Kart taslağına ‘BDDK’da temizlikçi intiharı damgası
Güncelleme Tarihi:
Çiğdem TOKER/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Şubat 24, 2005 01:56
Ocak ayının son haftasında 7-8 milyar lirayı bulan kredi kartı borçları yüzünden kendini asan, asgari ücretli temizlik işçisi Murat Akkavak, toplam limiti 10 milyar olan 4 ayrı kredi kartına sahipti.
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, kredi kartlarının doğru kullanılmaması yüzünden intihar ve boşanmaların arttığını söylerken, BBDK’da da bir intiharın yaşandığı ortaya çıktı. BDDK’ya taşeron olan hizmet veren İşmer’de çalışan Murat Akkavak adlı temizlik işçisinin kart borcu yüzünden intihar ettiği öğrenildi.
BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, ‘Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Tasarı Taslağı’nın gerekçesini ‘intihar ve boşanmaların artması’ olarak gösterirken, bir intihar olayının da BDDK’da yaşadığı öğrenildi.
4 KARTA 8 MİLYAR BORÇ:
BDDK’nın Kredi Kartı taslağı hazırlıklarını sürdürdüğü sırada, İş Bankası’nın yan kuruluşu olan ve BDDK’ya taşeron firma olarak hizmet veren İşmer’de çalışan bir temizlik işçisinin, kart borcu yüzünden kendisini asarak intihar ettiği ortaya çıktı. Evli ve iki çocuk sahibi olduğu belirtilen 32 yaşındaki temizlik görevlisinin, dört kredi kartı kullandığı ve 7-8 milyar liraya ulaşan borcunu ödeyemediği öğrenildi. Bilgi veren yetkililer, intihar eden işçinin kumar alışkanlığının da bulunduğunu belirtirken, kredi kartlarının bu amaçla da kullanılmasının borcu arttırdığını kaydetti.
BDDK ÇALIŞANLARI ÖDEDİ:
Asgari ücretle çalışan ve son görevi cam siliciliği olan temizlik işçisinin, ailevi sorunlarının da bulunduğu ve intihar etmeden birkaç gün önce çalışma arkadaşlarına, ‘Çok borcum var’ dediği belirtiliyor. Ocak ayının son haftasında meydana gelen olayın ardından, BDDK Başkanı Tevfik Bilgin’in ailesini arayarak başsağlığı dilediği öğrenilirken, İdari ve Mali İşler Dairesi’nin girişimiyle, BDDK çalışanları da iç iletişim platformları İntranet’te bir yardım kampanyası düzenleyerek aralarında para topladı. Toplanan parayla, intihar eden işçinin kredi kartı borçlarının tamamının kapatıldığı, kalan paranın da ailesine aktarıldığı ifade edildi.
GEREKÇE ‘İNTİHARLAR ARTTI’:
Dün kurumun web sitesine konularak kamuoyu tartışmasına açılan ‘Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Tasarı Taslağı’ hakkında bilgi veren Bilgin de, kredi kartlarının doğru kullanılmaması yüzünden intihar ve boşanmaların arttığını söyledi. Bilgin, neden bu düzenlemeye gerek duyulduğunu anlatırken, BDDK’ya yazılı ve sözlü olarak gönderilen soru ve eleştirileri de aktardı. Kredi kartlarının doğru kullanılmamasının sosyal sorunlara yol açtığını, intihar ve boşanmaların arttığını söyleyen Bilgin, başta bu iki sorun olmak üzere kredi kartları konusunda aldıkları sayısız mektubun, bu taslağı doğurduğunu anlattı. Bilgin taslağı hazırlarken, amme hizmeti yaptıklarını ve bankalar ile müşteriler arasındaki ‘bıçak sırtı dengesini’ kurmaya çalıştıklarını söyledi. Bilgin, aslında bir ödeme aracı olan kredi kartının bu işlevinin unutulduğu ve Türkiye’de ‘hayatı idame ettirme’ aracı olarak kullanıldığını belirterek, uyarıda bulundu.
15 MART’A YETİŞECEK:
Bilgin, 15 Mart Tüketici Günü dikkat alınarak ‘son noktası’ konulacak olan 52 maddelik tasarıda amaçlananın ‘sisteme müdahale değil, standart getirmek’ olduğunu söyledi. ‘Sınırlama’ ifadelerinin taslakta bir kaç kez duyulduğunu, ancak bu sınırlamaların ‘taslağın ruhu olmadığını’ söyleyen Bilgin, 10 günlük süre içinde, gelen eleştirilere göre taslaktaki her bir maddenin tekrardan değerlendirilebileceğini anlattı. Bilgin, ‘Ama bu taslağın gerçekten iyi hazırlandığını ve bir çok bankacının, kart hamilinin dahi düşünemediği unsurları içerdiğini düşünmekteyim’ diye konuştu.
