Taliban başladığı gibi bitiyor

Afganistan`da 1990`lı yıllarda ortaya çıkarak iktidara el koyan Taliban savaşçıları, 1994`te Kandahar`da bindikleri iktidar treninden yine Kandahar`da iniyorlar. Molla Muhammed Ömer liderliÄŸinde Kandahar`da 1994 yılında Afganistan`ın güneyinde medrese öğrencileri tarafından kurulan Talibanhareketi, 1996`da Burhaneddin Rabbani hükümetini devirerek iktidara geldi.  Taliban güçleri, Åžubat 1995`de herhangi bir direniÅŸle karşılaÅŸmadan güney eyaletlerinin yarısını, 1996`da da Özbek General RaÅŸid Dostum`un etkili olduÄŸu kuzey bölgesi dışında kalan Afgan eyaletlerinin çoÄŸunu ele geçirdi. 27 Eylül 1996`da Kabil`e giren Taliban, dağılan Sovyetler BirliÄŸi`nin desteklediÄŸi eski Devlet BaÅŸkanı Necibullah`ı BM binasından sürükleyerek çıkardı ve iÅŸkence ederek astı.       TALÄ°BAN REJÄ°MÄ° VE YASAKLAR     Kabil`i ele eçirmesiyle yeni bir yönetim oluÅŸturan Taliban`ı 3 ülke dışında tanıyan olmadı. BM tarafından ve uluslararası arenada  Rabbani yönetimi tanınırken, Taliban yönetimi yalnızca Pakistan, SuudiArabistan ve BirleÅŸik Arap Emirlikleri`nce tanındı.  Taliban rejiminin, kadın politikalarından Buda heykellerini yıkmaya kadar kadar birçok radikal tavrı uluslararası toplum tarafından sürekli kınandı.  Afganistan`da bir ay öncesine kadar ülkenin yüzde 90`ını denetleyen Taliban rejimi, dini kuralları en sert biçimiyle  uygulaması ve yasaklarıyla dikkatleri çekti.  Sinema, televizyon, oyun, müzik ve eÄŸlencenin her türlüsünü yasaklayan Taliban rejimi, kız okullarını kapattı, kadınlara çalışma yasağı getirdi.  Sosyal yaÅŸamda kadınlara kafesli peçesi olan vücudun her parçasınıörten burka adlı çarÅŸafları giymelerini zorunlu kılan Taliban yönetimi, sakallarını kesen erkekleri de hapisle cezalandırdı.       BÄ°N LADÄ°N, MOLLA ÖMER VE BÄ°R DEVRÄ°N SONU     Resmi adı Afganistan Ä°slami EmirliÄŸi olan Taliban rejiminde, yine resmi adı Emir el-Müminin (inanaların lideri) olan devlet baÅŸkanı konumundaki Taliban lideri Molla Ömer, bir gözünü gerilla savaşında kaybetmiÅŸ, Sovyet iÅŸgaline karşı verilen savaÅŸta birçok defa yaralanmış bir kiÅŸilik olarak öne çıktı.  Molla Ömer, iktidara taşıdığı Taliban hareketinin, Suudi Arabistankökenli milyarder terörist Usame bin Ladin`e verdiÄŸi destekle iktidardan uzaklaÅŸmasına yolaçtı.  ABD`de 11 Eylül`de 3900 kiÅŸinin ölümüne neden olan uçaklı intihar saldırılarının sorumlusu tutulan bin Ladin ve örgütü El Kaide üyelerine sahip çıkması Taliban`ın kısa iktidarının sonu oldu.  1998`de ABD, Kenya ve Tanzanya elçiliklerine düzenlenen saldırıların sorumlusu tuttuÄŸu bin Ladin`e karşı, El Kaide`nin  Afganistan`daki eÄŸitim kamplarına füze saldırısında bulunmuÅŸtu.  11 Eylül saldırılarının ardından ABD`nin bin Ladin ve adamlarının teslimi talebini geri çeviren Taliban yönetimine karşı uluslararası toplumun desteÄŸini alarak teröre karşı koalisyon oluÅŸturan ABD, 7 Ekim`de Afganistan`a hava harekatı baÅŸlattı.  Kuzey Ä°ttifakı`nın karadan saldırıya geçmesiyle kısa sürede gerileyen Taliban rejimi, ilk çıkışını yaptığı Kandahar`a sıkıştı. Sahip çıkmaya çalıştığı bin Ladin yüzünden iktidarı kaybeden Taliban rejimi son kalesi Kandahar`da teslim olurken, bin Ladin`inse nerede olduÄŸu bilinmiyor.  11 Eylül saldırılarından sonra, bin Ladin`in başına konulan para ödülünü 5 milyon dolardan 25 milyon dolara çıkaran Washington yönetimi, bin Ladin`i nereye kaçarsa kaçsın yakalamakta kararlı olduÄŸunu belirtiyor.  Â