Karzai: Mücahitlikten baÅŸbakanlığa

Afganistan’da bugün yemin eden ve geçici yeni yönetimin baÅŸkanı olarak göreve baÅŸlayan 44 yaşındaki PeÅŸtu kökenli eski Kral yanlısı Hamid Karzai, yaklaşık bir ay içinde, sürgündeki az tanınan bir Afgan iken, 23 yıldır savaÅŸ yorgunu bir ülkenin lideri oldu.Kabil’de yaklaşık 2000 Afgan ileri geleni, yeni bakanlar ve yabancı diplomatların katıldığı iktidarı devralma ve ant içme töreniyle bugün göreve baÅŸlayan 30 üyeli yeni geçici yönetim, 6 ay süreyle ülkeyi yönetecek.  Almanya’nın Bonn kentinde yapılan, BM arabuluculuÄŸundaki Afgan konferansında, geçici hükümetin başına atanan Hamid Karzai, ABD’nin Taliban kuvvetlerine karşı baÅŸlattığı bombardımanları daha ilk dakikadan itibaren destekledi.  Bir zamanlar dışiÅŸleri bakan yardımcılığı da yapan, devrik Kral Zahir Åžah yanlısı tutumuyla tanınan Karzai, ülkedeki kraliyet yanlılarının da desteÄŸini rahatlıkla kazanabilecek isim olarak görülmüştü. Sovyet iÅŸgali yıllarında verdiÄŸi mücadeleyle de Karzai’nin Kuzey Ä°ttifakı içinde belli bir saygınlığı bulunduÄŸu dikkate alınmıştı.  Kandahar doÄŸumlu Karzai, ilk ve orta öğrenimini Kabil’de tamamladıktan sonra Hindistan’a giderek Simla Ãœniversitesi’ne girdi. 1982’de Sovyet askerleriyle mücadele saflarına katılan Karzai, Ulusal Afgan KurtuluÅŸ Cephesi’nin harekat sorumlusu oldu.  1992’ye kadar PeÅŸaver’de sürgün hayatı yaÅŸayan Karzai, Necibullah yönetiminin devrilmesinden sonra Kabil’e döndü ve dışiÅŸleri bakan yardımcısı oldu.  Karzai, Taliban 1996’da iktidarı aldığında, çoÄŸu PeÅŸtu aÅŸiretinden gelme Taliban milisleriyle iÅŸbirliÄŸine hazır gözüktü. Ancak babası Abdul Ehad Karzai’nin 1999’da öldürülmesi, Karzai’nin Taliban’a yaklaşımını deÄŸiÅŸtirdi. Baba Karzai’nin Keta’da suikaste kurban gitmesini kimse üstlenmedi ancak Karzai, babasının Taliban tarafından öldürtüldüğüne inandı ve Taliban ile mücadeleye giriÅŸti.  Sürgünde yaÅŸayan Karzai, eski kralın iktidara dönebilmesi ve Loya Jirga adı verilen büyük yerel meclisin toplanması için mücadeleye atıldı.  İÇİŞLERÄ° BAKANI YUNUS KANUNÄ°Bonn’daki görüşmelere Kuzey Ä°ttifakı’nın başı olarak katılan Yunus Kanuni, bombalı bir suikast sonucu öldürülen ittifak komutanı Ahmed Åžah Mesud’un en yakın adamlarından biriydi. Kanuni, Åžah Mesud’un öldürülmesinden sonra Kuzey Ä°ttifakı’nın belkemiÄŸi Ä°slam Cemaati’nin siyasi lideri oldu.  44 yaşındaki Kanuni, PenÅŸir Vadisi’nde doÄŸdu. Hayatının büyük bölümünü baÅŸkent Kabil’de geçirdi. 17 yaşında siyasetle ilgilenmeye baÅŸladı ve 1973 yılında Kral Zahir Åžah’ı deviren solcu devlet baÅŸkanı Muhammed Davud’a yönelik faaliyetlere katıldı.  Kanuni, 1979’daki Sovyet iÅŸgali sırasında Åžah Mesud’a katıldı ve Åžah Mesud kuvvetlerine Pakistan sınırından silah ve para saÄŸlanması için çalışmalar yaptı.  