Türkiye göçmenlerin köprüsü

Türkiye, Asya'dan Avrupa'ya kaçan göçmenler için en önemli geçiÅŸ yolu. Sayıları bir yılda onbinleri bulan kaçakların büyük çoÄŸunluÄŸu dini yönetimlerin etkin, ekonomik durumun kötü, savaÅŸ koÅŸullarının yaÅŸandığı ve insan haklarının yeterince uygulanmadığı ülkelerin vatandaÅŸları oluÅŸturuyor.ABD'DEKÄ° SALDIRILARIN ARDINDAN KAÇAK SAYISI ARTTI11 Eylül'den bu yana, MuÄŸla kıyılarından yasadışı yolla Yunan adalarına kaçma hazırlığı yaparken yakalanan Afganistan uyrukluların sayısı 182'yi buldu. Sahil Güvenlik ve jandarma ekipleri, Datça, Milas ve Bodrum kıyılarında, özellikle Ä°stanköy (Kos) Adası'na geçmeye çalışan kaçakları gözaltına aldı. MuÄŸla'da jandarma ve emniyet birimleri, mülteci trafiÄŸine karşı uyarıldı. Kıyılara açılan tüm belde ve köy yollarına barikatlar kuruldu, devriyelerin sayısı artırıldı. Sahil Güvenlik Ege Bölge Komutanlığı'na baÄŸlı botlar, 24 saat sorumluluk bölgelerinde kontrollerini sürdürüyür. Sınırdan kaçak geçme giriÅŸiminde bulunan Afganistan vatandaÅŸlarının sayısında, ABD'ye yapılan terörist saldırılar ve ardından Afganistan'a yönelik harekat olasılığının ortaya çıkmasının ardından görülen artış da dikkati çekici.  Sınır bölgelerinin güvenlik yetkililerinden alınan bilgilere göre, Edirne'de 1998 yılında 14 bin 510, 1999 yılında 21 bin 869, 2000 yılında ise 16 bin 437 kaçak sınırda yakalandı. Bu yılın 8 aylık döneminde sınırda yakalanan 5 bin 186 kiÅŸinin 1.642'sini Afgan vatandaÅŸları oluÅŸturdu. Bu sayı, 1998 yılında 411, 1999 yılında 1.202 ve 2000 yılında ise 1.668 olarak gerçekleÅŸmiÅŸti.  TÃœRKÄ°YE KAÇAKLARIN KÖPRÃœSÃœEdirne'de son 3 yılda yakalanan yabancı uyruklular arasında ilk sırayı 16 bin 208'le Iraklılar alıyor. Aynı dönemde 12 bin 531 Ä°ranlı, 5 bin 344 Pakistanlı, 4 bin 640 Filistinli, 4 bin 614 BangladeÅŸli ve 3 bin 281 Afganistanlı sınırda yakalandı.   Güvenlik yetkilileri, sınırda yakalanan yabancıların ülkelerinin ortak özelliklerinin ise, dini yönetimlerin etkin olması, insan haklarının yeterince uyulanmaması, ekonomik koÅŸulların kötülüğü ve savaÅŸ olarak sıraladılar.TÃœRKÄ°YE'DEKÄ° AFGANÄ°STANLILAR ENDÄ°ÅžELÄ°Rusya'nın ülkeye girmesinden sonra kaçarak Türkiye'ye gelen ve 1982 yılında dönemin CumhurbaÅŸkanı Kenan Evren tarafından Åžanlıurfa'nın Ceylanpınar Ä°lçesi'ne yerleÅŸtirilen Afgan mülteciler, geride bıraktıkları yakınları için endiÅŸeleniyorlar. SavaÅŸ çıkmasını istemediklerini söyleyen mülteciler "Biz mutluyuz. Ama geride bıraktığımız akrabalarımız için endiÅŸeleniyoruz. SavaÅŸ çıkarsa çok sayıda masum insan ölecek. Amerika'ya düzenlenen saldırıyı kınıyoruz. Ama gerçek suçlu Usame Bin Ladin ise ceza da ona verilmelidir. Arada kalan masum insanlar ve çocuklar ölmemelidir." HEPSÄ° SAVAÅž UZMANI Afgan halkının yaklaşık 24 yıldan bu yana sürekli savaÅŸtığını ve hepsinin birer savaÅŸ uzmanı olduÄŸunu savunan köyün muhtarı Karayol, şöyle devam etti: "Afganistan halkı daÄŸlarda yaÅŸamaya alışmıştır. Yine daÄŸlara çekilecekler. Afganistan'ın cografi durumu, Amerika'nın durumunu zorlaÅŸtıracaktır. Amerika'nın baÅŸarılı olacağına inanmıyorum. Çünkü Afganistan'da yaÅŸayanların kaybedecek hiçbir ÅŸeyleri yok. ÇoÄŸu ölmeye hazır. Karayol, Afganistan'da demokratik bir ortamda seçim yapılmasını ve yaÅŸanan savaÅŸ ortamının sona ermesini istediklerini" sözlerine ekledi.     HEDEF AVRUPA, BEDEL ÇOK    Sınırda yakalananlar, amaçlarının Avrupa'da özellikle, Ä°talya, Almanya, Fransa, Belçika gibi ülkelerde bulunan yakınlarının ve arkadaÅŸlarının yanına ulaÅŸmak olduÄŸunu belirtiyor.  