İstediği gibi olmadı

Konca Kuriş'in kayınpederi kadınları ön safa sokturmadı

HİZBULLAH tarafından 1.5 yıl önce kaçırılan ve korkunç işkenceler işkenceler yapılarak öldürülen İslamcı feminist Konca Kuriş, dün memleketi Mersin'de gözyaşları arasında toprağa verilirken, cenaze töreninde olaylar çıktı. Kuriş'in vasiyeti gereği cenaze namazını kılmak isteyen kadınlarla, Nakşibendi tarikatı üyesi olduğu iddia edilen kayınpederi Abdullah Kuriş arasında gerginlik yaşandı.

Muğdat Camii'ndeki törene, İçel Valisi Şenol Engin, Emniyet Müdürü Haluk Bahçekapılı, İl Jandarma Alay Komutanı Albay Mehmet Özkan da katıldı. Cenaze namazının kılınması için cami imamı Ali Vural, vatandaşları saf tutmaya çağırdı. Konca Kuriş'in vasiyeti nedeniyle Mersin Bağımsız Kadınlar Derneği üyeleri, en önde saf tutmak için yerlerini aldı. Ancak, Konca Kuriş'in 75 yaşındaki kayınpederi Abdullah Kuriş, ‘‘Kadınlar saf tutamaz, arkaya gidin’’ dedi. Cami imamı Ali Vural da bunun üzerine, ‘‘Lütfen kadınlar arkaya gitsin’’ diyerek uyarıda bulundu. Konca Kuriş, sağlığında da cenaze namazı kılmak istediği Muğdat Camii'nde, dönemin imamı Osman Temel ile söz düellosuna girmiş ve daha sonra bu konuda televizyonlarda yaptığı açıklamalar büyük yankı uyandırmıştı. Bu olaydan sonra Konca Kuriş, kadınlara cenaze namazı kılmaları vasiyetinde bulunmuştu.

Gerginliğin tırmanmasından endişe eden polis, namaz kılmak isteyen kadınlarla, erkerlerin arasına girdi. Bu kararı alkışla protesto eden kadınlar ön saflardan arkaya çekilerek cenaze namazını kıldılar.

Vasiyeti umursamadı

‘‘Benim cenazemde kadınlar ön safa geçsin, tabutumu da taşısın’’ diye vasiyet eden Konca Kuriş'in kızı Sırma, annesinin arkadaşlarıyla birlikte en öne geçmek istedi. Ancak nakşibendi tarikatına mensup olduğu ileri sürülen ve gelini Konca'nın kapanmasında büyük rolü olan kayınpederi 75 yaşındaki Abdullah Kuriş, buna karşı çıktı. Abdullah Kuriş, önce geçmek isteyen hanımlara, ‘‘Kadınlar arkaya’’ diye çıkıştı. Torunu Sırma Kuriş, ‘‘Annemin vasiyeti var, onu yerine getirerek önde saf tutacağım’’ dedi ama dede Kuriş buna da aldırmadı. Kadınlar arkada saf tutarken, sadece Mersin Bağımsız Kadın Derneği Başkanı Abide Nevla Ölçer, erkeler arasına girdi ve ön sırada namaz kıldı.

Kadınlar mezarına toprak attı

Şehir Mezarlığı'na götürülen Konca Kuriş'in aile kabristanlığında toprağa verilmesi sırasında, Bağımsız Kadın Derneği üyeleri de mezarına toprak attı. Daha sonra bir dakikalık saygı duruşunda bulunan kadınlar, mezarlıkta Konca Kuriş'e yazdıkları, ‘‘Akdeniz'in hırcın kızı Konca, seni saygıyla selamlıyoruz. Bütün kadınlar olarak açtığın yoldan devam ederek, seni hiç unutmayacağız’’ ifadelerinin bulunduğu metni okudu.

Annem bunu haketmedi

Dedesinin katı tutumu en çok 18 yaşındaki Sırma Kuriş'i etkiledi. Annesinin vasiyetinin yerine getirilmemesini içine sindiremediğini söyleyen Sırma Kuriş, ‘‘Annemin vasiyeti olarak namaz kılmak istiyoruz. Bunda ne var? Annem bunu haketmedi’’ diye ağladı. Konca Kuriş'in eşi Orhan Kuriş de sık sık namaz kılmak isteyenlere sakin olmaları konusunda uyarıda bulundu.

