İngiltere'de seçim yarışında bütün bahisler açıldı

İngiltere’de 1930’lu yıllardan bu yana ilk kez seçimler sadece İşçi Partisi ve Muhafazakâr Parti arasında geçecek bir savaş gibi görünmüyor. İşçi Partisi, Muhafazakâr Parti ve Liberal Demokratlar’ın anketlerdeki desteği başa baş giderken, görüşler bir koalisyon kurulacağı ya da Liberal Demokratlar’ın Avam Kamarası’nda yeterli sandalye sayısına ulaşarak İşçi Partisi ya da Muhafazakar Parti’yle bir azınlık hükümeti kuracağına işaret ediyor.

Bu hafta sonu tartışmalar büyük oranda İşçi Partisi lideri, Başbakan Gordon Brown üzerine odaklandı. Brown’ın donuk bir kampanya sürdürdüğü yorumlarının yanı sıra ülke çapında yeterince destek görmemesi, seçim sonrası koalisyon sürecinde Liberal Demokratlar’ın İşçi Partisi’ni tercih etmeyeceğine işaret ediyor.

      �

İSTENMEYEN ADAM BROWN

Görevde olduğu üç yıllık süre içinde eski Başbakan Tony Blair’in aldığı desteğin yanına bile yaklaşamayan Brown, partisinde gereksiz adam olarak görülüyor. Öte yandan, Brown sandıkta kaybetmesi halinde bile partisinin başında kalacağını açıklayarak Liberal Demokratlar’la anlaşma yapmak adına bir hamle yaptı. Ancak Liberal Demokratlar’ın lideri Nick Clegg, seçmenler tarafından reddedilmesi beklenen Brown’u Başbakanlık koltuğunda tutacak bir anlaşmayı reddetti.

Clegg, yeni hükümet kurmaya yönelik müzakerelerde en fazla oy alan partiyi destekleyeceğini açıklayarak Muhafazakârlar’la yapılacak bir anlaşmayı öne çıkardı.

Hafta sonunda gazetelerde yer alan haberler ise, İşçi Partisi’nin önde gelen politikacılarının anket sonuçları dolayısıyla Brown’u görevden alarak, yerine Liberal Demokratların koalisyon kurmayı isteyeceği birini getirmek istedikleri yönünde. Bu bağlamda adı öne çıkanlardan biri Dışişleri Bakanı David Miliband.

CLEGG KENDİNE GÜVENİYOR

İngiltere’deki seçim kampanyası, son günlerinde büyük değişimlere tanık olabilir. Örneğin 1992’de seçim anketlerindeki büyük avantajı birkaç hafta içinde eriyen İşçi Partisi Muhafazakârlara zaferi teslim etmişti. Clegg, benzer bir kaderin kendisini beklediği yönündeki yorumlara omuz silkerek, geçtiğimiz hafta New York Times’a verdiği röportajda bu tür bir tarihi hezimetle karşılaşılacağını düşünmediğini söyledi.

Uzmanlar, yakın dönemdeki gelişmelere bakarak Liberal Demokratların elde ettiği çıkışın geçici bir şey olmadığı görüşünde birleşirken, İngiltere Clegg’in 10 gün önce yapılan televizyon münazarasında Brown ve Muhafazakâr lider David Cameron’a karşı gösterdiği performansı devam ettirip ettiremeyeceğini merak ediyor.

Geçtiğimiz hafta liderler ikinci defa karşı karşıya geldiklerinde Clegg izleyicilerin gözünde yine en başarılı katılımcı oldu. Hafta sonu açıklanan anket sonuçlarının etkileyici yanı ise, Liberal Demokratlar’ın güç kaybeden İşçi Partisi’ni geride bırakarak Muhafazakârlar’ın ardından ikinci sıraya yükselmesiydi.

SON TAKTİKLER

Muhafazakâr lider Cameron, Liberal Demokratlar’a oy vererek İşçi Partisi’nin 13 yıllık iktidarını sona erdirmek isteyen seçmenlere, “Clegg’e oy verirseniz, Brown’ı alırsınız” uyarısında bulunuyor. Cameron ayrıca Clegg’e oy veren seçmenlerin parti liderlerinin başbakanın kim olacağına karar vermek için yapacakları pazarlıkların dışında kalabilecekleri uyarısını yaptı.

Öte yandan, Blair’i üst üste üç kez iktidara getiren orta sınıf seçmen kaynaklı “yüzergezer oy”ların hızla kaybolmasıyla İşçi Partisi seçimlerde partinin geleneksel tabanının çok az üzerine çıkılacağını öngörüyor. Analistlere göre bu oran tüm seçmenlerin yüzde 25’ine, yani Blair’in 2005’te aldığı oyların yüzde 10 altına karşılık geliyor.

Beklentiler doğrultusunda seçimlerde hezimet bekleyen İşçi Partisi, Liberal Demokratlar’ı Muhafazakârlar yerine kendilerini desteklemeye ikna etmek için olanaklarını olabildiğince kullanmaya çalışıyor.

Brown, Liberal Demokratlar için öncelik teşkil eden ve küçük partilere daha fazla sandalye anlamına gelen “kazanan her şeyi alır” sistemini değiştirmeye yönelik bir referandum sözü vermişti.

Cameron ve partisi sertçe karşı çıkmasına rağmen, İşçi Partisi’nin oy sisteminde değişiklik önerisi Liberal Demokratlar’ın ilgisini çekebilir. Ancak Başbakan hakkındaki eleştirileri göz önüne alındığında, Clegg, Brown yerine Muhafazakâr lider Cameron ile anlaşmaya daha yakın.