıldı.

Büyükşehir olma koşulu, ANAP Afyon Miletvekili Halil İbrahim Özsoy'un verdiği önergenin kabul edilmesi sonucu değiştirildi. Büyükşehir belediyesi olmak için nüfusta aranan kriter, Hükümet'in TBMM'ye gönderdiği tasarıdaki şekliyle benimsendi. Buna göre, büyükşehir belediyesi kurulabilmesi için nüfusun en az 300 bin olması koşulu aranacak. Altkomisyon, bunu 500 bine yükseltmişti.

Tasarıda yapılan değişikliğe, DSP Giresun Milletvekili Hasan Akgünkarşı çıktı. Akgün, önergenin okunmasının ardından, konuşmak için söz istedi. Ayağa kalkarak konuşan Akgün, ''Bir grubun, bir partinin ve bazı kişilerin isteği ile değişiklik yapmak isteniyor. Bu kabul edilirse, 100 bin nüfusa sahip Giresun da büyükşehir olur. Eğer bu önerge kabul edilirse, İçişleri Komisyonu'ndan  istifa ederim'' dedi.

İçişleri Bakanı Rüştü Kazım Yücelen, önergeye katıldığını belirterek, ''Zaten Hükümet Tasarısı'nda, büyükşehir olmak için aranan koşul, 300 bindi. Altkomisyon, bunu değiştirdi. Saygı duyuyoruz ama kendi tasarımızın kabul edilmesini istiyoruz'' dedi. 

Önergenin kabul edilmesinin ardından, toplantıyı terk eden Akgün, ANAP Grup Başkanvekili Beyhan Aslan'ın ısrarlarına rağmen  Salon'a dönmedi. Aslan, Akgün'ün ''Denizli milletvekillerinin isteğiyle böyle bir değişiklik yapıldığını'' ifade ettiğini belirterek, bunun gerçeği yansıtmadığını söyledi.

DEĞİŞİKLİKLER

İçişleri Komisyonu'nda kabul edilen Yerel Yönetimler Yasa Tasarısı, önemli değişiklikleri içeriyor. Tasarı ile belediyelerin gelirleri artırılırken, bazı konularda ise sınırlamalara tabi olacaklar.

Belediyeler, gıda maddeleri üreten yerler ile satılan ve tüketilen yerleri, Sağlık Bakanlığı ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın belirleyeceği esaslara göre denetleyecek.

Belediye meclislerinin görevleri yeniden düzenleniyor. Buna göre, belediye meclisleri tıpkı TBMM'de olduğu gibi ihtisas komisyonları kurabilecek.

Belediye başkanları, görevlerinin devamı süresince profesyonel spor kulüplerinin yöneticisi olamayacak.

Belediyelerin dış borçlanmaları sadece yatırım programında yer alan projelerin finansmanı amacıyla yapılabilecek. Dış borçlanmalarda Hazine MüsteÅŸarlığından izin alma zorunluluÄŸu getiriliyor. Ayıraca belediyeler, borçlarıyla ilgili bilgi ve belgeleri, düzenli olarak İçiÅŸleri Bakanlığı, Hazine MüsteÅŸarlığı ve Ä°ller Bankası'na gönderecekler.Â

Zabıtalar, belediye meclislerinin vereceği karara göre trafik, imar, çevre, sağlık ve turizm konularında uzmanlaşmaya gidebilecek. Zabıtalara, fazla çalışmalarının karşılığı olarak fazla mesai ödenecek.

Belediyeler, görev alanlarıyla ilgili konularda faaliyet gösteren uluslararası kurum ve organizasyonlara, Dışişleri Bakanlığı'nın uygun görüşü ve İçişleri Bakanlığı'nın kararı ile katılabilecekler.

''Kardeş Şehir'' uygulaması için de Dışişleri Bakanlığı'ndan izin alınması şartı getiriliyor.

Belediye başkanlarının, Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve bakanlıklar ile yapacakları yazışmalar mülki idare amirlikleri vasıtasıyla olacak.

PERSONEL Ä°STÄ°HDAMINA SINIRLAMA

Belediyelerin personel istihdamı da sınırlandırılıyor. Buna göre, istihdam edilecek personele ödenecek maaş ve ücretlerin yıllık toplamı, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirinin yeniden değerleme katsayıları ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın nüfusa göre belirli oranı geçemeyecek.

