Kara harekatı olacak mı?

Metehan DEMÄ°R YAZIYOR

Kara harekatı da olacak mı?

Son fitil de, Dışişleri Bakanı Ali Babacan’ın Moskova yolundaki açıklamalarıyla ateşlendi.

Babacan, ‘Kara harekatı opsiyonu açık’ deyince beklenti ve spekülasyon en üst seviyeye çıktı. Havalar da yakında ısınacak ya… Artık ortalık kara harekatı söylentilerinden geçilmez.

Bir söz vardır. Şeytan ayrıntılarda gizlidir. Burada da durum öyle.

O yüzden burada bir soru sormak gerekiyor:
Babacan bunu neden söyledi?

Yanıt: ‘Kara harekatı da gündemde mi?’ yönünde bir soru üzerine.

Ne demiş Babacan: ‘Kara harekatı opsiyonu açık. Zamanlama önemli. Mevsime göre, duruma göre karar verilecek.’

SINIR VE SİNİR ÖTESİ

Anlaşılan zamanında bu kadar ciddi bir meseleyi yani sınır ötesi’ni ‘sinir ötesine’ döndüren kabus geri dönüyor.

Bir zamanlar, Yunanistan’a kızıp, ‘Ordu Atina’ya’, Bulgaristan’a kızıp, ‘Ordu Sofya’ya’, ya da Ermenistan’a tepki amacı, ‘Haydi Erivan’a’ ile gelenekselleşen söylemler serisinde kullandığımız ‘Ordu’ya istikamet bildirme alışkanlığı’ geri geliyor.

Askeri harekat, vahşi batı filmlerinde kovboyların silaha davranması gibi kolay bir hareket değildir. Özellikle, günümüz modern savaş konseptlerinde hava harekatı ile birlikte siyasi amaçlara ulaşma adına atılacak bir kara operasyonu adımı için çok dikkatli hareket etmek gerekir.

Doğrudur…Meclis’in TSK’ya yetki vermesinin ardından her tür opsiyonun önü açıktır. Şüphesiz, Silahlı Kuvvetlerin de bunu yapacak gücü ve birikimi vardır. Hava harekatlarında yüzde 100 başarı da bunu açıkça göstermektedir. Kara operasyonu zaten harekat merkezlerinde en ince detaylarına kadar değerlendirilmektedir.

Kuzey Irak’a hava harekatının kara operasyonu ile tamamlanması aslında yüksek yoÄŸunluklu bir harekat anlamına geliyor.Â

Savaş sanatının dünyadaki en önemli isimlerinden biri olan ve neredeyse tüm orduların halen başucu eseri olan Savaş (War) isimli çalışmanın sahibi Carl Von Clausewitz, ‘savaş siyasi amaçların, ve politikanın diğer araçlarla devamıdır’ mantığına oturan çok önemli bir tespitte bulunmuştur.

Ä°ÅžTE O NOKTALAR

İşte bu noktada, bazı sağduyulu analizler yapmak gerekiyor.

Eğer, bir kara harekatı planlıyorsanız, özellikle Türkiye olarak kamuoyunun ciddi beklentisi altında, Kuzey Irak’a PKK’yı bitirmek amacı ile gidiyorsanız, birkaç önemli soru ön plana çıkıyor. Özellikle, bu sorular ‘vur gel’ tarzı bir harekat tarzı planlanmıyorsa lüzumunu iyice hissettiriyor…

Birincisi, bu harekat niye yapılıyor, yeniden tekrarı olabilir mi?

İkincisi, orada ne kadar süre kalınacağı ve sızmalara karşı Irak içinde güvenlik şeridi oluşturulup oluşturulmayacağı?

Üçüncüsü, dönüldüğünde askeri harekatın kalıcı siyasi ve stratejik açılarından ne derece ‘kalıcı’ kazanımlara çevrilebileceÄŸi. Belki de en önemli unsur da bu.Â

Sınır ötesi operasyonda ‘temizlik’ amaçlı girdiğinizde haftalar belki aylarca kalınabilir. Dönüldüğünde, Türkiye'de yine terör eylemleri olduğunda, bir daha mı sınırın ötesine geçileceği de iyice değerlendirilmelidir.

