Yapı Denetim Sistemi yaygınlaşıyor

Başbakanlık'taki yasa taslağı uyarınca, daha önce sadece deprem bölgesi olarak nitelendirilen Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bolu, Bursa, Çanakkale, Denizli, Düzce, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir Kocaeli, Sakarya, Tekirdağ ve Yalova'ın da aralarında bulunduğu 19 ilde uygulanan ''yapı denetim sistemi'', yeni düzenlemeyle tüm illere yaygınlaştırılacak.

Taslak, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından, Türkiye'de yerleşme ve yapılaşmaların hemen hemen İmar Kanunu ve yönetmeliklere hiç uygun olmadığı, öngörülen düzenlemelerin de etkisiz ve yetersiz kaldığı gerekçesiyle hazırlandı.

Gerekçede, şantiyelerin yüzde 90'ında standartlara aykırı beton döküldüğü, beton mukavemet değerlerinin projede öngörülenden yüzde 40 daha az olduğu, denetlenen projelerin de yüzde 91'inde tasarım, hesap ve çizim hatası bulunduğu bildirildi.

Bu nedenle hazırlanan ''Yapı Denetim Kanun Taslağına göre, müteahhidin sorumluluk süresi, yapı kullanma izin belgelerinin alındığı tarihten başlamak üzere, yapının taşıyıcı sistemi için 15 yıl, diğer kısımlar için de 3 yıl olacak. Yapılara ''yapı sertifikası'' zorunluluğu gelecek ve sertifikasız yapılar kullanılamayacak.  
     
YAPI DENETİM SİSTEMİ  
     
Taslağa göre, kanun kapsamına giren her türlü yapı, proje hazırlama safhasından itibaren ''Yapı Denetim Kuruluşları'' kanalıyla denetlenecek.  Denetim kuruluşları yapım işlerinde kullanılan yapı malzemelerininve elemanlarının mevzuata uygunluğunu kontrol edecek ve gerekli deneylerle sonucu belgeleyecek.

Denetimler sırasında kullanılan malzeme ve imalatın ilgili teknik şartnamelere ve standartlara aykırılığı belirlendiğinde, bunları reddetmek ve durumu ilgili idareye raporlamakla da görevlendirilen yapı denetim kuruluşları, iş yerinde iş güvenliği ve işçi sağlığı konusunda gerekli tedbirlerin alınmasını da gözleyecek.

Zemin, malzeme ve imalata ilişkin deneyleri, mevzuat çerçevesinde faaliyet gösteren laboratuvarlarda yaptıracak olan kuruluşlar, yapı müteahhidinin mali sorumluluk ve tam risk sigortasını yaptırmasını da sağlayacak. Mali sorumluluk sigortası ile yapının taşıyıcı sisteminde meydana gelebilecek yapı hasarlarından kaynaklanan zararların telafisi amaçlanacak.

Yapı denetim kuruluşları, her yıl sonu itibariyle idare görevlileri, müteahhit ya da şantiye şefi ile yapının fiziki durumunu tespit edecek ve yapının ruhsat ve projelere uygun olarak kısmen ya datamamen bitirildiğinde de bu durumu idareye rapor edecek.

Bu kuruluşlar ile denetçi mimar ve mühendisleri, denetimleri altında inşa edilen yapıların Kanun ve kurallara aykırı, eksik, hatalıve kusurlu yapılmasından ve bunlar nedeniyle ortaya çıkan her türlü hasardan dolayı hukuki ve cezai sorumluluğa haiz olacak.

Ä°NÅžAAT MÃœHENDÄ°SLERÄ° ODASI: Ä°NÅžAATLAR SAHÄ°PSÄ°Z

Bu arada Ä°nÅŸaat Mühendisleri Odası Konya Åžube BaÅŸkanı Ramazan Özkaya, Konya'da çöken bina ile ilgili olarak, ''bugün karşılaşılan tablonun asıl sebebinin yapıların sahipsizliÄŸi olduÄŸunu'' söyledi.Â
  Â
Özkaya, Ä°nÅŸaat Mühendisleri Odası Konya Åžubesi'nde düzenlediÄŸi basın toplantısında, 11 katlı binanın çökmesinin ardından oluÅŸturdukları çalışma gruplarıyla incelemelerinin devam ettiÄŸini, kamuoyunu aydınlatmaya çalıştıklarını belirtti.Â
  Â
''Zümrüt Sitesi ile esas çöken, yapı üretim anlayışıdır'' diyen Özkaya, şöyle devam etti:Â
  Â
''Bugün karşılaştığımız tablonun asıl sebebi yapılarımızın sahipsizliğidir. Herkesin rahatlıkla müteahhit olabileceği, inşaat işiyle uğraşabileceği bir sistemsizlikte sorumlu aramanın ne derece güç olduğu açıktır. Müteahhitliğin tanımının olmadığı, her isteyenin akşamdan sabaha inşaat yapım işiyle uğraşabildiği ve hiçbir yasal engelle karşılaşmadığı bir düzensizliği yaşıyoruz.''

KOOPERATÄ°FLER, YANLIÅžLARDAN DERS ALACAK

Türk SS Yapı Kooperatifleri Merkez BirliÄŸi Åžantiye Amiri Selçuk AyÅŸakar, Türkiye'de yapılan bütün kooperatiflere örnek olması için yıkılan binadan demir ve beton örnekleri alarak inceleyeceklerini söyledi.Â
  Â
AyÅŸakar, bina enkaz alanında yaptığı açıklamada, kendilerinin de Ankara'da 3 bin 500 ve 7 bin konutluk projeler gerçekleÅŸtirmeyi düşündüklerini söyledi.Â
  Â
Çöken Zümrüt Apartmanı'ndan Türkiye'deki bütün kooperatiflere, yapılan binalara örnek olması amacıyla demir ve beton numuneleri alacaklarını anlatan AyÅŸakar, ''Bunları kendi laboratuvarlarımızda inceleyeceÄŸiz. Ne gibi eksikleri var, bunların tespit edilmesine çalışacağız'' dedi. Â
  Â
ÇÖKÜŞÜN NEDENLERİ

Zümrüt Apartmanı'nın çökmesinde kötü işçilik, kalitesiz malzeme, kötü proje, kolonlara müdahale edilmesi gibi birçok faktörün rol oynamış olabileceÄŸini belirten AyÅŸakar, bu olay için tek bir sebep gösterilemeyeceÄŸini, bu ihtimallerin hepsinin detaylı bir ÅŸekilde deÄŸerlendirilmesi gerektiÄŸini kaydetti.Â
  Â
Ev sahibi olacaklara uyarılarda da bulunan yapan AyÅŸakar, ''Binanın hiçbir zaman dış görünüşüne aldanmasınlar. GüzelliÄŸi deÄŸil, saÄŸlamlığı önemlidir ve ön planda tutulmalıdır'' dedi.Â
  Â
Binaların malzemelerinin titizlikle seçilmesi, kontrollerinin ve zemin etüdünün tam yapılması gerektiğini anlatan Ayşakar, binalarda paranın görünüm yerine sağlamlığına harcanması durumunda istenmeyen olayların yaşanmayacağını sözlerine ekledi.