Metro depreme dayanıklı

Metro inşaatındaki 18.5 kilometrelik güzergahta bulunan bütün istasyonlar ve hatlardan şaftlara kadar herşey incelendi.

Büyükşehir Belediyesi'nden verilen bilgiye göre, metronun danışmanlık-mühendislik ve yapımını yürüten grupların oluşturduğu heyet tarafından, depremin olduğu gün 18.5 kilometrelik güzergahtaki istasyonlar, konkorslar, hatlar, bağlantı tünelleri ve şaftlar tek tek incelendi ve hasar olmadığı saptandı.

İstanbul Metrosu Kontrol Amiri Yüksek İnşaat Mühendisi Hamdi Türedi, inşaatın projelendirme aşamasında 9 şiddetindeki bir depreme göre yapıldığını bildirdi. Türedi, metronun mutlaka bir deprem yaşayacağının hesaplandığını belirterek ‘yıkılma, can ve mal kaybı tehlikesine karşı her türlü önlem alınarak projelendirildi’ dedi.

Metronun 9.3 maksimum deprem şiddetine ve 8 şiddetindeki maksimum işletme depremine (metro içinde herhangi bir sarsıntı) dayanaklı olacak şekilde yapıldığını söyleyen Türedi, proje aşamasında, proje alanının güney batısından geçen aktif Kuzey Anadolu fay hattının yanısıra Ege fay hattının etkileri ile Marmara Bölgesi'nde olabilecek tüm depremlerin de değerlendirildiğini söyledi.

Türedi, şiddetli bir depremin bile tehlikeli olmayacağını belirterek ‘‘İstanbul'da taş üstüne taş kalmaz, ama metroya bir şey olmaz. İstanbul'un deprem kenti olması burada metro yapılamayacağı anlamına gelmez’’ dedi.

Metronun projelendirilme aşamasında 154 konu incelenip rapor yazıldı. Bu raporlar jeolojik, jeoteknik ve sismik konular olmak üzere pekçok konuyu içerdi. Jeolojik, jeoteknik ve sismik konular incelenirken İstanbul'da 1800'lü yıllar dahil olmak üzere İstanbul'un jeolojik yapısıyla ilgili bütün araştırmalar değerlendirildi.

Fizibilite raporu

Metro inşaatına başlanırken 1986-1988 yılları arasında Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları, Limanlar ve Havameydanları (DLH) İnşaatı Genel Müdürlüğü'nün dünyanın önde gelen mühendislik kuruluşlarına yaptırdığı fizibilite raporu esas alındı.

Parsons and Bricherhoff adlı uluslararası kuruluş, metro inşaatı için IRTC (İstanbul Rail-Tunnel Consultant Parsons) adlı konsorsiyumu oluşturdu. Konsorsiyumda ikisi ABD, üçü de Türk firma olmak üzere toplam beş firma yer aldı. Fizibilite raporu ODTÜ ve İTÜ'deki 99 profesörden oluşan komisyonca incelendi; gerekli düzeltme ve düzenlemeler yapıldıktan sonra metronun ihalesi gerçekleştirildi.

Deprem kentleri olan Tokyo'da dünyanın en büyük metrolarından biri var. San Francisco da deprem kentlerinden biri ve yer altı metrosuna sahip.

Deprem ihtimali gözönüne alınmıştı

Türkiye'de üniversitede görevli profesörler ve tüm teknik elemanların yaptıkları çeşitli projelere ait etüd, sondaj, araştırma, yorumlama ve haritalar.

ABD, Fransa, Rusya, Hollanda, İtalya gibi ülkelerin uzman teknik elemanlarının İstanbul'daki projelerle ilgili yaptıkları etüd, sondaj, araştırma, yorumlama ve haritalar.

1900'lü yıllar öncesi ve sonrası tüm sismik veriler değerlendirmeye alındı. Metro güzergahında her 250 metrede bir sondajlar yapıldı, tüm güzergahın jeolojik haritası çıkarıldı. Arazi etüd sondajlarının yanısıra hava fotoğrafları ve uzay görüntüleri değerlendirildi. Metronun boyutlandırılmasında, deprem parametrelerinin tespitine yönelik Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Entitüsü'ne ‘‘Deprem Durumu ve Sismik Tehlike’’ adı altında rapor hazırlatıldı. Elde edilen veriler projelerin hazırlanmasında kullanıldı.

Metro tünellerinin ve istasyonlarının kazı ve desteklemesi aşamasında tüm güzergahın santim santim jeolojik haritaları hazırlandı. Jeoteknik gereçler kullanılarak yeraltının kalp atışları dinlendi. Gerilmeler, deformasyonlar belirlenerek projelerin hazırlanış aşamasında kullanılan parametrelerle uyum içinde olup olmadıkları kontrol edildi. Yeni bulgulara göre gerekli proje revizyonları yapıldı.