Yaşlılık aylığı 4/a(Mülga SSK) işlemleri nasıl yapılır? Yaşlılık aylığı nasıl hesaplanır?

4A statüsünde çalışanlar için yaşlılık aylığının nasıl bağlanacağı ve yaşlılık sigortası kapsamında yaşlılık aylığı almak için hangi şartların yerine getirilmesi gerektiği ile ilgili merak edilen soruların cevapları

YAŞLILIK AYLIĞINA HAK KAZANMAK İÇİN HANGİ ŞARTLARI YERİNE GETİRMEK GEREKMEKTEDİR?

5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olanların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları 506 ve 2925 sayılı kanun hükümlerine göre belirlenmektedir. 506 sayılı Kanuna tabi malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödeyenlerin, bu sigorta kollarından aylığa hak kazanıp kazanmadıklarının tespitinde; belli bir yaşa ulaşma, belli bir süre prim ödeme, belli bir süre sigortalı olma, sigortalı işten ayrılma ve Kurumdan yazılı istekte bulunma koşullarının yerine getirilmesi aranmakta olup, bu koşullardan herhangi birinin eksik olması halinde, sigortalıya aylık bağlanmasına imkan bulunmamaktadır.

YAŞLILIK AYLIĞI BAĞLANACAK STATÜ NASIL BELİRLENİR?

01 Ekim 2008 ve sonrasında ilk defa sigortalı olanlar çalışma hayatı boyunca en fazla hizmetinin bulunduğu statüden emekli olacaktır. Bu tarihten önce sigortalı olanlar ise son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla statüden, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu statüden bağlanır.

YAŞLILIK AYLIĞI NE ZAMAN BAŞLAR?

Sigortalıların aylığa hak kazanma şartlarını yerine getirmeleri halinde aylıkları, yazılı istek tarihini takip eden aybaşından itibaren başlamaktadır.

YAŞLILIK AYLIĞI NASIL HESAPLANIR?

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalıların yaşlılık aylığı, ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucunda bulunan tutardır. Ortalama aylık kazanç, sigortalının her yıla ait prime esas kazancının, kazancın ait olduğu yıldan itibaren aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan kazançlar toplamının, itibarî hizmet süresi ile fiilî hizmet süresi zammı hariç toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanan ortalama günlük kazancın otuz katıdır. Aylık bağlama oranı, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi geçen toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için % 2 olarak uygulanır. Bu hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınır. Ancak aylık bağlama oranı % 90'ı geçemez.

HANGİ SİGORTALILAR YAŞLILIK AYLIĞINA DAHA KOLAY HAK KAZANMAKTADIR?

Sosyal güvenlik uygulamalarında;

-Çalışmaya başladığı tarihten önce malul olanlar,

-Engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlar,

-Çalışma gücü kaybı olanlar,

-Maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışanlar,

-Erken yaşlandığı tespit edilenler,

özel olarak korunmakta ve bu sigortalıların daha kolay şartlarda emekli olabilmelerine imkan tanınmaktadır.

Yaşlılık Aylığı 4/a(Mülga SSK) 

1. Yaşlılık sigortasından sağlanan yardımlar nelerdir?

Yaşlılık aylığı bağlanması ve yaşlılık toptan ödemesi yapılmasıdır.

2.Yaşlılık aylığına hak kazanmak için hangi şartları yerine getirmek gerekmektedir.

5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olanların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları 506 ve 2925 sayılı kanun hükümlerine göre belirlenmektedir. 506 sayılı Kanuna tabi malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödeyenlerin, bu sigorta kollarından aylığa hak kazanıp kazanmadıklarının tespitinde; belli bir yaşa ulaşma, belli bir süre prim ödeme, belli bir süre sigortalı olma, sigortalı işten ayrılma ve Kurumdan yazılı istekte bulunma koşullarının yerine getirilmesi aranmakta olup, bu koşullardan herhangi birinin eksik olması halinde, sigortalıya aylık bağlanmasına imkan bulunmamaktadır.

3.Yaşlılık aylığı bağlanacak statü nasıl belirlenir?

01 Ekim 2008 ve sonrasında ilk defa sigortalı olanlar çalışma hayatı boyunca en fazla hizmetinin bulunduğu statüden emekli olacaktır. Bu tarihten önce sigortalı olanlar ise son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla statüden, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu statüden bağlanır.

4.Yaşlılık aylığı ne zaman başlar?

Sigortalıların aylığa hak kazanma şartlarını yerine getirmeleri halinde aylıkları, yazılı istek tarihini takip eden aybaşından itibaren başlamaktadır.

