KKTC’de İzmirli bilim ordusu

Deniz SİPAHİHAFTA sonu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeydik. Lefke Avrupa Üniversitesi'nden bazı öğretim üyelerinin konuğu olduk.KKTC'nin iki önemli gelir kaynağı bulunuyor.Birincisi turizm, ikincisi de eğitim...Lefke Avrupa'nın dışında Doğu Akdeniz, Yakın Doğu, Girne Amerikan ve Uluslararası Kıbrıs üniversiteleri eğitimlerine devam ediyor.Bu yıl da ODTÜ Kıbrıs'ın açılması bekleniyor.KKTC'de geçirdiğimiz üç gün boyunca İzmir'den yakından tanıdığımız birçok dostla beraber olduk.Kimisi genç yaşta emekliliklerini isteyip gelmiş, kimisi de üniversitelerinden aldıkları izinlerle buradaki üniversitelerde görev yapmaya başlamış.Örneğin; sadece Lefke Avrupa Üniversitesi'nde önümüzdeki yıl 15 İzmirli öğretim üyesinin görev yapması bekleniyor.Lefke'nin Rektörlüğü'nü Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nden emekli olan Prof. Dr. Mesut Ayan yapıyor.Diğer üniversiteleri de hesaba kattığımızda toplam sayı 50'yi buluyor.Konuştuklarımız bu sayının gelecekte daha da artacağını ifade ettiler.KKTC'deki üniversiteleri cazip kılan birçok ayrıntı bulunuyor.En önemlisi üniversitelerin öğretim üyelerine tanıdıkları ekonomik olanaklar.Ücretler 2 bin 500 dolardan başlayıp 5 bin dolara kadar çıkıyor.200 dolardan başlayan lojman yardımı, harcama yetkisi ve bilimsel araştırmalar için verilen ödenekler de maaşın dışında artı bir değer yaratıyor.Öğretim üyelerinin bölümleri için öngördükleri her ihtiyaç da anında karşılanıyor.Bilgisayar ve internet altyapısı da her çalışan için çoktan halledilmiş.Üniversitelerde birçok Egeli öğrenci de bulunuyor.Eğitim için 3 bin 600 dolar isteniyor.Yurt masraflarıyla rakam 5 ila 6 bin dolar arasında değişiyor.* * *ÖĞRETİM üyelerinin çoğunluğu KKTC'de uzunca bir süre kalmayı planlıyor.Türkiye'deki devlet üniversitelerinin kadrolarına bu imkanları sağlamaları mümkün değil.Bir Doçent'in aldığı ortalama ücret 350 milyon, bir Profesör'ün ise 550 milyon civarında.Bu ücretlerle bilim üreticilerinin hem nitelikli araştırmalar yapmaları, hem entellektüel birikimlerini belirli bir çizginin üzerinde tutmaları istenmektedir.Sağlanan ödenekler Türkiye gerçeklerinin çok gerisinde kalmıştır.Uluslararası araştırma imkanları ise sınırlı sayıdadır.* * *KIBRIS'taki üniversitelerde İzmirli öğretim üyesi sayısı giderek artıyor.Bilim pahalıdır.Bir bilimadamını yetiştirmek de çok zordur.Öğretim üyelerini en verimli dönemlerinde daha farklı imkanlar sunan üniversitelere kaptırıyoruz.Elbette burada sistemi sorgulamak gerekiyor.Üniversite kadrolarının uluslararası standartlara kavuşabilmesi için devletin farklı stratejiler çizmesi gerekiyor.