Obama'nın Hindistan'dan alacağı dersler var
Güncelleme Tarihi:
The Wall Street Journal gazetesinin bugünkü başyazısında Hindistan’ın bütün dünyaya özellikle de Amerika Birleşik Devletleri'ne Çin’e karşı direniş dersi verdiği ifade edildi.
Makalede önümüzdeki ay Pekin gezisine çıkmaya hazırlanan Barack Obama’ya Yeni Delhi’ye bir göz atması ve Başbakan Manmohan Singh’in dünyaya verdiği “Çin’in zorbalığı ile nasıl başa çıkılır” derslerinden kendine pay çıkarması tavsiye edildi.
Söz konusu ders Dalay Lama’nın Kasım ayında Arunachal Pradesh bölgesindeki Tibetli Budistlere yapacağı ziyaretle ilgili.
Arunachal Pradesh Hindistan tarafından yönetilen bir bölge. Ancak 1962 yılında yaşanan sınır savaşından bu yana Çinliler burası üzerinde hak iddia ediyor.
Çin sözcüsü Ma Zhaoxu geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada Dalay Lama’nın ziyaretinin “Dalay taraftarlarının Çin karşıtı duruşlarını ve ayrılıkçı taleplerini daha net ortaya çıkardığını” savundu.
Ancak Hindistan ayağını yere sağlam bastı. Hafta sonu yapılan bir bölgesel zirvede Başbakan Singh “Çin Başbakanı Wen Jiabao’ya Dalay Lama’nın Hindistan’ın onur konuğu ve dini lideri olduğunu” açıkladığını söyledi.
Singh sözlerinin devamında Dalay Lama’nın siyasi faaliyetlere girmedikçe istediği yere seyahat etmekte özgür olduğu fikrini de ima etti.
Singh’in duruşu Obama’nın aybaşında aldığı Dalay Lama ile görüşmeme kararıyla taban tabana zıtlık gösteriyor.
Obama’nın teslimiyetçiliği Başkanlık teamüllerini yıkarak Pekin’in Dalay Lama karşıtı söyleminin özellikle sürgündeki Tibet hükümetine 50 yıldır ev sahipliği yapan Hindistan’a karşı güçlenmesine sebep oldu.
Singh, özellikle kuzey komşusuyla yaşadığı gerginlikler göz önüne alınırsa önümüzdeki günlerde Çin’le yeni sınavlardan geçmek zorunda kalacak gibi görünüyor.
Hindistan ve Çin aralarındaki yaklaşık 3 bin 600 kilometrelik sınır konusunda hala anlaşmaya varabilmiş değil. Hindistan Savunma Bakanlığı yetkililerine bakılırsa Çin son zamanlarda Hindistan toprakları üzerindeki sınır ihlallerini artırdı.
İki ülke ayrıca Çin’in Hindistan’ın üzerinde hak iddia ettiği Keşmir bölgesinde inşaat projelerini desteklemesi ve geçen yıl yaşanan hükümet değişikliğinden bu yana Çin’in ağırlığını artırdığı Nepal’de de sürtüşmeyi sürdürüyor.
Makalede bu gerginlikler dolayısıyla Singh’in Hindistan’ın savunduğu değerlerle ilgili ayağını yere daha da sağlam basması gerektiğinin altı çiziliyor.
Singh’in savunduğu değerler ABD’nin demokrasi ve özgürlük prensipleriyle birebir uyuşuyor. Obama için burada da bir ders yatıyor.