Ä°nsan kaçakçılığı yapanlara kiÅŸi başına 500 ile 1000 dolar arasında deÄŸiÅŸen paraları ödeyerek, kimi zaman daÄŸlık alanlardan, kimi zaman da karayollarından geçerek Türkiye'ye ulaÅŸan kaçaklar, Ä°stanbul'da, Laleli, ÇaÄŸlayan, Aksaray gibi semtlerde daha önceden burada bulunan yakınlarının ve tanıdıklarının yanlarına yerleÅŸiyorlar. Komilikten, tornacılığa, inÅŸaat işçiliÄŸinden, hamallığa kadar çok çeÅŸitli iÅŸlerde çalışarak para biriktiren kaçaklar, kiÅŸi başına 300-500 dolara Türkiye ile Yunanistan arasında sınırı oluÅŸturan Meriç Nehri kenarındaki sınır bölgelerine getiriliyor.  Yunanistan'a geçmeyi baÅŸaranlar bu ülkedeki görevlilere de yakalanmazlarsa, Avrupa'nın çeÅŸitli ülkelerine doÄŸru yollarına devam ediyorlar. Daha iyi yaÅŸam koÅŸullarının ümidini taşıyan kaçaklardan bir çoÄŸu da bu yolculuÄŸu tamamlayamadan yakalanıyor.      'AFGANÄ°STAN'DA Ä°NSANCA YAÅžAYAMIYORUZ'    Yakalanlardan Afganistanlı Muhammed Åžakir, Taliban'ın yönetimi ele geçirmesinden sonra çok ÅŸeyin deÄŸiÅŸtiÄŸini belirterek, "Biz 2 karış sakal bırakıp, elimizde silah, ne için olduÄŸunu bilmediÄŸimiz bir savaÅŸta yer almamak ve insanca yaÅŸamak için kaçıyoruz" dedi.  Afganistan'da iÅŸ olmadığını ve eÄŸitimin aileler tarafından verildiÄŸini belirten Åžakir, şöyle konuÅŸtu: "EÄŸitim tamamen dinidir. Dünyadaki diÄŸer insanların öğrenip, bildikleri ÅŸeyleri Afganistan'daki bir kiÅŸi bilemez, öğrenemez. YaÅŸam ÅŸartları çok deÄŸiÅŸti. Ä°nsanlar yoksulluk içinde, sıkıntıdalar. Bir de Taliban'ın baskısı var. Birçok Afganlı genç, ülkesinden kaçarak, Avrupa'ya gelmek istiyor. Bunun nedeni iÅŸsizlik, insanca yaÅŸama koÅŸullarının olmaması, Taliban'ın baskısı ve savaÅŸ korkusudur. Ãœlkemizdeki istikrar bir türlü saÄŸlanamadı."  Afganistanlı Muhammed Mukaddem de, anadan babadan ÅŸanssız doÄŸduklarını belirterek "Ne yaÅŸanacak bir ülkemiz, ne de insan haklarımız var. Türkiye'de de pasaportumuz olmadığı için çeÅŸitli zorlukları yaşıyoruz. Afganistan'da kalsaydık ne deÄŸiÅŸecekti? Taliban'ın istediÄŸi gibi yaÅŸamak zorunda kalacaktık. Biz de ülkemizin diÄŸer ülkeler gibi geliÅŸmesini istiyoruz. Ama karnımız aç, iÅŸimiz yok. Can güvenliÄŸimiz de olmadığı için kaçmaktan baÅŸka birÅŸey yapamıyoruz" dedi.      ABD'NÄ°N OLASI MÃœDAHALESÄ° VE KAÇAKLAR    ABD'nin Afganistan'a yapacağı muhtemel askeri harekat öncesi, Edirne'den yasadışı yollardan Yunanistan ve Bulgaristan'a geçiÅŸlerde, Afgan kaçakların sayısının artacağı tahmin ediliyor.  SavaÅŸ korkusuyla Türkiye'ye gelmesi beklenen Afganlıların 10 gün içinde sınırda görülmeye baÅŸlanabileceÄŸini belirten yetkililer, ÅŸunları kaydettiler:  "Avrupa'ya gitmek üzere Edirne'ye gelecek Afganlı kaçakların, sınıra ulaÅŸmadan karayollarındaki kontrollerde yakalanmaları için daha önceden alınmış tedbirler var. Sınırda ise hudut devriyeleri ve jandarma görevlileri kontrollerini sürdürüyorlar. Halen ülkemizde çok sayıda Afgan vatandaşı olduÄŸunu da biliyoruz. Sınırda yakaladığımız da, savaÅŸ korkusu nedeniyle, ülkeyi terkedenlerin sayısının artacağını söylüyorlar.''  Edirne'de son 1 hafta içinde 63 Afganistan vatandaşı yakalanırken,Türkiye-Ä°ran sınırındaki AÄŸrı'nın DoÄŸubayazıt Ä°lçesi'nde aynı dönemde yakalanan 319 yabancı uyruklunun 299'unu Afganistan, 5'ini Pakistan ve 15'ini de BangladeÅŸ vatandaÅŸları oluÅŸturuyor.  Van Emniyet Müdürlüğü yetkilileri, Amerika'ya düzenlenen terörist saldırıdan sonra, sınırdan kaçak giriÅŸlerin artmadığını, ancak güvenlik önlemlerinin artırıldığını belirttiler. Yetkililer, 11 Eylül tarihinden bu yana yakalanan 15 Afganistan uyruklunun sınır dışı edildiÄŸini açıkladı.  Â