Türk Beşleri’nin son temsilcisi Akses öldü
Güncelleme Tarihi:
Türk Beşleri diye adlandırılan ilk kuşak bestecilerden Devlet Sanatçısı Necil Kazım Akses yaşamını yitirdi.
Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Öğretim Üyesi Necil Kazım Akses, 1908 yılında İstanbul'da doğdu. Küçük yaşta keman ve viyolonsel öğrenmeye başlayan Akses, lise yıllarında Cemal Reşit Rey'den armoni dersleri aldı. 1931'de Viyana Devlet Müzik ve Görsel Sanatlar Akademisi'nin kompozisyon, 1934'de de Prag Devlet Konservatuvarı'nın ileri kompozisyon bölümlerini bitirdi. Joseph Marx, Josef Suk ve Alois Haba gibi müzikçilerin öğrencisi oldu. Ankara Musiki Muallim Mektebi'ne öğretmen olarak atandı. Türkiye'ye çağrılan Paul Hindemith'le birlikte Ankara Devlet Konservatuvarı'nın kuruluş çalışmalarına katıldı. 1948'de Ankara Devlet Konservatuvarı Müdürü, 1949'da Güzel Sanatlar Genel Müdürü, 1958'de Devlet Operası Genel Müdürü oldu. Yurtdışında çeşitli nişanlarla ödüllendirilen Akses, 1971'de 'Devlet Sanatçısı' seçildi.
Necil Kazım Akses'in başlıca yapıtları arasında Beş Piyano Parçası, Flüt Piyano Sonatı, Senfonik Destan, Viyola Konçertosu, 50. Yıl Marşı ve dört senfoni bulunuyor.
Talay'dan başsağlığı mesajı
Kültür Bakanı İstemihan Talay, çağdaş Türk müziğinin mimarlarından, Devlet Sanatçısı Necil Kazım Akses'i kaybetmenin üzüntüsü içinde olduğunu belirterek, Akses'in kendinden sonra gelen kuşaklara da örnek bir sanatçı ve örnek bir insan olarak ışık tutacağını bildirdi. Kültür Bakanı İstemihan Talay yayınladığı başsağlığı mesajında, Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, Ferit Alnar ve Adnan Saygun ile birlikte 'Türk Beşleri' olarak anılan Akses'in pek çok yapıta imzasını atmış ilk devlet sanatçılarından olduğunu belirtti. Akses'in Ankara Devlet Konservatuvarı'nın kurucularından olduğunu anımsatan Talay, ‘‘Cumhuriyetimizin 50. Yıl Marşı'nın da bestecisi olan Necil Kazım Akses, aralarında Bülent Arel, Nevit Kodallı ve Ferit Tüzün'ün de bulunduğu yüzlerce sanatçının öğretmenidir’’ dedi.
Akses'in çağdaş Türk müziği repertuarına çok sayıda orkestra, koro, solo, opera ve oda müziği eserleri kazandırdığını kaydeden Talay, ‘‘Kendinden sonra gelen kuşaklara da örnek bir sanatçı ve örnek bir insan olarak ışık tutacak olan Necil Kazım Akses'e Allah'tan rahmet, ailesine ve tüm sevenlerine başsağlığı diliyorum’’ dedi.