TÜBÄ°TAK'tan bir uydu daha

Türkiye Bilimsel ve Teknik AraÅŸtırma Kurumu (TÃœBÄ°TAK), teknoloji transferiyle üreterek Eylül ayında uzaya gönderdiÄŸi BÄ°LSAT uydusunun ardından, bu kez tamamı Türkiye'de yapılacak "RASAT" uydusunun üretim çalışmalarına baÅŸladı. TÃœBÄ°TAK Bilgi Teknolojileri ve Elektronik AraÅŸtırma Enstitüsü (BÄ°LTEN) Müdürü Prof. Dr. Erol KocaoÄŸlan, yeni bir uydunun yapımı için proje hazırladıklarını söyledi. Ä°lk uydunun yapımında görev alan mühendislerle bu kez "RASAT" adını taşıyacak uyduyu yapacaklarını belirten Prof. Dr. KocaoÄŸlan, bu uydunun tamamen ODTÃœ YerleÅŸkesi'ndeki BÄ°LTEN laboratuvarlarında üretileceÄŸini bildirdi.  Türkiye'nin ilk mini uydusu BÄ°LSAT'ın 12 metre ve 26 metre çözünürlükte dört bantlı kameralar taşıdığını, RASAT'ın ise bu uydudan daha yetenekli olacağını belirten Prof. Dr. KocaoÄŸlan, yeni uydunun 5 metre çözünürlükte görüntü toplayabilme yeteneÄŸine sahip olacağını ifade etti.      YERLÄ° MODÃœLLER BU KEZ "BÄ°LGE" VE "ATMACA" Prof. Dr. KocaoÄŸlan, RASAT'ın daha önce uzay ortamında çalıştığı kanıtlanan sistemlerin yanı sıra Türkiye'de üretilecek yeni modülleri de taşıyacağını söyledi. Yeni uyduya sistem yöneticisi olarak monte edilecek bilgisayar sistemine "BÄ°LGE" adını verdiklerini belirten Prof. Dr. KocaoÄŸlan, daha net görüntü saÄŸlaması amacıyla geliÅŸtirilecek kamera sisteminin de "ATMACA" adını taşıyacağını ifade etti. Uyduya BÄ°LSAT'tan farklı olarak bu kez X-Bant koyacaklarını belirten Prof. Dr. KocaoÄŸlan bu bant sayesinde bir aracın üstüne bile yerleÅŸtirilecek yer istasyonuna daha hızlı veri iletilebileceÄŸini ayrıca sabit yer istasyonu bulunma zorunluluÄŸunun ortadan kalkacağını vurguladı. Prof. Dr. KocaoÄŸlan ayrıca güneÅŸ pillerinin ÅŸarj sistemini de geliÅŸtireceklerini ve yeni uyduda ağırlığı düşürmek için lityum pilkullanılacağını söyledi. Prof. Dr. KocaoÄŸlan, BÄ°LSAT'ın, tamamen Türk mühendislerin tasarladığı Çok Bantlı Kamera (ÇOBAN) ve Gerçek Zamanda Görüntü Ä°ÅŸleyen (GEZGÄ°N) modüllerini taşıdığını, yeni uyduda ise GEZGÄ°N-2'nin yanında daha nitelikli görüntüleme sisteminin bulunacağını kaydetti.  Devlet Planlama TeÅŸkilatı tarafından 4,5 milyon dolar tutarında destek verilen projenin 2006 yılında tamamlanarak RASAT'ın daha sonra belirlenecek merkezden uzaya fırlatılması planlandığını belirten Prof.Dr. KocaoÄŸlan, uydunun 110 kilo civarında ağırlığı olacağını ve yaklaşık 10 milyon dolara malolmasının beklendiÄŸini dile getirdi.  RASAT'tan ÅŸehircilik, kaçak yapılaÅŸmanın tespiti, tarım, çevre, ormancılık, haritacılık ve tabii afetlerin neden olduÄŸu hasarın deÄŸerlendirilmesi gibi amaçlarla yararlanılabileceÄŸini kaydeden Prof. Dr. KocaoÄŸlan, uydudan elde edilecek verilerin TÃœBÄ°TAK BÄ°LTEN'de kurulan uydu yer istasyonunda iÅŸleneceÄŸini ifade etti.       HEDEF: UYDU TEKNOLOJÄ°SÄ° ÃœRETMEK Prof. Dr. KocaoÄŸlan, uydu teknolojilerini bu projelerle kazanmak istediklerini belirterek, ÅŸunları söyledi: "BÄ°LSAT uydusunda görev alan Türk mühendisler, yapım sürecinde mühendislik becerileri kazandı. BÄ°LTEN'de Temiz Oda ve Uydu Tasarım Ofisi oluÅŸturularak, bundan sonra yapılacak uydular için zemin hazırladık. Bazı modüller üzerinde geçen yıldan bu yana çalışıyoruz. RASAT uydusunun yapımında, uydu teknolojisi konusunda ne kadar beceri kazandığımızı da görmüş olacağız. Bu uyduyu da yaparsak bundan sonra daha iyilerini yapma yoluna gideceÄŸiz. Belki bundan sonraki uydu 2,5 metre veya daha net görüntü elde edebilecek düzeyde olabilir. Asıl amacımız bu teknolojiyi üretebilir konuma gelmek."Â