5.Yaşlılık aylığı nasıl hesaplanır?

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalıların yaşlılık aylığı, ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucunda bulunan tutardır. Ortalama aylık kazanç, sigortalının her yıla ait prime esas kazancının, kazancın ait olduğu yıldan itibaren aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan kazançlar toplamının, itibarî hizmet süresi ile fiilî hizmet süresi zammı hariç toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanan ortalama günlük kazancın otuz katıdır. Aylık bağlama oranı, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi geçen toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için % 2 olarak uygulanır. Bu hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınır. Ancak aylık bağlama oranı % 90'ı geçemez.

6.Aylık artış oranları nasıl belirlenir?

Kurumumuzca bağlanan aylıklar, her yılın Ocak ve Temmuz tarihlerinden geçerli olmak üzere bir önceki altı aylık döneme ait TÜFE oranı kadar artırılır.

7. 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı oldum ve 4 (a) kapsamında yaşlılık aylığı alıyorum. 4(a),(b),(c) ye tabi olarak çalışmaya başlamam halinde aylığım kesilir mi?

İlk defa 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra sigortalı olan ve tarafına 4(a) kapsamında yaşlılık aylığı bağlanan sigortalının 4(a) kapsamında çalışması durumunda tercihine bağlı olarak aylığı kesilir ve hakkında tüm sigorta kolları uygulanır ya da aylığı kesilmez ve prime esas kazançları üzerinden sosyal güvenlik destek primi kesilir. Yaşlılık aylığı almaktayken 4 (b) kapsamında sigortalı olanların 1/3/2016 tarihinden itibaren tercihlerine göre aylıkları kesilir ve hakkında tüm sigorta kolları uygulanır ya da aylıkları kesilmez ve sigortalı sayılmazlar. 4(c) kapsamında çalışılması durumunda 5335 sayılı Kanun gereği aylığı kesilir ve hakkında tüm sigorta kolları uygulanır.

8.Hangi sigortalılar daha kolay şartlar ile yaşlılık aylığına hak kazanmaktadır.

Sosyal güvenlik uygulamalarında;

-Çalışmaya başladığı tarihten önce malul olanlar,

-Engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlar,

-Çalışma gücü kaybı olanlar,

-Maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışanlar,

-Erken yaşlandığı tespit edilenler,

özel olarak korunmakta ve bu sigortalıların daha kolay şartlarda emekli olabilmelerine imkan tanınmaktadır.

9.Emekliyim tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışmaya başladım. İşten ayrıldığımda emekli aylığım tekrar nasıl bağlanır? Tekrar hesap edilir mi?

Yeni aylık, eski aylığın kesildiği tarihten sonra aylıklara yapılacak artışlar uygulanarak yeni aylık başlangıç tarihi itibarıyla bulunan tutarı ile emeklilik sonrası çalışmaya ait kısmi aylığın toplamından oluşur.

10.Yaşlılık toptan ödemesi almak için hangi şartları yerine getirmem gerekiyor?

5510 sayılı Kanunun 31 inci maddesine göre yaşlılık toptan ödemesi, 4 (a) ve (b) kapsamında sigortalı olanlardan,

a) Çalıştığı işten ayrılan veya işyerini kapatan,

b) Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yaş şartını (kadınlar için 58, erkekler için 60 yaş) doldurduğu halde malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalılara yapılır.

11.Yaşlılık toptan ödemesi nasıl hesaplanır?

Toptan ödemeye esas hizmet sürelerinin Kanunun yürürlük tarihinden önce (2008/Ekim (hariç)) olması halinde 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla hesaplanarak, Kanunun yürürlüğe girdiği tarih ile toptan ödemenin yapılmasına ilişkin yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için her yılın güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan tutar,

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten (2008/Ekim (dahil)) sonraki süreler için primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek tespit edilen tutar,

toptan ödeme olarak ödenmektedir.

12.5510 Sayılı Kanuna göre yaşlılık aylığı ile birlikte ölen eşinden dolayı da ölüm aylığına hak kazananlara bu aylıklardan hangisi bağlanır?

Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı ile birlikte, ölen eşinden dolayı da aylığa hak kazanan sigortalıya her iki aylığı bağlanır.

13.Emekliler Asgari Geçim İndirimi alabilirler mi?

Asgari geçim indirimi fiilen çalışan sigortalılarımız için öngörülen bir yardım türü olup, emeklilerin asgari geçim indirimi alması söz konusu değildir.

