Son álimin mezartaşı kitabesini hattın son büyük üstadı yazdı

Ramazanın ilk günlerinden buyana, bu sayfada Türk hat sanatının önde gelen ismi Prof. Dr. Ali Alparslan'ın seçtiği hat örneklerine yer verdik. Ali Bey, bütün ısrarıma rağmen, hayatlarını yazdığı hattatlar arasına kendisini koymayınca, onu anlatmak bana düştü ve konu olarak üstadın önemli özellik taşıyan bir eserini seçtim:Prof. Dr. Ali Alparslan'ın ‘‘şarkiyat’’ın yani doğu bilimlerinin son büyük álimi olan ve 1982'de vefat eden Abdülbaki Gölpınarlı'nın klasik mezartaşı geleneğinin son örneği olan Üsküdar'daki taşını yazmasının öyküsünü...Ramazanın başlamasından buyana, bu sayfada yayınlanan hat örneklerini zamanımızın en büyük hattatı kabul edilen Prof. Dr. Ali Alparslan seçti.Asıl mesleği edebiyat tarihçiliği olan Ali Bey, Türk hat sanatının, özellikle de 'talik' yazının yaşayan en büyük üstadıydı. 1927'de Çorlu'da doğan Ali Alparslan, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ni bitirdi ve yüksek lisansını Tahran'da Firuzanfer, Meliku'ş-Şuerá Behar gibi o dönem İran'ın en seçkin edebiyat tarihçilerinin yanında yaptı. Bir müddet Osmanlı Arşivleri'nde çalıştı, bir ara Dışişleri Bakanlığı'nda girdi, birkaç sene sonra İstanbul Üniversitesi'ne geçti, Türk Edebiyatı Profesörü oldu, Londra, Şikago ve İstanbul Üniversiteleri'nde de Türk Edebiyatı Tarihi okuttu.Prof. Ali Alparslan'ın hat hocası, 20. yüzyılın büyük hattatlarından olan Necmeddin Okyay idi ve uzun seneler meşkettiği Okyay'dan 1950'li yıllarda 'talik', 'divani' ve 'rik'a' yazılarının yanısıra ebru yapımında da 'yeterlilik' ve 'eserlerine imza koyma izni' demek olan icazet aldı. Daha sonra yine o dönemin en önemli hattatlarından olan Halim Özyazıcı'dan 'divani' ve 'celi divani' yazılarını öğrendi.İleriki senelerde talik yazının en büyük sanatkárı kabul edilen Ali Alparslan çok sayıda öğrenci yetiştirdi ve çeşitli İslam ülkelerinden gelen öğrencilere de hat öğretti. 1999'da yayınladığı 'Osmanlı Hat Sanatı Tarihi' isimli eseri bu konudaki en önemli kaynaklardan biri kabul ediliyor ve kitapta geçmişin hat üstadları bağlı oldukları okullara ve yazı tavırlarına göre tasnif ediliyorlar. Çok sayıda kitabe de yazmış olan Prof. Dr. Ali Alparslan'ın son kitabelerinden biri de, Galatasaray Lisesi'nin üzerindeki alınlığa bundan birkaç sene önce yerleştirilen mermer levha.Prof. Ali Bey, bütün ısrarlarıma rağmen, ramazan ayı boyunca sayfamız için seçtiği hat örneklerinin arasına kendi eserlerini koymadı, dolayısıyla ramazanın sonunda Ali Bey'i yazmak bana düştü ve konu olarak da üstadın önemli özellik taşıyan bir eserini seçtim: Abdülbaki Gölpınarlı'nın mezartaşını...Abdülbaki Gölpınarlı 'şarkiyat'ın yani doğu bilimlerinin son büyük álimiydi. İstanbul'da 1900 yılında doğdu. İsmail Saib Efendi, Tikveşli Yusuf Efendi ve Ferid Kam gibi devrinin en büyük üstadlarına devam etti. Muallim Mektebi'nden sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ni bitirdi. Mezuniyet tezi olan 'Melámilik ve Melámiler' isimli eseriyle Yunus Emre'yi konu alan doktora tezi, yayınlanmalarının üzerinden geçen 70 küsur yıldan buyana, kendi alanlarında hálá tek kaynak.Üniversitelerde edebiyat ve tasavvuf tarihi okutan ve çok sayıda eser kaleme alan Abdülbaki Gölpınarlı, yayınladığı yüzden fazla kitap ve binlerce makaleyle bütün dünyada 'şarkiyat' biliminin son büyük otoritesi kabul edilmiş, bu arada Hazreti Mevláná'nın bütün eserlerini Türkçe'ye kazandırmış ve çok sayıda Şark Klasiği'ni de dilimize çevirmişti.25 Ağustos 1982'de vefat eden ve Üsküdar'daki Seyyid Ahmed Deresi Kabristanı'na defnedilen Abdülbaki Gölpınarlı, mezartaşının 'kınananlar' anlamına gelen ve geçmişte tasavvufun yanısıra kültür hayatımızda da büyük etkileri olan 'Melámi' taşı şeklinde olmasını vasiyet etmiş, hatta kendi mezartaşının metnini de yazmış ve sadece vefat tarihini boş bırakmıştı.Abdülbaki Hoca'nın vasiyeti, vefatından bir yıl sonra yerine getirildi ve kitabeyi aynı zamanda Gölpınarlı'nın talebelerinden olan Prof. Ali Alparslan yazdı. Káğıt kalıptaki yazı son derece maharetli bir şekilde mermere nakledildi ve son rötuşları da bizzat Ali Bey yaptı.Türk 'talik' yazısının ve geleneksel mezartaşı sanatının son örneği olan bu taş, Abdülbaki Gölpınarlı'nın Üsküdar'daki Seyyid Ahmed Deresi Mezarlığı'ndaki kabrinin başında bulunuyor ve üzerinde 'Bütün mü'minlere rahmet olsun! Ahmed Ágáh'ın oğlu elhác Abdülbaki Gölpınarlı, Zilkade ayının altıncı günü Allah'ın rahmetine kavuştu. 10 Ramazan 1317-6 Zilkade 1402' ifadelerinin Farsçası yeralıyor.İşte, şarkiyatın son álimin mezartaşını hattın son büyük üstadının yazmasının öyküsü...Nice ramazanlaraBugün, bir ramazan ayını daha uğurluyoruz. Dört hafta boyunca, oruçlu saatlerinizi bu sayfadaki ilginç konuları okuyarak hoş bir şekilde geçirmenizi sağlamaya çalıştık; Diyanet İşleri'nin eski başkanı Mehmet Nuri Yılmaz da köşesinde hepimizin dini müşküllerinin çözümüne yardımcı oldu.Ramazanın son günleri, maalesef teröre, kana ve gözyaşına karışmış halde geçti. Gelecek ramazanın bu seneki gibi hüzünlü olmaması ümidiyle mutlu bayramlar temenni ediyor ve eski bir bayram şiiriyle ayrılıyoruz: ‘‘Ruzun hemişe ıyd ola, ıydin said ola’’ yani ‘‘Her günün bayrama dönsün, bayramın da kutlu olsun’’...