Limit gelirin 3 katını aşmayacak
TEVFİK Bilgin’in verdiği bilgiye göre bir banka, kişilerin yasaklılık ve engel durumunu, ekonomik ve sosyal durumunu, aylık veya yıllık gelirini, diğer bankaların tahsis ettiği kredi limitlerini dikkate alarak kredi kartı kullanım limitini belirleyebilecek.
Bir gerçek kişiye bir bankadaki kredi kartı nedeniyle tanınacak limit, aylık ortalama gelirin 3 katını aşamayacak.
Aylık 1 milyar liraya kadar olan limitlerde gelirin belgelendirilmesi istenmeyecek. Bunun üzerindeki limitlerde, kişinin aylık ortalama gelirini bankalara ibraz etmesi gerekiyor.
Kart hamilinin talebi olmadan, kart limiti artırılamayacak. BDDK, gerektiğinde bu konuda limitlere alt-üst sınır getirecek.
Asgari ödeme yüzde 10 olacak
Düzenlemeye göre asgari ödeme, dönem borcunun yüzde 10’undan az olmayacak. Yani 1 milyar lira borcunuz varsa asgari ödemeniz 100 milyon lira olacak. Faiz ise kalan 900 milyon lira üzerinden hesaplanacak. Diğer faiz düzenlemeleri ise şöyle:
Bir hesap dönemine ilişkin borç tutarı veya hesap bakiyesi üzerinden, hesap kesim tarihinden önceki tarih itibariyle faiz işlemeyecek.
Asgari ödeme tutarının ödenmesi halinde, kalan miktar için ne kadar faiz ödeneceği hesap özetinde gösterilecek.
Sözleşmelerdeki değişiklikler kart hamiline, 30 gün önceden bildirilecek. Kart sahibi, faiz artırımı bildiriminden itibaren 60 gün içinde tüm borcunu öderse, artırımdan etkilenmeyecek. Kart sıfırlamış olacak.
Temerrüt hali de dahil olmak üzere, kartlarda bileşik faiz uygulanmayacak. Hesap kesim tarihi ile son ödeme tarihi arasında 10 günden az bir süre olamayacak.
Taksit kapsam dışı bırakıldı
Tevfik Bilgin, ‘taksitli’ kartlarla veya ‘kredi kartlarına taksit’ uygulamasıyla ilgili yapılan işlemlerin söz konusu kanun kapsamında olmadığını vurgularken, ‘Bunlar esnekliği bozar. Bu konulardaki alt düzenlemeler ilk olarak bankalar kendi aralarında, yapamıyorlarsa BDDK tarafından yapılacaktır’ dedi. Gıda ve akaryakıtta taksitlendirmeyi doğru bulmadığını dile getiren Bilgin, taksit sürelerini de eleştirdi.
Borcunu 3 ay ödemeyene 2 yıl boyunca kart yok
TASARI sadece bankalara değil, kart kullanıcılarına da pekçok sorumluluk getiriyor. Bunlardan bazıları şöyle:
Borcunun asgari tutarını üç ay süreyle veya bir yıl içinde dört defa ödemeyenlerin tüm kredi kartları iptal edilecek ve iki yıl süreyle kredi kartı verilemeyecek.
Kart kullanımından doğan sorumluluk, kartı teslim aldığı andan veya fiziki varlığı bulunmayan kart numarasının öğrenildiği andan itibaren kart sahibine ait.
Ek kart sahibi de kendi yaptığı harcamalardan doğan her türlü borç ve yükümlülükle sınırlı olarak asıl kart sahibiyle birlikte sorumlu olacak.
Kart sahipleri, kartı kullanırken üye işyerinin talep etmesi halinde kimlik gösterecek.
Kredi kartı kefil gösterilerek alınmışsa, sözleşmenin bir örneği de kefile verilecek. Limit artırımı kefile sorulacak.
Çipli kartlar kalacak pin kodu kullanılacak
GÜVENLİK amacıyla kredi kartlarına çip konulacağını ayrıca alışveriş yaparken PIN kodu kullanmak gerekeceğini de haber veren Bilgin, kredi kartlarının ön ve arka yüzünde yer alması gereken unsurların, yayımlayacakları bir yönetmelikle belirleyeceklerini kaydetti. Bu arada, şikayet ve itirazlar bankaya ulaştığından itibaren 20 gün içinde ilgili başvuru yöntemi ile yanıt verilecek. Mail order ya da internetten yapılan dolandırıcılıklardan, kart hamili sorumlu tutulamayacak. Ancak kart kaybolur veya çalınırsa, bildirim anına kadar hukuka aykırı kullanımdan 150 milyon TL’ye kadar bölümünden kart hamili sorumlu olacak.
BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, ‘Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Tasarı Taslağı’nın gerekçesini ‘intihar ve boşanmaların artması’ olarak gösterirken, bir intihar olayının da BDDK’da yaşadığı öğrenildi.
4 KARTA 8 MİLYAR BORÇ:
BDDK’nın Kredi Kartı taslağı hazırlıklarını sürdürdüğü sırada, İş Bankası’nın yan kuruluşu olan ve BDDK’ya taşeron firma olarak hizmet veren İşmer’de çalışan bir temizlik işçisinin, kart borcu yüzünden kendisini asarak intihar ettiği ortaya çıktı. Evli ve iki çocuk sahibi olduğu belirtilen 32 yaşındaki temizlik görevlisinin, dört kredi kartı kullandığı ve 7-8 milyar liraya ulaşan borcunu ödeyemediği öğrenildi. Bilgi veren yetkililer, intihar eden işçinin kumar alışkanlığının da bulunduğunu belirtirken, kredi kartlarının bu amaçla da kullanılmasının borcu arttırdığını kaydetti.
BDDK ÇALIŞANLARI ÖDEDİ:
Asgari ücretle çalışan ve son görevi cam siliciliği olan temizlik işçisinin, ailevi sorunlarının da bulunduğu ve intihar etmeden birkaç gün önce çalışma arkadaşlarına, ‘Çok borcum var’ dediği belirtiliyor. Ocak ayının son haftasında meydana gelen olayın ardından, BDDK Başkanı Tevfik Bilgin’in ailesini arayarak başsağlığı dilediği öğrenilirken, İdari ve Mali İşler Dairesi’nin girişimiyle, BDDK çalışanları da iç iletişim platformları İntranet’te bir yardım kampanyası düzenleyerek aralarında para topladı. Toplanan parayla, intihar eden işçinin kredi kartı borçlarının tamamının kapatıldığı, kalan paranın da ailesine aktarıldığı ifade edildi.
GEREKÇE ‘İNTİHARLAR ARTTI’:
Dün kurumun web sitesine konularak kamuoyu tartışmasına açılan ‘Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Tasarı Taslağı’ hakkında bilgi veren Bilgin de, kredi kartlarının doğru kullanılmaması yüzünden intihar ve boşanmaların arttığını söyledi. Bilgin, neden bu düzenlemeye gerek duyulduğunu anlatırken, BDDK’ya yazılı ve sözlü olarak gönderilen soru ve eleştirileri de aktardı. Kredi kartlarının doğru kullanılmamasının sosyal sorunlara yol açtığını, intihar ve boşanmaların arttığını söyleyen Bilgin, başta bu iki sorun olmak üzere kredi kartları konusunda aldıkları sayısız mektubun, bu taslağı doğurduğunu anlattı. Bilgin taslağı hazırlarken, amme hizmeti yaptıklarını ve bankalar ile müşteriler arasındaki ‘bıçak sırtı dengesini’ kurmaya çalıştıklarını söyledi. Bilgin, aslında bir ödeme aracı olan kredi kartının bu işlevinin unutulduğu ve Türkiye’de ‘hayatı idame ettirme’ aracı olarak kullanıldığını belirterek, uyarıda bulundu.
15 MART’A YETİŞECEK:
Bilgin, 15 Mart Tüketici Günü dikkat alınarak ‘son noktası’ konulacak olan 52 maddelik tasarıda amaçlananın ‘sisteme müdahale değil, standart getirmek’ olduğunu söyledi. ‘Sınırlama’ ifadelerinin taslakta bir kaç kez duyulduğunu, ancak bu sınırlamaların ‘taslağın ruhu olmadığını’ söyleyen Bilgin, 10 günlük süre içinde, gelen eleştirilere göre taslaktaki her bir maddenin tekrardan değerlendirilebileceğini anlattı. Bilgin, ‘Ama bu taslağın gerçekten iyi hazırlandığını ve bir çok bankacının, kart hamilinin dahi düşünemediği unsurları içerdiğini düşünmekteyim’ diye konuştu.