14.5510 Sayılı Kanuna göre hem malullük hem de yaşlılık aylığına hak kazananlara bu aylıklardan hangisi bağlanır?

Hem malullük hem de yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıya, bu aylıklardan yüksek olanı, aylıklar eşitse yalnız yaşlılık aylığı bağlanır.

15.Ağır engelli çocuğu bulunan kadın sigortalılar için emeklilik şartlarında kolaylık sağlanmakta mıdır?

5510 sayılı Kanunun 28 inci maddesine göre, emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunanların, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir. Dolayısıyla ağır engelli çocuğu bulunan kadın sigortalılara bu yöndeki bir uygulama ile tabi oldukları emeklilik şartlarından daha erken aylık bağlanması imkanı getirilmiştir.

16.Yaşlılık aylığı başvurusu nereye yapılır ve istenecek belgeler nelerdir?

Sigortalının 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında bulunması halinde yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için, çalıştığı işten ayrıldıktan sonra örneği Kurumumuzca hazırlanan tahsis talep ve beyan taahhüt belgesi ile hizmet akdine tabi olarak son çalışılan il/ilçedeki Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğümüze müracaat edilmesi gerekir.

Ayrıca, www.turkiye.gov.tr adresi üzerinden başvuru imkanı bulunmaktadır.

17.4/a kapsamında yaşlılık aylığı almaktayım. Belediyeye ait bir şirkette çalışmaya başlarsam aylığım kesilir mi?

5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi gereğince yaşlılık aylığı almakta iken kamuda çalışmaya başlayanların aylığı kesilmektedir.

18.Kurumunuzdan aylık almaktayım. Emeklilere ödenen promosyon için nereye başvurmam gerekiyor?

Kurumumuzdan gelir/aylık alanlara promosyon ödeme işlemleri bankalar/PTT sorumluluğunda olup, aylık/gelir aldığınız banka/PTT şubesine başvurmanız gerekmektedir.

19.Promosyon tutarı ne kadardır?

Bankalar ve PTT, kendi şubeleri aracılığı ile gelir/aylık alan kişilerden 1 aya isabet eden gelir/aylık tutarı;

1.000 TL ye (1.000 TL hariç) kadar olanlara 300,00 TL,

1.000 - 2.000 TL (2.000 TL hariç) arasında olanlara 375,00 TL,

2.000 TL ve daha fazla olanlara 450,00 TL,

promosyon ödemesi yapacaktır.

20.Promosyon ödemeleri kaç yıllıktır ve başvuruda hangi belgeler istenmektedir?

Promosyon ödemesi 3 yıllıktır.

Bankalar/PTT promosyon ödemesini, kişinin, gelir/aylıklarını 3 (üç) yıl süre ile aralıksız olarak tercih ettiği Bankadan/PTT’den almaya devam etmesi ve düzenlenen Taahhütnameyi imzalaması şartıyla promosyon talebinde bulunanlara yapacak, başka bir şart aranmayacaktır.

21. Bayram İkramiyesi Nedir?

Bayram ikramiyesi, Ramazan ve Kurban Bayramları öncesinde emeklilere ve Kurumumuzdan ilgili mevzuat kapsamında gelir veya aylık alan hak sahiplerine yapılan ödemedir.
22.Bayram İkramiyesi Kimlere Ödenir?

Ödemenin yapılacağı tarihte Kurumumuzdan emekli aylığı, yaşlılık aylığı, vazife malullüğü aylığı, malullük aylığı, ölüm aylığı ile sürekli iş göremezlik geliri ve ölüm geliri alanlara ödenir.

Ayrıca Kurumdan aylık alan; şehit yakınları, gaziler, muharip gaziler, güvenlik korucuları, şampiyon sporcular ve terörden zarar gören sivil vatandaşlar ile bu kişilerin hak sahiplerine bayram ikramiyesi ödenir.

23. Bayram İkramiyesi Tutarı Ne Kadardır?

Ramazan ve Kurban Bayramlarından önce ödenecek bayram ikramiyesi tutarı 1.000’er TL’dir.

24. Bayram İkramiyesi için nereye başvuru yapılır?

Bayram ikramiyesi başvuru şartı olmaksızın gelir aylık almakta olduğunuz banka hesabınıza yatırılmaktadır.

25. Birden fazla dosyadan gelir ve/veya aylık alanların Bayram İkramiyesi ödemesinde hangi dosya esas alınır?

Birden fazla dosyadan gelir ve/veya aylık alan emekli ve hak sahiplerine en fazla ödemeye imkân veren dosya üzerinden ödeme yapılır.