Kıbrıs'ta 'Kayıplar konusunda' anlaşma sağlandı

KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ile Rum Yönetimi Lideri Glafkos Klerides, bugün BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilci Yardımcısı Zbigniew Wlosowicz'in ara bölgedeki konutunda biraraya gelerek kayıplar konusu görüştü. Liderlerin bu konuda anlaşmaya vardıkları belirtildi.

İlk bölümü sabah saatlerinde olumlu bir havada geçen toplantıya öğleden sonra devam edildi. Görüşmelerin çıkışında tarafların kayıplar konusunda anlaştıkları belirtildi. İki liderin bu konuda aslında sabah yapılan görüşmede mutabakata vardığı ve anlaşma metninin hazırlanması için öğle saatlerinde uzun bir ara verdiği öğrenildi.

PAZARTESİ GÜNÜ MASAYA YATIRACAKLAR

Toplantıyla ilgili basına bilgi veren Rauf Denktaş tarafların pazartesi günü bu konuyu tekrar görüşmek için biraraya geleceklerini bildirildi. iki tarafında pazartesi günü ellerinde kayıplar ile ilgili bulundurdukları belgeleri değiştireceği açıklandı.

Öğleden sonra yapılan görüşmelerde her iki tarafta bulunan kayıp yakınları dernekleri başkanlarının da katıldığı bildirildi. Denktaş görüşmeler sırasında BM kayıplar komitesinin neden başarılı olamadığını da konuştuklarını bildirdi.

DENKTAŞ: ANLAŞMAMAK İÇİN ZATEN NEDEN YOKTU

Varılan anlaşmaya göre 1997 yılında taraflar arasında imzalanan ancak yürürlüğe girmeyen mutabakat geçerliliğini koruyacak. Anlaşma toplu mezarların açılmasını da öngörüyor.

Toplantı çıkışında açıklama yapan Denktaş 'Bu konuda zaten anlaşmamamız için hiç bir neden yoktu' diye konuştu. Kayıplar konusuna 16 Ocak günü iki lider arasında yapılacak görüşmede de devam edileceği bildirildi.

DNA TESTÄ° KABUL EDÄ°LDÄ°

Toplantının sabah saatlerinde yapılan bölümünden, liderlerin kayıplar konusunda anlaşmaya vardıkları haberi sızmıştı. Liderler ya da resmi kaynaklarca henüz doğrulanmayan iddiaya göre iki lider kayıplar konusunda DNA testi uygulanması dahil her yöntemin kullanılması konusunda anlaşmaya vardı.

DNA TESTİ DAHA ÖNCE UYGULANMIŞTI

DNA testi konusunda iki lider daha önce 1997 yılında bugün anlaşmaya vardıkları yerde bir mutabakata vardı. Ancak bu mutabakat daha sonra uygulanamadı.

Rum tarafında 15 Temmuz 1974 darbesinden sonra çıkan iç çatışmalar sonrasında ortaya çıkan kayıplar konusu gündeme gelmişti. Rum tarafı 1493 kişinin kayıp olduğunu öne sürerek bu kişilerin Türkler tarafından öldürüldüğünü, bir kısmının halen Türkiye'de bulunan esir kamplarında tutulduğunu bir kısmınında halen tutuklu olduğunu iddia ediyor. Bu durumu her fırsatta gündeme getiren Rum Kesimi, Türkiye ve Türk tarafı için uluslararası arenada bu yönde kararlar çıkartıyor.

BM KAYIPLAR KOMİTESİ HİÇBİR DAVAYI SONUÇLANDIRAMADI

Birleşmiş Milletler bu konunun açığa kavuşması için 1981 yılında kayıplar komitesi kurdu. Ancak bu komite hiç bir davayı sonuçlandırmayı başaramadı. 1998 yılında BM gözlemcilerinin denetiminde Lefkoşa'nın Türk tarafına yakın bazı bölgelerde 3 toplu mezar açıldı. Rum kesiminde düzinelerce insandan alınan kan örneklerinin sonrasında DNA testleri yapıldı. Testler sonrasında burada bulunan bazı cesetlerden örneği alınan kişilerin yakını olduğu ortaya çıktı.

DENKTAŞ: KONUYU SAMİMİYETLE   HALLETMEYE ÇALIŞIYORUZ

KKTC CumhurbaÅŸkanı Rauf DenktaÅŸ, Rumlar tarafından yaratılan ve insancıl bir konu olan kayıplar konusunu, iyi niyet ve samimiyetle halletmeye çalıştıklarını söyledi.Â

CumhurbaÅŸkanı DenktaÅŸ, 1960 anlaÅŸmalarından daha geri haklar içeren bir anlaÅŸmayı kabul etmeyeceklerini, hiçbir toplumun içinde azınlık olmayacaklarını vurguladı.Â

