Tarihi koruyamıyoruz

Akdeniz ve GüneydoÄŸu Anadolu bölgelerinde yapılan tespitlere göre 588 arkeolojik yerleÅŸim biriminin 511'inde tahribat saptandı.Türkiye Arkeolojik YerleÅŸmeleri (TAY) Projesi kapsamında, Akdeniz ve GüneydoÄŸu Anadolu bölgelerindeki arkeolojik yerleÅŸim yerlerinin ele alındığı keÅŸif gezisi sonucunda hazırlanan ''Türkiye Arkeolojik Tahribat Raporu 2001'' açıklandı. Ä°lk Tunç Çağı sonuna kadarki döneme ait yerleÅŸim yerlerinin ele alındığı çalışma sonucu hazırlanan raporda, iki bölgede toplam 588 arkeolojik yerleÅŸme yerinin 515'inde tahribatın belgelendiÄŸi vurgulandı. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Lokali'nde düzenlenen basın toplantısında TAY Proje Koordinatörü OÄŸuz Tanındı tarafından açıklanan raporun, bu yıl CumhurbaÅŸkanlığı, BaÅŸbakanlık, ilgili Bakanlıklar, Jandarma Genel Komutanlığı, üniversiteler ile Avrupa Konseyi, Avrupa Komisyonu ve UNESCO'nun da aralarında bulunduÄŸu toplam 570 kurum ve kuruluÅŸa gönderildiÄŸi belirtildi. Proje hakkında bilgi veren ve çeÅŸitli üniversitelerden ve üniversite dışı insanların biraraya geldiÄŸi bağımsız bir ekip olarak 9yıldır Türkiye'nin arkeolojik yerleÅŸmelerinin envanterini çıkarttıklarını anlatan OÄŸuz Tanındı, çalışmalarını 1 yıl önce kurdukları ''Tarih Arkeoloji Sanat ve Kültür Mirasını Koruma Vakfı'' (TASK) çatısı altında sürdürdüklerini belirtti. Marmara ve Ege bölgelerinin 2000 yılında tarandığını hatırlatan Tanındı, gelecek yıl İç Anadolu, 2004'te ise Karadeniz ve DoÄŸu Anadolubölgelerinin taranacağını dile getirdi. Tanındı, bütün bölgelerle ilgili 4 yıllık ilk dönem çalışmasının tamamlanmasının ardından hazırlayacakları Türkiye'nin tamamını kapsayan Ana Rapor'da bütün istatistikler ile tahribat haritasının yer alacağını bildirdi. Ä°lk Tunç Çağı'na kadar olan döneme ait yerleÅŸimlerin taranmasının projenin ilk ayağı olduÄŸunu ifade eden Tanındı, bunun tamamlanmasının ardından sonraki dönemlere ait yerleÅŸim ve eserlerin de baÅŸka ekiplerce araÅŸtırılacağını kaydetti. Proje kapsamında ÅŸimdiye kadar 38 bin kilometre yol yaptıklarını belirten Tanındı, toplam 5 bin 600 adet dia, 7 bin 500 adet de dijital fotoÄŸraf çektiklerini, kaydettikleri 50 saatlik filmle de Türkiye Arkeoloji Belgeseli hazırlamayı düşündüklerini söyledi. ACÄ°L ÖNLEM ALINMALITürkiye'deki tahribatı ''çok korkunç'' diye deÄŸerlendiren Tanındı,''Türkiye'deki arkeolojik tahribat yoÄŸun, yaygın ve sürekli... Bölgesel ya da belirli yerleÅŸmelere, sitlere yönelik deÄŸil. Biz buradakonuÅŸurken bile en azından 10-15 höyük bir greyderin, bir definecinin kepçesi, kazması altında yok oluyor. Bunun için acil önlem alınmalı'' dedi. Daha sonra dia gösterisi eÅŸliÄŸinde OÄŸuz Tanındı tarafından özetlenen raporda, Akdeniz Bölgesi'ndeki 63 günlük çalışmada TAY ekibinin 14 bin 282 kilometre yol yaptığı ve 394 yerleÅŸim yerinin tarandığı belirtiliyor. Rapora göre, bu yerlerden 341'indeki tahribat belgelendi. Bu tahribatların 168'i tarım, 64'ü yapılaÅŸma, 44'ü tarım ve yapılaÅŸma, 28'i define arama ve tarım, 22'si definecilik ve kaçak kazı, 5'i yol, 5'i doÄŸal sebepler, 2'si maden ve ocak, 3'ü de diÄŸer nedenler yüzünden kaynaklandı. GüneydoÄŸu Anadolu'da 43 gün boyunca sürdürülen arazi çalışmalarında ise 7 bin 64 kilometre yol yapan ekip, 194 yerleÅŸimi araÅŸtırdı, bunların 174'ünde tahribat saptandı. 64 yerleÅŸmenin de barajların altında kaldığı vurgulanan raporda, tahribatların 53'ünün yapılaÅŸma, 46'sının tarım, 28'inin tarım ve yapılaÅŸma, 15'inin doÄŸal nedenler ve yapılaÅŸma, 13'ünün define ve tarım, 9'unun definecilik ve kaçak kazı, 5'inin doÄŸal, 5'inin de maden ve ocak iÅŸletilmesi nedenlerinden kaynaklandığı kaydediliyor.  Â