Kimmiş bu Amerikalı Taliban

JOHN Walker Lindh adını hatırlıyorsunuzdur mutlaka.ABD'nin Afganistan'a bombalamasından birkaç ay sonra ele geçirilen Lindh ‘‘Amerikalı Taliban’’diye lanse edilmişti.Amerikalılar kendi aralarından bir Taliban çıkmasını pek kavramış değiller. Zira görebildiğim kadarıyla Lindh Amerikan basınının hala en popüler konularından biri olmaya devam ediyor.Time Dergisi son sayısı Amerikalı Taliban’ın bilinmeyen yaşamıyla ilgili bir yazı çarptı gözüme.Anne babası hippi kuşağından.Adı John Lennon'dan geliyor.Başka ilginç detaylar da var yazıda.Meselá annesinin bir arkadaşı şöyle diyor: ‘‘Çocukları sebze yesin diye Marilyn spagetti sosuna patlıcan karıştırırdı.’’Öyle anlaşılıyor ki karşımızdaki anne, sevecen, çocuklarının sağlığıyla yakından ilgilenen bir anne.Başka bir şehre taşınırlarken John'un arkadaşlarının ellerine, üzerlerine pul yapıştırılmış zarflar vermiş. Oğluna mektup göndersinler diye.John'un öğrenciliği oldukça parlak. İslam ile 14-15 yaşlarında internet vasıtasıyla tanışıyor.16'sında Müslüman oluyor.Fazla dindar olmamakla birlikte mistisizme meraklı anne-baba, oğullarının ‘‘yüreğinin sesine’’ kulak vererek Müslüman olmasını, birşeye gönülden bağlanmasını memnuniyetle karşıyorlar. Hatta, yaşıtları uyuşturucu kullanırken John'un dine merak sarmasından mutlu oluyorlar. Anne bizzat anne cuma günleri oğlunu camiye götürüyor. KARARA SAYGIBir süre sonra John, İslam dinini daha iyi öğrenmek için Yemen'e gitmek istediğini söylüyor.Anne Marilyn bugün ‘‘Onun evde kalmasını isterdim ama gitmesini önleyemezdim. Kararına saygı göstermek zorundaydım’’ diyor. John Lindh iki yıl sonra geri döndüğünde artık San Fransisco sokaklarında Arap giysileriyle dolaşmaya başlar.Yemen dönüşü ailesinde de bazı değişiklikler olmuştur.Baba Frank, eşcinsel olduğunu söyleyip evi terketmiş, arkasından annesinden boşanmıştır.John ABD'de sadece dokuz ay kalır.Yeniden Yemen'e döner. Oradan da Amerika'da tanıştığı Pakistanlı işadamı Khizar Hayat'ın yanına gider.Şimdi ortaya atılan iddialara bakılırsa, Hayat ile Lindh arasında eşcinsel bir ilişki yaşanmış.Bir küçük detay daha.Pakistan'da iken, John Walker Lindh, haftada bir kez mutlaka annesine, bir internet cafe'den bir e-posta gönderiyor. Hatta George Bush seçildiğinde ondan ‘‘sizin yeni başkanınız’’ diye söz ediyor. ‘‘Benim başkanım olmadığından çok mutluyum.’’Lindh bir süre sonra Afganistan'a geçiyor.Sonrası malum. John Walker Lindh'in hikáyesine neden ilgi duyduğuma gelince...11 Eylül sonrası daha fazla mercek altına aldığımız Amerikan toplumunun bir kesitini çok iyi yansıtıyor.NEDEN TALİBAN OLDUÇocuklarına saygılı, liberal bir aile ortamında yetişen John Walker Lindh'in Taliban'a dönüşmesine yol açan etkenler ne olabilir?Ne ilginç ki, okuduğum yazıda bu soruya cevap olabilecek hiçbir ipucuna rastlamadım.Bu beni çok şaşırttı.ABD gezisinde, 11 Eylül sonrası izlenen politikayla ilgili bize brifing veren Amerikalı yetkililerin, dünyaya yeni bir düzen getirmenin en doğal haklarıymış gibi konuşmalarına şaştığım gibi.Osman Ulagay, yeni çıkan ‘‘Hedefteki Amerika-11 Eylül Şoku’’ kitabında (Timaş Yayınları) Amerikalıların bu tavırlarına çok güzel yorumlar getirmiş.Dünyanın jandarmalığına soyunan ve bunun gerekli olduğuna inanmış görünen Amerika'da kaç kişinin ‘‘bu bizden isteniyor mu acaba?’’sorusunu aklına getirip getirmediğini merak ediyorum.New York Times Gazetesinin ünlü köşe yazarı Thomas Friedman'ın son kitabı ‘‘Longitudes&Attitudes’’gazeteci ile 11 Eylül sonrası İslamabat'ta rastladığı Lübnanlı bir kadın meslekdaşı arasında ilginç bir konuşma geçiyor.Lübnanlı gazeteci, Friedman'a ‘‘Dünyanın Amerika'dan ne kadar nefret ettiğini biliyor musunuz?’’ diye sormuş.Friedman'ın cevabı şöyle: ‘‘Sizin demokrasi, şeffaflık, ekonomik gelişme ve kadınlara davranış biçiminizden ne kadar nefret ettiğimizi biliyor musunuz...’’Lübnanlı gazetecinin sorusu üzerine onunla tartışmak yerine karşı saldırıya geçen Friedman'ın bu cevabı oldukça anlamlı.Amerika için geçerli olan sadece bu değerler ve ötesi yok.