SÄ°YASÄ° MUAMMALAR

Her ne kadar, ABD ile PKK’ya karşı Kuzey Irak’ta hava harekatları konusunda önemli bir işbirliğine gelinse de, siyasi ön hazırlığının tamamlanması ve her durumdan emin olunması gerekiyor. İç kamuoyu ile birlikte Arap ve batı dünyasında da bunun çok iyi anlatılması da önemli.

ABD’nin yanı sıra, o bölgede daha yeni tehditler savuran Barzani’nin ve hatta Talabani’nin nasıl bir pusu içine girebileceği de bir endişe konusu.

Siyasi atmosferin yanı sıra meterolojik ÅŸartlar ve bölgede terör örgütü üyelerinin Erbil ve diÄŸer yerlerde elini kolunu sallaya sallaya dolaÅŸtığı göz önüne alındığında bu ÅŸehirlere de müdahale edilecek mi? Â

Tabii ki, Irak'ta aktif ve yüzlerce teröristin olduğu kampların hepsine girilecek mi? Tüm bu harekatlar, PKK'lılar kaçmasın diye eş zamanlı olarak mı icra edilecek?

COÄžRAFÄ° DEÄžERLENDÄ°RME

Ayrıca, böylesine bir harekattan bahsederken, Irak’ta PKK kamplarının Kuzey’deki ve Kandil Dağı’ndaki konumunun çok iyi anlaşılması şart.

Örneğin, ‘Kerkük ile Silopi arası 450 km civarındadır. Bunun lojistik akıcılık açısından ne anlama geldiği ortada.

Bir de, bir yarısı İran'a, diğer yarısı Irak'a ait PKK’nın ana yuvası meşhur Kandil Dağı piknik için elverişli sevimli bir tepe değil.

Kandil, Türkiye'den 100 km uzaklığında binlerce maÄŸara ile dolu 15 km. uzunluÄŸunda 5 km. eninde keskin virajlarla yolları uçurumlarla dolu daÄŸ kütlesi. Dağın giriÅŸi de güneyden.Â

Dağın diğer tarafını kuşatması için İran'dan da teyit alınıp alınmadığı da ayrı bir muamma.

Dışişleri Bakanı Babacan ise, kendisine sorulan bir soruya yanıt verirken, çok rahatlıkla ‘sınır ötesi masada’ diyebiliyor.

Her ne kadar, bu sözler psikolojik harekat anlamında etkili olsa da, rahatlıkla askeri bir söylem içine girmek genel muhasede zarar verebilir.

Sorun, TSK'nın bu harekatı yapamaması değil. Başta belirttiğimiz paralelde, eskiden olduğu gibi şimdi de tabii ki, gücü ile istese girer. Caydırıcı da olur. Ki yukarıda sorduğumuz sorular teker teker Genelkurmay harekat merkezinde de kurmay heyetlerce mutlaka analiz ediliyordur.

Ama, önemli olan siyasilerin de bu kara harekatının, asıl masada diplomatik ve siyasi anlamda kalıcı kazanca çevrilebilmesi gerçeğinden uzaklaşmaması.

Çünkü, burası vahşi batı değil…Burası, ABD’nin 2003 Irak’ı işgali ile dengelerin değiştiği ve kartların yeniden dağıtıldığı bir cadı kazanı.

Daha önemlisi, oyuna girdiğiniz de bir kere oynayıp bir de kazanmanızın şart olduğu bir poker masası. Hava harekatları devam edecek: Belki de şartlar iyi değerlendirilirse kara operasyonu da yapılabilir. Ama, bu argümanı ‘bak yaparız ha’ diye sık sık kullanıp, bu seçeneğin içini boşaltmak pek mantıklı değil.

Belki medya’nın da karar vericileri rahat bırakması önemli.
Herhalde, kimse herhangi bir yetkili isimden, ‘Yarın hayırlısıyla sabah 07.30 gibi Kuzey Irak’a kara harekatı yapıyoruz’ gibi bir demeç alacağını ummuyor.