Türkiye 8'e hazır

80 ilde yapılan araştırmalara göre, Türkiye 8 yıllık kesintisiz zorunlu temel eğitime hazır. 8 yıla geçişle 147 bin derslik, 256 yatılı ilköğretim bölge okulu ve 197 bin öğretmene ihtiyaç duyulacak. 3 yıllık harcamalar 8 katrilyon tutacak. 400 trilyonluk açık, Dünya Bankası'ndan karşılanacak.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, üzerindeki görüşmelerde son aşamaya gelinen ‘‘8 Yıllık Kesintisiz Zorunlu Temel Eğitim'' yasa tasarısının, Meclis'te de kabul edilmesiyle Türk eğitim sisteminde 24 yıl önce öngörülen reform, uygulamaya geçecek. Anadolu Ajansı yurt muhabirlerinin belirlemelerine göre, zorunlu temel eğitimin 8 yıla çıkarılmasıyla 147 bin 326 derslik, 256 bölge yatılı ilköğretim bölge okulu ve 197 bin öğretmene ihtiyaç duyulacak. 3 yıllık harcamalar, 1997 birim fiyatları ile 1.8 katrilyon lira olacak. Bu miktardaki 400 trilyon liralık açık, Dünya Bankası'ndan alınacak 3.5 milyar dolarlık kredi ve yardım kampanyasıyla karşılanacak. 8 yıla geçişle 80 ilde, özellikle kırsal alanlarda bazı yerleşim birimlerindeki dar gelirli ailelerin ekonomik sıkıntıları göz önüne alınarak, ‘‘sosyal yardım projeleri'' hazırlanacak. Çalışmalar, alt projelerle desteklenecek. Proje kapsamında, 6. sınıftaki çocuklar ve ailelerine eğitim, yemek, kıyafet ve burs imkanları sağlanacak. Projede, ayrıca anne ve babaların eğitimi, okuma-yazma kursları, 8 yıllık temel eğitimle ilgili bilgilendirme, gelir getirici eğitim verilmesi de amaçlanıyor. Uygulamada büyük önem taşıdığı belirtilen sosyal projelerde okul kıyafetlerinin karşılanması, kırtasiye yardımı, taşımalı eğitimde öğle yemeğinin karşılanması da öngörülüyor. Yaklaşık 9 trilyon liralık bu projelerin uygulanması ve yönlendirilmesi, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde kurulacak Proje Yürütme Kurulu'nca koordine edilecek. Ülke çapında başlatılan, ‘‘8 yıllık kesintisiz zorunlu temel eğitime destek'' kampanyalarının yanı sıra illerde de sivil toplum örgütleri, meslek kuruluşları ile hayırseverlerin öncülük ettiği kampanyalar düzenlendi. Milli Eğitim Müdürlükleri'nce yapılan araştırmalar, Türkiye'nin 8 yıllık zorunlu temel eğitime büyük ölçüde hazır olduğunu ortaya koydu.

Ege: TAMAM

5 il büyük oranda ilköğretim okullarıyla eğitimi sürdürüyor. Pilot uygulama olarak başlayan ilköğretim okulları, Ege Bölgesi'nde yüzde 80 oranında uygulanıyor. Aydın'da 125, Denizli'de 176, Manisa'da 179, Muğla'da 546 ve İzmir'de 1160 okul, ilköğretim olarak hizmet veriyor. İzmir'de ilkokulu bitiren öğrencilerin yüzde 95'i ortaokula devam ediyor. Denizli'de kesintisiz eğitim yüzde 80 oranında uygulanıyor ve halen 176 ilköğretim okulu var. Aydın'daki ilköğretim okulu sayısı 125, Manisa'da ise 179. Muğla'da kesintisiz eğitim yüzde 95 oranında uygulanıyor. İldeki 698 okuldan 576'sı ilköğretim okulu.

Akdeniz: OKEY

Adana, İçel, Hatay ve Osmaniye'de yaklaşık 427 bin 370 öğrenci ilkokulda, 304 bin 849 öğrenci ise 437 ilköğretim okulunda öğrenim görüyor. Hatay ve Osmaniye'de yüzde 80 olan okullaşma oranı, İçel'de yüzde 83 ve Adana'da da yüzde 69.8. Antalya'da ise 40 ilköğretim okulunda toplam 13 bin 62 öğrenci bulunuyor. Taşımalı eğitimin uzunca süredir uygulandığı Antalya'da, 8 yıla geçişte sorun beklenmiyor. Kahramanmaraş'ta ise 105 ilköğretim okulunda yaklaşık 7 bin öğrenci okuyor. Bu ilde, ilkokuldan sonra eğitime devam oranı ise yüzde 55.