Limit gelirin 3 katını aşmayacak
TEVFİK Bilgin’in verdiği bilgiye göre bir banka, kişilerin yasaklılık ve engel durumunu, ekonomik ve sosyal durumunu, aylık veya yıllık gelirini, diğer bankaların tahsis ettiği kredi limitlerini dikkate alarak kredi kartı kullanım limitini belirleyebilecek.
Bir gerçek kişiye bir bankadaki kredi kartı nedeniyle tanınacak limit, aylık ortalama gelirin 3 katını aşamayacak.
Aylık 1 milyar liraya kadar olan limitlerde gelirin belgelendirilmesi istenmeyecek. Bunun üzerindeki limitlerde, kişinin aylık ortalama gelirini bankalara ibraz etmesi gerekiyor.
Kart hamilinin talebi olmadan, kart limiti artırılamayacak. BDDK, gerektiğinde bu konuda limitlere alt-üst sınır getirecek.
Asgari ödeme yüzde 10 olacak
Düzenlemeye göre asgari ödeme, dönem borcunun yüzde 10’undan az olmayacak. Yani 1 milyar lira borcunuz varsa asgari ödemeniz 100 milyon lira olacak. Faiz ise kalan 900 milyon lira üzerinden hesaplanacak. Diğer faiz düzenlemeleri ise şöyle:
Bir hesap dönemine ilişkin borç tutarı veya hesap bakiyesi üzerinden, hesap kesim tarihinden önceki tarih itibariyle faiz işlemeyecek.
Asgari ödeme tutarının ödenmesi halinde, kalan miktar için ne kadar faiz ödeneceği hesap özetinde gösterilecek.
Sözleşmelerdeki değişiklikler kart hamiline, 30 gün önceden bildirilecek. Kart sahibi, faiz artırımı bildiriminden itibaren 60 gün içinde tüm borcunu öderse, artırımdan etkilenmeyecek. Kart sıfırlamış olacak.
Temerrüt hali de dahil olmak üzere, kartlarda bileşik faiz uygulanmayacak. Hesap kesim tarihi ile son ödeme tarihi arasında 10 günden az bir süre olamayacak.
Taksit kapsam dışı bırakıldı
Tevfik Bilgin, ‘taksitli’ kartlarla veya ‘kredi kartlarına taksit’ uygulamasıyla ilgili yapılan işlemlerin söz konusu kanun kapsamında olmadığını vurgularken, ‘Bunlar esnekliği bozar. Bu konulardaki alt düzenlemeler ilk olarak bankalar kendi aralarında, yapamıyorlarsa BDDK tarafından yapılacaktır’ dedi. Gıda ve akaryakıtta taksitlendirmeyi doğru bulmadığını dile getiren Bilgin, taksit sürelerini de eleştirdi.
Borcunu 3 ay ödemeyene 2 yıl boyunca kart yok
TASARI sadece bankalara değil, kart kullanıcılarına da pekçok sorumluluk getiriyor. Bunlardan bazıları şöyle:
Borcunun asgari tutarını üç ay süreyle veya bir yıl içinde dört defa ödemeyenlerin tüm kredi kartları iptal edilecek ve iki yıl süreyle kredi kartı verilemeyecek.
Kart kullanımından doğan sorumluluk, kartı teslim aldığı andan veya fiziki varlığı bulunmayan kart numarasının öğrenildiği andan itibaren kart sahibine ait.
Ek kart sahibi de kendi yaptığı harcamalardan doğan her türlü borç ve yükümlülükle sınırlı olarak asıl kart sahibiyle birlikte sorumlu olacak.
Kart sahipleri, kartı kullanırken üye işyerinin talep etmesi halinde kimlik gösterecek.
Kredi kartı kefil gösterilerek alınmışsa, sözleşmenin bir örneği de kefile verilecek. Limit artırımı kefile sorulacak.
Çipli kartlar kalacak pin kodu kullanılacak
GÜVENLİK amacıyla kredi kartlarına çip konulacağını ayrıca alışveriş yaparken PIN kodu kullanmak gerekeceğini de haber veren Bilgin, kredi kartlarının ön ve arka yüzünde yer alması gereken unsurların, yayımlayacakları bir yönetmelikle belirleyeceklerini kaydetti. Bu arada, şikayet ve itirazlar bankaya ulaştığından itibaren 20 gün içinde ilgili başvuru yöntemi ile yanıt verilecek. Mail order ya da internetten yapılan dolandırıcılıklardan, kart hamili sorumlu tutulamayacak. Ancak kart kaybolur veya çalınırsa, bildirim anına kadar hukuka aykırı kullanımdan 150 milyon TL’ye kadar bölümünden kart hamili sorumlu olacak.