Konca'nın dramı

KONCA Kuriş, başörtülü, tombulca ve sempatik. İnatçı, kavgacı ve direnen bir feminist. 4 çocuklu, modern yaşayan, sosyal aktivitelerin içindeki bir ailenin çocuğuydu. 16 yaşındayken, 1978 yılının 4 Ocak günü Mersin'in Kurtuluş Günü'nde evlendi. Sürekli okuyan, araştırmacı olan 5 çocuk annesi Kuriş, kayınpederi 75 yaşındaki Abdullah'ın ısrarlarıyla örtündü. Din ve tarikatlarla çok yakından ilgilendi. 1987 yılından 1998'e kadar İslám dinini derinlemesine araştırdı. Kuriş, araştırmasını yaparken dindeki fraksiyonlara da girdi. Hizbullah örgütü ve Nakşibendi tarikatına katıldı. 1996 yılında davetli olduğu Dünya Müslüman Kadınlar Günü nedeniyle İran'a gitti, burada Hizbullah'ın toplantısına katıldı. Bir süre sonra İnsan ile Allah arasına hiçbirşeyin giremeyeceğini savunarak Hizbullah'tan ayrıldı. ‘‘Verilen dersler hiç aklıma yatmadı’’ diyen Kuriş, tarikatlarla da ilişkisini kesti. Hizbullah'tan ayrılması Kuriş'in sonunu hazırladı.

FAHİŞEYE YARDIM

Kadın haklarının savunuculuğu da yapan Kuriş, Mersin'de Bağımsız Kadın Derneği ve Kadın Sığınmaevi faaliyetlerine katıldı. Spastik özürlüler için araç alma girişiminde bulundu. Bir hayat kadınını intihardan kurtardı. Kuriş, özgür düşünceleri ve radikal çıkışlarıyla yurt içinde ve yurtdışında kısa sürede adını duyurdu.

DİŞİ YAŞAR NURİ

Dikkat çeken görüşlerini şöyle dile getirdi: ‘‘İbadet Türkçe yapılmalıdır. Kadın adet dönemindeyken namaz kılıp oruç tutabilir. Kuran kadınların sadece göğüslerini kapatmasını emrediyor. Kuran'da çarşaf yok. İnsanlar; erkeklerin Kuran'da daha üstün olduğu mesajının verildiğine inanıyorlar. Ama böyle bir ayet yok. Kadınlar ve erkekler cuma ve cenaze namazını birlikte kılabilirler.’’ Hatta; bu çıkışları nedeniylle onu İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk'e benzetenler oldu ‘Dişi Yaşar Nuri’ diyenler oldu. Ancak Konca Kuriş, bu çıkışlarıyla özellikle Hizbullah örgütü ve tarikatların hedefi haline geldi.

AĞABEYİN FERYADI

Konca Kuriş kaçırıldıktan sonra öncelikle Mersin, Tarsus ve Gaziantep'te arandı. Oysa Kuriş'in ağabeyi Mehmet Genç, kardeşine ulaşılamamasında Emniyet Müdürlüğü'nü suçlarken bir şüpheliye ve bu şüphelinin kaçtığı Konya'ya dikkat çekti. Ancak kimse bu uyarıyı umursamadı. Sonunda Kuriş'in cesedi Konya'da çıktı. Ağabey Genç, dikkate alınmayan şu iddilarda bulunmuştu: ‘‘Konca'nın kaçırılma olayından önce, onu tehdit eden bir kişi vardı. Kardeşimin eski tanıdığıydı. Bu kişi Konca'nın arabasını sokak lambasının altına bırakıyor. Görgü tanıkları, arabayı bırakan iki kişiden birinin o olduğunu belirliyor. Çünkü bu adamın yürüyüş bozukluğu var. Zanlı o gece mal almak için Konya'ya gittiğini söylüyor. Ama Ticaret Odası'nda kaydı yok. Dahası bu kişi şüphelilerden birinin robot resmine yüzde 80 benziyor. 9 şahit o kişiyi kaçırıldığı gün gördüğünü söylüyor, fakat salıveriliyor.’’

İRAN'A GİTMEMELİYDİ

Ailesi, Konca Kuriş'in hep yaşadığına inandı. Ta ki, cumartesi günü Konya'da mezar evden çıkarılan ceset teşhis edilene kadar. Yakınları Konca'nın hep hücre cezası ile kurtulacağını umut etti. Bir ihbar üzerine Gaziantep'te 15 kuyu teker teker arandı. Kendi ailesi ile kocası arasında zaman zaman sürtüşmeler oldu. ‘Anlaşmalı kaçırma’ iddiaları gündeme geldi. Ve cesedi dahi güçlükle teşhis edilebildi. Kayınpederi 75 yaşındaki Abdullah Kuriş'e göre, ‘‘Konca İran'a gitmemeli, bu işlere bu kadar bulaşmamalıydı.’’