Telefon dinleme dersi: Ünlü hukuk hocaları yasal yolunu anlattı

Telefonların yasal prosedür içinde nasıl dinleneceği, Ankara'da düzenlenen bir seminerle tartışıldı. Yasal dinlemenin püf noktaları, Prof. Dr. Feridun Yenisey ve Prof. Dr. Sulhi Dönmezer tarafından en ince detayına kadar polis ve jandarmalara anlatıldı.

Ankara Adliye Sarayı Konferans Salonu'nda basına açık olarak düzenlenen seminere, yasal dinleme yapan istihbarat polisleri ve jandarma subayları katıldı. Seminere DGM savcıları, hakimleri, Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanı Emin Aslan ve Jandarma Genel Komutanlığı Organize Suçlar Daire Başkanı Albay Hurşit İmren katıldı. Ünlü hocalar, dinleme kararının nasıl verileceğini şöyle anlattı:

HAKİM KARARI

Polis ve jandarma, Cumhuriyet Savcısı üzerinden hakim önüne gidecek. Dinleme kararının kim hakkında olacağı, belirtilecek. Kararda isim ve adres yeralacak. Dinlenen kişinin telefon numarası verilecektir. Kişi hangi telefonla konuşursa konuşsun o kişinin kullanabileceği tüm telefonlar dinlenebilecektir. Hakim kararında suç sebebi ve amaç da yazılacaktır.

SON ÇARE

İşlenecek suçlara delil olsun diye dinleme yapılacaksa, hakim kararında bu ayrıntı da belirtilecektir. Hakim kararında, en son çare olarak telefon dinleme yapılması gerektiği belirtilecektir. Kuvetli belirtilerin varlığı halinde dinleme kararı verilebilir. Dinleme 24 saat aralıksız yapılır.

EN ÇOK ÜÇ AY

Kararda dinlemenin süresi de belirtilcek. Dinlemenin ne zaman başladığı, ne zaman biteceği karara yazılacak. Dinleme kararı en fazla 3 ay verilebilecek. Hakim eğer bir hafta süre veriyorum derse sadece o sürede telefon dinlenebilir.

İKİ BANDA KAYIT

Dinleme odaları gizli olacak. Bunların sayısı belli olacak. Dinleme 2 paralel kayıt cihazıyla yapılacaktır. Almanya ve ABD'deki uygulama böyledir. Birinci delil bandı hiç bir zaman silinemeyecek ve kaybedilemeyecek. İkincisi ise çalışma bandı olacak. Bu bant üzerinde suç oluşturan konuşmalar ile özel hayatın gizliliği ve aile mahremiyetine giren konuşmalar burada çıkartılacaktır. Özel konuşmalar savcı denetiminde imha edilecektir. Özel konuşmalar dosyaya girmeyecek ve hiç bir şekilde basına yansıtılmayacaktır. Aleniyet kazanmayacaktır.

SIZDIRANA 2 YIL HAPİS

Dinlenen sanık, bu konuşma benim değil, montaj yapılmış derse, delil banda gidilecektir. Delil bant, kilitli bir odada muhafaza edilecektir. Bu bandı dışarı çıkarana 2 yıldan 3 yıla adar hapis cezası verilecektir. Dinlemenin iç işleyişi böyle düzenlenecektir.

Dinlemeyi yapan memurlar, tutanak tutacaklar, her adım tutanağa bağlanacaktır. Hepsi biraraya getirildiğinde birbirini tamamlayan resim ortaya çıkacaktır.

DİNLEDİK DENİLECEK

Dinlemeler hazırlık dosyasına konulacaktır, ancak dava açılmadan önce müdafi avukatının eline geçmemesi için hakim dosyanın o kısmı için gizlilik kararı verecektir.

Telefon dinleme bittikten sonra kişiye haber verilmelidir. Oysa yasada böyle bir hüküm bulunmamaktadır. Avrupa mahkemesine gidildiğinde bu konuda zayıfız. Avrupa mahkemesi bu konuda bize tazminata hükmedebilir. Onun için, dinleme sonunda suç unsuruna rastlanmamışsa, takipsizlik kararı verildikten sonra bireylere bilgi verilmesi gerekir. Çünkü ortada bir mahkeme kararı vardır. Bu bireye bildirilmelidir.

ARAÇ TELEFONU

Araç telefonu dinlemek için hakimden karar almaya gerek yoktur. Çünkü araç telefonu sinyali radyo sinyali gibidir. İsteyen herkesin dinleyebileceği bir yayındır.

GİZLİ ÇEKİM

Yeni çıkan yasayla, mesken, işyeri kamuya açık yerlerde kişilerin her faaliyetini izleyebilir ve kaydedebilirsiniz. Ancak hakimden karar alınmalıdır. Hakim kararı için kuvvetli şüphe olması lazım. Avrupada bu dinlemeleri parlamento heyeti denetliyor. Bizde de aynı sistem konsa iyi olurdu.

TAZMİNAT AÇILABİLİR

Eğer makul şüphe oluşmadan dinleme kararı verilmişse kişi tazminat davası açabilir.