İç Anadolu: OLUR

Kayseri'de yüzde 80 oranında ilköğretim uygulanıyor. İldeki 112 ilköğretim okulunda 59 bin 352 öğrenci eğitim yapıyor, ortaokula devam etme oranı ise yüzde 79. Nevşehir'deki 56 ilköğretim, 132 ilkokul ve 10 ortaokulda 43 bin 564 öğrenci öğrenim görüyor. Ortaokula devam etme oranı ise yüzde 50. Kırşehir'de ise ortaokula devam etme oranı yüzde 65. Bu ildeki 52 ilköğretim okulunda 34 bin 454 öğrenci öğrenime devam ediyor. Karaman'da, 8 yıllık temel eğitime geçişte, sadece 300 öğretmen atamasına ihtiyaç duyulduğu belirtildi. Eskişehir'de ise ilköğretimin birinci kademesinde yaklaşık 17 bin, ikinci kademesinde de 14 bin öğrenci bulunuyor.

Doğu: SORUN DEĞİL

Erzurum, Kars, Erzincan, Ardahan, Tunceli, Muş, Van ve Hakkâri'deki ilköğretim okulu sayısı 436'ya çıkarıldı. Bu okullarda yaklaşık 600 bin öğrenci öğrenim görüyor. Bölge illerinde, 8 yıla geçişle yaşanacak temel sorunlardan birinin kırsal kesimdeki yerleşim birimlerinde ortaya çıkacağını belirten yetkililer, ‘‘Taşımalı eğitime geçişle coğrafi engeller ve iklim koşullarından kaynaklanan sorunlar yaşanabilecek. Bu ise yatılı ilköğretim bölge okulları ile bazı yerleşim merkezlerindeki öğrenci pansiyonları ile çözülebilecek'' dediler.

Marmara: SORUN YOK

Edirne, Tekirdağ, Kırklareli'nde de sorun beklenmiyor. Öğretmen ve derslik ihtiyacının ise uygulamayı aksatmayacak ölçüde olduğu belirtiliyor. Bursa'da 248 ilköğretim okulunda 87 bin 707 öğrenci eğitim yapıyor. Kent ve ilçe merkezlerinde ek derslik ihtiyacı bulunuyor. Taşımalı eğitim sistemine geçişte ekonomik sorunlar yaşanabileceği vurgulanıyor. Yalova'da ilkokul ve ilköğretim okulu sayısı 55. Kesintisiz temel eğitime geçişte sorun beklenmiyor. Kocaeli'de ilköğretim yüzde 85 oranında uygulanıyor. Göç ve artan nüfus nedeniyle yeni dersliğe ihtiyaç olduğu belirtiliyor.

K.Deniz: AZ SORUNLU

İllerde yüzde 80-90 oranlarında ilköğretim uygulanıyor. Yetkililer, 8 yıla geçişle bazı merkezlerde öğretmen açığı yaşanacağını belirterek, dağlık bölgedeki köylerdeki sorunun da taşımalı eğitimle çözüleceğini söylediler. Trabzon, Rize, Artvin, Bayburt ve Gümüşhane'deki 242 ilköğretim okulunda, yaklaşık 40 bin öğrenci öğretim görüyor. Samsun'da 66 bin, Ordu'da 42 bin ve Sinop'ta 25 bin öğrenci ilkokulda okuyor. Zonguldak'taki 90 ilköğretim okulunda 87 bin 336, Bartın'daki 36 ilköğretim okulunda 19 bin 941 ve Karabük'teki 54 ilköğretim okulunda 12 bin 971 öğrenci bulunuyor.

G.Doğu: BEKLİYOR

Gaziantep'teki 594 ilkokulda 164 bin 322, 82 ilköğretim okulunda da 25 bin 99 öğrenci, 23 ortaokulda 19 bin 79 öğrenci öğrenim görüyor. Ortaokula devam etmeyen öğrencilerin oranı ise yaklaşık yüzde 47. Adıyaman'da ise 140 ilköğretim okulunda 55 bin 96 çocuk eğitim yapıyor. Bölge illerinde, 8 yıllık temel eğitimle birlikte okullaşma oranının büyük ölçüde artacağını belirten yetkililer, ‘‘Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da gerçek eğitim, 8 yıl ile başlayacak'' diye konuştular.