Tek ekonomi, tek vergi

HERHALDE ‘tek ülke, tek ulus, tek lider’ sloganını -ve belki de sonuçlarını?- anımsattığı için Alman seçmenler, Angela Merkel’in finans dehası/beyninin yarısı Paul Kirchof’un ‘tek vergi’ fikrinden fena halde ürktü.Öyle ki Gelir Vergisi’ni tek orana, yüzde 25’e çekmeyi (ÅŸu anda en yüksek dilim yüzde 42) öneren 62 yaşındaki anayasa/vergi uzmanı, seçim hezimetinin tek sorumlusu ilan edildi.* * *OYSA Gelir Vergisi’ni tek ve düşük orana indiren, karmaşık istisnaları kaldıran ülke kazanıyor. Vergi jargonunda ‘flat tax’ olarak anılan tek ve düşük oran modasını 1994 yılında küçük bir Baltık ülkesi Estonya baÅŸlattı, ertesi yıl Letonya devam ettirdi. Tabloda da görüldüğü gibi Rusya ile diÄŸer eski DoÄŸu Bloku ülkeleri, 2000’li yıllarda aynı sisteme geçti. * * *FRANSA’da 2007 yılında 7 basamaklı Gelir Vergisi’nde iki dilim azalıyor, vergi istisnası 9 bin 400 dolarla sınırlanıyor. Ä°ngiltere’de muhafazakár muhalefet, üç dilimli vergi sistemini tek oranlı hale getirmeyi öneriyor. Ama geliÅŸmiÅŸ ülkelerde tek oranlı Gelir Vergisi’ne geçmek çok kárlı gözükmüyor. Çünkü kaçak az olduÄŸu için, oran indirimi vergi hasılatını fazla yükseltmiyor.* * *TÃœRKÄ°YE’de vergi tabanı üç büyüklerden çok eski DoÄŸu Bloku’nu andırıyor. ÖrneÄŸin, Gelir Vergisi’nde beyannameli mükelleften bir YTL toplanıyorsa, ücretliden on YTL kesiliyor. (HoÅŸ artık onlar da uyandı, ücreti düşük gösterip vergiden kaçınıyor.) Dolayısıyla Gelir Vergisi’nde tek ve düşük oranlı bir sistemin tartışılmasında fayda var.* * *TEK ve düşük oranlı vergiyle; 1) Mükellef daha düşük vergiyle ağır kaçakçılık cezasını kıyaslar, kayıtdışı azalabilir. 2) Yüksek ücretliler gerçek beyana yönelir, hasılat artabilir. 3) Yabancı sermaye basit vergiyi sever, yatırımlar artabilir. 4) Ä°stisnalar kalkar, adalet artar. BaÅŸbakan daha fazla, iÅŸ dünyası daha düşük oran istiyor.Orta yol belki de tek ve düşük oranlı vergiden geçiyor.Ne dersiniz; düşünmeye, tartışmaya deÄŸmez mi?Â