Kadınların kâbusu: 30'unda menopoz

‘‘Gizli Menopoz'' olarak da adlandırılan gizli yumurta yetmezliği kadınların çocuk sahibi olmalarını engelleyen önemli nedenlerden biridir. Prof. Dr. Sezai Şahmay, ‘‘Bunun genelde hiçbir şikayeti olmayan insanlarda görülme sıklığı yüzde 22'dir. Kısırların ise yarısında yumurtanın erken yaşlanması ve döllenme yeteneğinin bozulması sorunu vardır'' dedi.

Mutlu bir evliliğiniz var, gayet sağlıklısınız ve şimdi de anne olmaya karar verdiniz. Ancak isteğiniz bir türlü gerçekleşmiyor. Bunun pek çok nedeni olabilir. İşte bu nedenlerden biri de, gizli yumurta yetmezliği, ya da başka bir anlatımla ‘‘Gizli Menopoz'' olabilir. Kısırlık üzerine yapılan araştırmalarla, kadınların döl hücresi olan yumurtaların oluşumunda FSA ve LH adı verilen hormonların belirleyici olduğu ortaya konuldu. Eğer bir kadındaki FSA ve LH hormonları yüksek çıkarsa, kadın yumurtaları yetersiz kalıyor ve gebelik şansı da düşüyor.

Çok genç yaştaki kadınlarda bile FSA fazlalığının da yumurtalığının yaşlandığının göstergesi olduğu açıklandı. Yumurtanın kalitesiz olması halinde ise embriyo (döllenmiş hücre) oluşmamasının, erkenden harabiyete uğraması, rahime yerleşememesi, yerleşse de erken düşük olması gibi sorunlara yol açtığı bildirildi. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezai Şahmay, gebelik yaşı uygun, adet gören, ancak bir türlü hamile kalamayan kadınların bazılarının yumurtalık fonksiyonları sonlanmamış da olsa kalitesinin bozulduğu ve döllenmenin meydana gelemediğini söyledi. Bu nedenle sorunun 'gizli menopoz' olarak da isimlendirildiğini belirten Prof. Dr. Şahmay, ‘‘Bunlar yumurtalıktan salgılanan östrojen hormonuyla baskılanabilen hormonlar. Östrojen de sağlıklı bir yumurtalıktan yeterli salgılanabilir. FSA ve LH'nın yükselmesi yumurtalığın yetmezliğinin bir ifadesi'' dedi. LH'nin yumurtanın erken yaşlanmasına yol açtığını ve döllenme yeteneğini bozduğunu anlatan Prof. Dr. Şahmay, ‘‘Bu soruna sanıldığından sık rastlanıyor. Genelde hiçbir şikayeti olmayan insanlarda görülme sıklığı yüzde 22. Kısır olan kadınların ise yarısında yumurtanın erken yaşlanması ve döllenme yeteneğinin bozulması sorunu bulunuyor. Düşük yapmış olanların yüzde 26'sında, birden fazla düşük yapmış kadınların yüzde 80 kadarında LH fazlalığına rastlanabiliyor'' diye konuştu.

Prof. Dr. Şahmay, LH ve FSA fazlalığının tedavisinde pek başarılı sonuçlar alamadıklarını belirtti. Prof. Dr. Şahmay, FSA'sı yüksek olan hastalara büyüme hormonu ilave ettiklerini ve yüksek dozda ilaç kullandıklarını ancak yine de fazla şansları bulunmadığını anlattı. LH fazlalığında ise suni menopoz, medikal tıp yönünden yumurtalığını çıkarmak, dışardan burun spreyi ve enjeksiyon şeklindeki iğneler yaparak bu hormonların düşürülmek gibi yöntemler denediklerini belirten Prof. Dr. Şahmay, ‘‘LH fazlalağı olanlarda başarımız biraz daha yüksek, ama FSA fazlalığında fazla şansımız yok'' dedi.

Kadının üretkenliği anne karnında başlıyor

Bir kadının maksimum yumurta sayısı daha anne karnındaki 6'ncı ayda 7 milyon kadar.

Sonra da anne karnında başlayan azalma süreci bütün yaşam boyunca devam ediyor.

Bu rakam doğum sırasında 2 milyona düşüyor.

Bu kız çocuğu adet görmeye başladığında (ergenlik döneminde) 400 bine iniyor. Yaşam boyu bu azalma devam ediyor.

Hormonların doğurmak için en uygun olduğu yaş 24.

24 yaşında hem gebelik şansı yüksek hem de gebe kalabilmek için gerekli süre kısa.

30 yaşına doğru azalma devam ediyor. 35 yaşın altında gebelik şansı 2 kat daha yüksek.

40 yaşından sonra bir kadının kendi yumurtasıyla gebe kalma şansı aşağı yukarı sıfır (ekstrem vakalar hariç).