Afganistan’da Mücahit Kuvvetleri olarak adlandırılan güçlerin 1992 yılında Kabil’e girmesinin ardından Savunma Bakanlığı sözcülüğüne getirilen Kanuni, bir yıl sonra Devlet BaÅŸkanı Burhaneddin Rabbani tarafından Savunma Bakanı olarak atandı.  Kanuni, 1993 yılında Kabil’de arabasına düzenlenen bombalı saldırıdan yaralı olarak kurtuldu.  Son yıllarda ne yaptığı hakkında yeterince bilgi olmayan Kanuni, Åžah Mesud’un cenaze töreni ve Bonn’daki toplantılarda hitabet yeteneÄŸiyle dikkati çekmiÅŸti.  DIŞİŞLERÄ° BAKANI ABDULLAH ABDULLAHAfganistan’da geniÅŸ tabanlı geçici hükümette de DışiÅŸleri Bakanlığını koruyan Doktor Abdullah Abdullah da 1960 yılında PenÅŸir Vadisi’nde doÄŸdu.  Devrik Rabbani hükümetinin de DışiÅŸleri Bakanı ve sözcüsü olan Abdullah, akıcı Ä°ngilizcesi ile Kuzey Ä°ttifakı’nın dünyaya açılan penceresi oldu.  Tacik ve PeÅŸtu ana babanın çocuÄŸu olarak dünyaya gelen Abdullah, 1983 yılında Kabil Ãœniversitesi’nden göz doktoru olarak mezun oldu ve Pakistan’ın sınır kenti PeÅŸaver’deki Afgan mültecilerin bulunduÄŸu kamptaki hastanede çalışmaya baÅŸladı.  Daha sonra Kabil’in kuzeyindeki PenÅŸir Vadisi’ne dönerek Åžah Mesud kuvvetlerine katılan Abdullah, bu kuvvetlerin saÄŸlık bölümünün başına getirildi ve ayrıca siyasi baÅŸdanışman oldu.  Rabbani hükümetinin 1992 yılından beri sözcüsü olan Abdullah, BM tarafından resmen tanınan Rabbani hükümetinin üç yıl BM temsilciliÄŸini de üstlendi. Abdullah, 1999 yılında bu hükümetin DışiÅŸleri Bakanlığı’na atandı.  SAVUNMA BAKANI GENERAL FEHÄ°MPenÅŸir Vadisi’nde 1957 yılında doÄŸan General Muhammed Fehim, Kabil’de lise öğrenimi gördü, 1978 yılındaki komünist darbeden sonra Pakistan’a kaçtı ve bir yıl sonra ülkesine dönerek Ahmed Åžah Mesud için çalışmaya baÅŸladı.  Ahmed Åžah Mesud’un istihbarat ÅŸefi ve uzun süredir yardımcısı olan Fehim, Åžah Mesud’un eylül ayında öldürülmesinden sonra Kuzey Ä°ttifakı’nın komutanlığına getirildi.  Yakınındakilerin, üstün askeri özelliklerine raÄŸmen siyasi vizyon ve karizmadan yoksun olarak niteledikleri General Fehim, 10 bin kiÅŸilik askeri güce komuta ediyor.  1980’li yıllarda Sovyetler BirliÄŸi iÅŸgali sırasında Åžah Mesud’un Ä°slam Cemaati grubunun Pervan ve Baglan eyaletleri komutanı olan Fehim, Sovyet askerlerinin defalarca saldırısına uÄŸramasına raÄŸmen, yenilgiye uÄŸratılamadı.  Askeri elbiselerden çok yerel giysiler giymesiyle tanınan Fehim, Åžah Mesud komutasındaki Mücahit güçlerinin siyasi komitesinin baÅŸkan yardımcılığı görevini de yaptı.  Fehim, 1992 yılında kuzey Afganistan’da Necibullah baÅŸkanlığındaki komünist hükümete yönelik baÅŸkaldırıda önemli rol oynadı.  1992 yılında Mücahit hükümetinde ulusal güvenlikten sorumlu bakan olarak görev yapan Fehim, aynı zamanda 4 yıl boyunca Kabil bölgesi komutanı oldu.   Â