Rum Yönetimi lideri Glafkos Klerides ile kayıplar konusunu görüşmek üzere, BM Genel Sekreteri`nin Kıbrıs Özel Temsilci Yardımcısı Zbigniew Wlosowicz`in evinde biraraya gelen DenktaÅŸ, görüşme öncesinde, BahçeÅŸehir Ãœniversitesi tarafından düzenlenen, ``Kıbrıs ve yeni uluslararası ortam`` konulu konferansta konuÅŸtu.Â

DenktaÅŸ, Klerides ile kayıplar konusunu görüşeceÄŸini belirterek, bu görüşmeyi, 16 Ocak`tan önce, iyi niyetle kabul ettiÄŸini belirtti. DenktaÅŸ, Klerides`in, Rum liderliÄŸinin tutumundan kaynaklanan bir baskı altında olduÄŸunu kaydetti.Â

200 bin nüfuslu Kıbrıs Türk toplumunda 803 kayıp olduÄŸunu ve bunun tamamının 16 ile 90 yaÅŸ arasındaki sivil halk olduÄŸunu ve köy köy toplu mezarlara gümüldüğünü anlatan DenktaÅŸ, Rumların, Kıbrıs Türkleri`ne karşı, 'Türkiye, Türkleri kurtarmaya gelirse kurtaracak Türk bulamayacak' diyen Makarios'un öngördüğü programı uyguladığını söyledi.Â

'Yüzde 90'ı asker olan ve savaÅŸta ölen ve kaç kiÅŸinin kendi aralarında öldürüldüğü hala söylenmeyen 700 bin nufüslu Rum toplumunda ise 1200 kayıbın olduÄŸuna' iÅŸaret eden DenktaÅŸ, '1600-1700 dediler 1200`e düştü. Çünkü sonunda mecbur oldular, 200-300 kiÅŸinin öldüğünü bildikleri halde, Türkiye`ye karşı propaganda olarak kullanmak için, listede bırakıldığını itiraf ettiler, 200-300 ismi listeden düştüler``dedi.Â
   Â
'KAYIPLAR LİSTESİNİ YILLARCA AÇIKLAMADILAR'
   Â
Rum Yönetimi`nin yıllarca kayıplar listesini açıklamadığını, sonunda Rum kadınların baskısı sonucu açıklamak zorunda kaldığını anlatan DenktaÅŸ, bunun sonucunda, birçok kiÅŸinin hayatta olduÄŸu, ölü olduÄŸu ve kayıp olduÄŸunun ortaya çıktığını belirtti.Â

Kayıplar konusunda samimi davrandıklarını ve bu iÅŸlerin kapanmasını istediklerini ifade eden DenktaÅŸ, ``Kayıpların hayatta olmadığını söylecek oldum bir gün, Rum ve Yunan gazetelerinde manÅŸet, `DenktaÅŸ, bütün kayıpları öldürttüğünü itiraf etti` diye. Bu, yıllarca Avrupa parlamentolarına sirküle edilmiÅŸ bir yalan olarak, bizi canavarve insan haklarını çiÄŸneyen taraf olarak göstermek için`` diye konuÅŸtu.Â

Klerides ile görüşmesinde, bu konuya, insancıl açıdan bakarak halletmek için bir giriÅŸim yapacağını belirten DenktaÅŸ, ``Ä°nÅŸallah baÅŸarılı oluruz`` dedi.Â

Haksızlıklar karşısında isyan etmeleri gerektiÄŸini dile getiren DenktaÅŸ, hak aradıklarını, haksızlık ve adaletsizlik üzerine hak bina edilemeyeceÄŸini, 38 yıldır bunun yapıldığını söyledi.Â
   Â
'AZINLIK OLMAYACAÄžIZ'
   Â
DenktaÅŸ, 1960 anlaÅŸmalarından daha geri gitmelerinin mümkün olmadığının altını çizerek, egemenlikteki eÅŸitliÄŸi ve haklarını, Türkiye`nin de desteÄŸiyle can pahasına koruduklarını söyledi. DenktaÅŸ,şöyle konuÅŸtu:Â

'1960 anlaşmasından daha az bir seviyeye inip, biz herhangi bir toplumun içerisinde azınlık olmayız ve olmayacağız, bunu bütün dünya bilmektedir. BM`nin de bütün gayretleri bize bu yönde bazı bir şeyler vermektir, ama bu bir şeyler bugüne kadar bizi tatmin etmiş değildir.'

DenktaÅŸ, Barış Herekatı'ndan sonra Rumlarla bazı anlaÅŸmalar yaptıklarını ve bunu ters yüz etmek istemediklerini anlatarak, Rumların ise Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi`ne baÅŸvurarak bazı kararlar aldırdıklarını ve söz konusu anlaÅŸmaları ters yüz etmek için gerekeni yaptığını kaydetti.Â

Denktaş ve Klerides, bugün yapılan görüşmeyle bir ay içerisinde 4. kez biraraya gelmiş oldu. Denktaş-Klerides önce öğleden sonra daha sonra da yarın yine bir araya gelecekler.