Kaçak tüp bebek merkezlerine dikkat
Güncelleme Tarihi:
Türk Jinekoloji Derneği Başkanı ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Tıraş, Türkiye'de 35 civarında kaçak tüp bebek merkezi bulunduğunu belirterek, bu merkezlerin büyük bölümünün sperm ve yumurta bağışına kaydıkları ve hastaları cinsiyet tayiniyle bebek sahibi yaptıkları konusunda duyumlar aldıklarını söyledi.
Tıraş, yaptığı açıklamada, tüp bebek sahibi olmak isteyenlerin başvurdukları merkezin Sağlık Bakanlığı'ndan ruhsatlı olup olmadığını, hekimlerin ve embriyologların üremeye yardımcı tekniklerin eğitimini alıp almadığını ve merkezin başarı oranını sorgulamalarını istedi.
Tıraş, hastaların Sağlık Bakanlığı'na başvurarak, merkezin başarı oranı konusunda bilgi alabileceklerini söyledi.
Türkiye'de 35 civarında kaçak tüp bebek merkezi bulunduğunu ifade eden Tıraş, bunların özellikle İstanbul'da yoğunlaştığını belirtti.
Tıraş, Türkiye'de yumurta ve sperm bağışının yasal olmadığına dikkati çekerek, kaçak merkezlerin büyük bölümünün buna yönelik çalıştıkları duyumları aldıklarını kaydetti.
Tıraş, “Kaçak merkezler daha çok sperm ve yumurta bağışına kayıyorlar. Ayrıca, genetik hastalıklar dışında cinsiyet tayini yasaktır. Birtakım ruhsatsız tüp bebek merkezlerinin istenilen cinsiyette bebek sahibi yaptıkları da bize ulaşan bilgiler arasında” diye konuştu.
Sağlık Bakanlığı'nın ciddi bir ruhsatlandırma politikası olduğunu ifade eden Tıraş, iyi yetişmiş bir ekipte, hem hekim hem de embriyologların iyi yetişmiş olmasının önemine işaret etti.
İyi bir tüp bebek merkezinde bulunması gerekenlerle ilgili bir soru üzerine Tıraş, fiziki ve teknik yapının önemine işaret etti.
Nitelikli bir merkezin ayda en az 50 uygulama yapması gerektiğini kaydeden Tıraş, “Başarı, yani eve bebek götürme oranı yüzde 35'in altında olmamalıdır” dedi.
YANLIŞ İNANIŞLAR
Tüp bebek konusundaki yanlış inanışlara da dikkati çeken Tıraş, bunun topluma iyi anlatılması gerektiğini söyledi.
Vatandaşların, tüp bebeğin mutlaka kocanın spermleriyle olduğuna inandırılmasının önemli olduğunu ifade eden Tıraş, “Türkiye'de tüp bebek ancak ve ancak kendi eşinin spermleriyle yapılabilir. Diğeri zaten yasal değildir” dedi.
Tüp bebeklerin hastalıklı, normal dışı olabileceği şeklinde inanışlar da bulunduğunu kaydeden Tıraş, ailelerin toplumdaki baskı yüzünden tüp bebek yaptıklarını söylemek istemediklerini söyledi. Tıraş, “Bu yöntemle oluşacak gebeliklerin ve doğacak bebeklerin diğerlerinden farkı yoktur” dedi.
Tıraş, çoğul gebeliklerle ilgili bir soru üzerine de merkezlerin daha fazla embriyo transferiyle gebelik oranlarını artırmak için bu yola başvurduklarını, ailelerin de bir seferde birden fazla bebek sahibi olma ümidiyle bunu istediklerini bildirdi.
Bülent Tıraş, “Ama hiçbir şekilde çoğul gebelikleri amaçlamıyoruz. İstediğimiz şey tek bir gebeliğin oluşması. İkiz gebelik de belki bir ölçüye kadar kabul edilebilir, ama üçüz gebelik kesinlikle ve kesinlikle istenmiyor, kabul edilmiyor. Bunların hem bebek, hem de anne sağlığı üzerine olumsuz etkileri var. Çoğul gebelik bir başarı değildir, başarısızlıktır” dedi.
Tıraş, yeni yönetmeliğe göre 3 emriyonun üzerinde transfer yapılması halinde, bunun gerekliliğinin belgelenmesi gerektiğini anımsattı.
TÜP BEBEK MERKEZLERİ
Türkiye'de halen ruhsatlı 20'si kamu, 46'sı özel olmak üzere 66 tüp bebek merkezi bulunuyor.
Bu merkezlerin 28'i İstanbul'da (4'ü kamu 24'ü özel), 14'ü Ankara'da (6'sı kamu 8'i özel), 6'sı İzmir'de (2'si özel 4'ü kamu), 4'ü Adana'da, 3'ü Antalya'da, biri Kocaeli'de, 2'si Bursa'da, biri Denizli'de, biri Eskişehir'de, 2'si Kayseri'de, 2'si Konya'da, biri Sakarya'da, biri de Samsun'da faaliyet gösteriyor.