Nüfusu 10 bine kadar olan yerlerde bu oran yüzde 40, 10 binden fazla olan yerlerde yüzde 35, büyükşehir ve büyükşehire bağlı ilçe-belde belediyelerinde ise yüzde 30 olarak uygulanacak. 

Ä°zinsiz olarak bu oranların üzerinde yapılan ödemelerden belediye baÅŸkanı sorumlu tutulacak.Â

CADDE VE SOKAKLARA Ä°SÄ°M VERME

Cadde, sokak, meydan, park, tesis gibi yerlere isim verilmesi veyaisimlerinin değiştirilmesi ile beldeyi tanıtıcı amblemlerin tespitine ilişkin belediye meclisi kararları üçte iki çoğunlukla alınabilecek.

Nüfusu 2 binin altına düşen beldeler bağlı oldukları il veya ilçe merkezine katılacaklar. Bunun mümkün olmaması durumunda ise köy halinegetirilecekler.

Tasarı, belediyelerin, doğal gaz, su, atık su, katı atık ücretleri ile verdikleri diğer hizmetlere ait bedelleri bilgisayarlı ön ödeme sistemiyle peşin olarak tahsil edebilmelerine imkan tanıyor.

BELEDÄ°YELERÄ°N GELÄ°RLERÄ° ARTIYOR

Tasarı, belediyelerin harç ve ilanlardan alacağı payları yeniden düzenliyor. Buna göre, eğlence yerlerinden alınan harçlar ile her türlü ilan ve reklam gelirlerinden belediyelere aktarılan vergiler çeşitli oranlarda artırılıyor. 

Motorlu taşıt vergilerinin yüzde 25'i, TRT ve özel radyo-televizyonlardan tahsil edilen gelirlerin yüzde 10'u belediyelere aktarılıyor.

VERGİ GELİRLERİNİN YÜZDE 1'İ İLÇE KÖY BİRLİKLERİNE

Vergi gelirlerinin yüzde 1'i kurulacak olan İlçe Köy Birlikleri'ne aktarılıyor.

İllerde yapılan genel bütçe vergi geliri tahsilatının yüzde 5'i, ülke genelinde yapılan genel bütçe vergi geliri tahsilatının yüzde 8'i, belediyelere pay olarak ayrılacak. Ayrıca kalkınmada öncelikli bölgelerdeki belediyelere de ülke genelinde toplanan bütçe vergi gelirlerinin binde 5'i aktarılacak. Aynı kaynaklardan il özel idarelerine de farklı oranlarda pay aktarılıyor.

Belediyelerin gelirleri çeşitli vergililerle de artırılıyor. Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde telefon, kablolu Tv, teleks, faks, data, telefon kartı ve jeton ücretleri haberleşme vergisine tabi kılınıyor.

YENÄ° VERGÄ°LER

Tasarı, haberleşme vergisini oranını da yüzde 1'den 2'ye çıkarırken, Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisi getiriyor. Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde elektrik, hava gazı, doğal gaz ve LPG tüketiminden vergi alınacak.

Bu vergilerden toplanan gelirlerin yüzde 35'i büyükşehir belediyelerine, yüzde 65'i ise büyükşehir ilçe ve belde belediyelerine aktırılacak. 

Büyükşehir belediyeleri, ilçe ve belde paylarını öngörülen sürede ödemezlerse, bu oran büyükşehirlerin İller Bankası hesabından yüzde 10 fazlasıyla tahsil edilecek.

Getirilen bir diğer yenilik ile de atık su bedelleri sınırlandırılıyor. Buna göre, konutlar için alınacak atık su bedeli, tüketilen su bedelinin yüzde 50'sini geçemeyecek.

BÃœYÃœKÅžEHÄ°R OLMA KOÅžULU

Büyükşehir belediyesi kurulma koşulu da değiştiriliyor. Büyükşehir olmak için nüfusun en az 300 bin olması gerekecek.

Hazine'ye ait arazi ve arsalardan uygulama imar planı içinde bulunup kendi kamu hizmetleri için ayrılmış olanların mülkiyetleri, il özel idareleri veya belediyelere bedelsiz devredilebilecek. Bu yolla devredilen taşınmaz mallar satılamayacak ve devir amaçları dışında kullanılamayacak.

Belediyelerin imar yetkisi, tasarıdan çıkarıldı. Bu konudaki düzenlemeler, İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan bir başka çalışmanın içine yer alacak.