Umutsuz dönemler umutsuz önlemler
Güncelleme Tarihi:
Aylarca süren ertelemenin ardından, euro bölgesi Yunanistan’ı kurtarmak için kapsamlı bir kurtarma paketi hazırladı. Uluslararası Para Fonu’nun da kaynak sağladığı pakete en fazla katkıyı yapan Almanya, yardım karşılığında Atina’dan daha sıkı kemer sıkma politikaları istiyor. Peki bu paket işe yarayacak mı? Bu konuda bazı şüphelerim var.
Yunanistan’ın borcunu yeniden yapılandırmayacağına inanmak zor. Bu paket kapsamında ülkenin uzun vadeli borçlanma maliyeti, yüzde 5 seviyelerine geriledi. Yunanistan’ın gayrisafi yurtiçi hasılasında yüzde 4.5 oranında faiz dışı fazla vermesi gerekiyor. Ancak korkunç bir yıl geçirdikten sonra Yunan ekonomisi bunu başarabilecek durumda mı?
Bununla birlikte, IMF’nin yeni tahminleri de bana biraz iyimser gibi geldi. Şu anda planlanan tasarruf önlemleri dikkate alındığında, Yunanistan kendini uzun bir düşüş süreci içinde bulacak.
Peki Yunanistan’ın yapısal reformu işe yarayacak mı? İstihdam piyasasındaki maliyette büyük bir düşüş yaratmadığı sürece, başarılı olmasını beklemiyorum. Çünkü Yunanistan mali sıkılaştırmayı dengelemesi için ihracatında uzun süreli bir iyileşmeye ihtiyacı var.
Mali sıkılaştırmadan dolayı ortaya çıkan olumsuz ekonomik etkileri dengelemek için ihracatında uzun dönemli artış sağlaması gereken Yunanistan, nominal birim işçi maliyetinde büyük düşüş sağlayamazsa bu zor görünüyor.
Bunun tersi bir durum, Yunan özel sektörünün açığında büyük bir artışa neden olacaktır.
Yunanistan’dan şu anda 1980’lerde Latin Amerika’nın yaptığı şeyleri yapması isteniyor. Latin Amerika o süreçte kayıp bir on yıl yaşadı ve bu durumdan en fazla kazanan ise borç veren yabancılar oldu.
PAKET PİYASALARLA BARIŞI GETİRMEYECEK
Bu yardım paketinin piyasaların Yunanistan’a olan inancını tazeleyeceğine inanmıyorum.
Bu paket, euro bölgesinin diğer üyeleri için halihazırda zayıf olan finansal sistemlerinde büyük bir şokun yaşanmasını engelledi. Yunanistan’ı kurtarma görüntüsünde olan bu paket, aslında elinde yunan tahvili bulunan bankaları kurtarmak için tasarlandı.
Ancak bu önlemin Atina ile benzer sorunlar yaşayan diğer üyelere yardımı olup olmayacağı halen belirsiz.
Yunanistan için hazırlanan paket karşılığında zor şartların istenmesi ve özellikle Almanya’nın paketin onay sürecinde ayak diremesi, yatırımcıları, euro bölgesindeki diğer ülkelerin yardım talepleri için yeni bir paketin oluşturulmasının imkansız olduğunu düşünmeye itebilir.
Diğer yandan, euro bölgesinin diğer üyeleri AB yardımına ihtiyaç duymadan, kendi sorunlarını kendileri çözebilir. Zira, hiçbiri Yunanistan kadar kötü durumda değil ve Atina hükümeti kadar sorumsuz adımlar atmadı.
Ancak euro bölgesindeki diğer ülkelerde de sürdürülebilir olmayan bütçe açıkları olduğu ve borçlarının GSYİH’ya oranının gitgide arttığı da gözden kaçırılmamalı.
Özetle, yardım paketinin borç krizi sorununu tamamen ortadan kaldırdığını söyleyemeyiz.