Mihri Belli sonsuzluğa uğurlandı

Yaşamı, sosyalizm mücadelesiyle geçen ve uzun bir süredir evinde tedavi gören Türkiye sosyalist hareketinin tanınmış isimlerinden olan Mihri Belli salı günü saat 16.00'da hayatını kaybetti.   �

Türkiye sosyalist hareketinin kurucu liderlerinden, Türkiye Komünist Partisi (TKP) Merkez Komite üyesi, Milli Demokratik Devrim (MDD) hareketinin ve 68 Devrimci Gençlik kuşağının teorisyeni ve önderi, Türkiye Emekçi Partisi (TEP) Genel Başkanı, Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) ve Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) kurucusu, “Emek, Barış, Demokrasi Bloku” milletvekili adayı, Sosyalist Parti Onursal Başkanı Mihri Belli ikindi namazının ardından Feriköy Mezarlığı’nda, Şefik Hüsnü Değmer, Reşat Fuat Baraner ve Şevki Akşit’in yanlarına defnedildi.

MİHRİ BELLİ KİMDİR

Kurtuluş Savaşı yıllarında Trakya Direnişi´ni yönetenlerden Urfalı Mahmut Hayrettin Bey´in oğludur. Marksist düşünce ve devrimci eylemle 1936'da iktisat okumaya gittiği Amerika’da tanıştı. Orada gençlik ve işçi hareketlerine katıldı. Bir süre Missisipi’de zenci yarıcılar arasında faaliyet gösterdi.1940'da Türkiye’ye döndü. TKP ile ilişkiye geçti.

TKP MERKEZ KOMİTE ÜYESİ OLDU
Belli yurda döner dönmez o sıralarda İstanbul il sekreteri olan ilk okul arkadaşı David Nea aracılığı ile illegal Türkiye Komünist Partisi’yle ilişki kurdu. TKP saflarında faaliyet göstermeye başladı. 1942 yılı sonlarında TKP’nin Merkez Komite üyeliğine getirildi.

1943-1944 yıllarında İstanbul üniversitesi İktisat Fakültesi’nde Ordinasıus Profesör Fritz Neumark‘ın asistanlığını yaptı. Orada İleri Gençler Birliği‘nin kurucu ve örgütleyicilerinden biri oldu. 1944'de İlerici Gençler Birliği koğuşturmasında tutuklandı, iki yıl hapis ve sürgün cezasına çarptırıldı. 1946'da yurt dışına çıktı. Yunan içsavaşına katıldı. Demokratik Ordu saflarında tabur komutanlığına kadar yükseldi. Çatışmalarda iki kez yaralandı. 1950'de Türkiye’ye pasaportsuz girmekten ve tabanca bulundurmaktan tutuklandı ve kısa süre hapis yattı. Serbest bırakıldıktan sonra ertesi yıl tekrar tutuklandı. Yargılandı ve 7 yıl hapis ve iki yıl dört ay mecburî ikamet cezasına mahkum edildi.

Mihri Belli ilk kez 1960’larda legal olarak, kendi adıyla konuşma ve yazma olanağını elde etti. “Türk Solu“ ve “Aydınlık Sosyalist Dergi“ adlı yayın organlarının yayınlanmasına yardımcı oldu.

YURT DIŞINA ÇIKTI
12 Mart 1971 darbesinin ardından yurt dışına çıktı. Bir süre Filistin Kurtuluş Örgütü’nün konuğu oldu.. Ardından Türkiye’ye giriş yaptı. Ama birkaç ay sonra tekrar yurtdışına çıkarak Batı Avrupa’ya geçti. Orada bir süre kalarak “Yurtsever “ dergisinin yayınlanmasına yardımcı oldu. Ecevit’in önderliğindeki CHP’nin en büyük parti olarak çıktığı 1973 seçiminde Türkiye’deydi.

TEP´İ KURDU
1974 Af Yasasından sonra arkadaşlarıyla birlikte 1975'de Türkiye Emekçi Partisi’ni kurdu.

92´DE YENİDEN TÜRKİYE
12 Eylül 1980 darbesinden sonra, 1981 sonlarına doğru yurt dışına çıktı. Bir süre Ortadoğu’da kaldı. 1992'de Türkiye’ye döndü. 

DEHAP´TAN ADAY OLDU
1996'da ÖDP, 2002 de de SDP kurucusu oldu. 3 Kasım 2002 genel seçimlerinde Emek Barış Demokrasi Bloku – DEHAP listesinde İstanbul 1. bölgeden aday oldu. 2005’te 50 yıl önce yaptığı portreler, “Hapisaneden Çizgiler” adı altında sergilendi.

Mihri Belli'nin kitaplarından bazıları şunlar:
* (Rigas’ın Dediği) – Türkçe – İngilizce.
* (Eine Analyse der türkischen Linken) - Almanca (Türk Solu – Dün, Bugün) - Türkçe - İngilizce
* (Türkiye: Yapı, Ulusal Sorun) - Türkç - İngilizce (İnsanlar Tanıdım) - Türkçe (1997) *(Gurbetten Notlar) - Türkçe (1998)
* (Gerilla Anıları) - Türkçe (2000)
* (Asıl Mesele O Kiraz Ağaçları) (2002)
* İnsanlar Tanıdım, Mihri Belli'nin Anıları / Mayıs 1999 / 3. baskı Aralık 2002