Fırtına Vadisi koruma kurulu görevden alındı

Fırtına Vadisi'ni SİT alanı ilan eden ve baraj yapımını durduran Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu başkanı ve 2 üye görevden alındı. Başkan Prof. Dr. Cengiz Eruzun, ‘‘Baraja izin vermemiz için baskı yapılıyordu’’ dedi.

Rize'nin Çamlıhemşin İlçesi Fırtına Vadisi'ni doğal ve arkeolojik SİT alanı ilan edip, Dilek-Güroluk Hidrolektrik Santralı inşaatını durduran Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun Başkanı Prof.Dr. Cengiz Eruzun ile iki üye görevlerinden alındı. Prof.Dr. Eruzun, ‘‘Bu konuyla ilgili sürekli baskı görüyordum. İsmini vermek istemediğim bazı yüksek kurul görevlileri, 'Şirketin çalışmasına izin verin' şeklinde baskı yapıyordu’’ dedi.

Danıştay Savcısı Halit Çanga'nın, 'Dosya kalındı okuyamadım' açıklamasıyla başlayan tartışma, Danıştay 6. Dairesi'nin çevrecilerden istediği savunma metnini okumamasının ortaya çıkmasıyla büyüdü. Son olarak Fırtına Vadisi'ni SİT alanı ilan eden, bu alanlar içinde çalışma yapan santral inşaatını durduran 6 üyeli Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun Başkanı Prof.Dr. Cengiz Eruzun ile üyeler Doç.Dr. Sevil Gülçur ve Yard.Doç.Dr. Mustafa Polatoğlu, gerekçe gösterilmeden görevlerinden alındı.

Kültür Bakanı İstemihan Talay adına Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Genel Müdürü Nadir Avcı imzasıyla gönderilen 18.01.2001 tarih ve 149 sayılı yazıda, 2 kurul üyesinin görevlerine, görev süreleri olan 5 yılı doldurmadan son verildi.

Danıştay, santralın ÇED raporunu iptal eden Trabzon İdare Mahkemesi'nin kararını bozarak dosyayı iade ederken, vadinin kaderini Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu belirleyecek. Danıştay, kurulun vadide çalışmaların durdurulmasına yönelik kararını onaylamış, ancak aynı karar içinde bulunan kesin hüküm vermek için Koruma Amaçlı İmar Planı'nın beklenmesi gerektiği bölümünü hukuka uygun bulmayarak, imar planının yapılıp yapılamayacağının tespitini istemişti. Bu tespitten sonra da, projenin SİT alanlarına zarar verip vermeyeceği belirlenmesi için Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun değerlendirme yapmasını istemişti.

Kurulun vereceği karardan sonra Trabzon İdare Mahkemesi, Danıştay'ın bozduğu ÇED raporunu iptal davasını yeniden görüşecek. Kurul bu amaçla önümüzdeki ay toplanarak kesin bir karar verecek.

Baskı vardı

Görevden alınması üzerine şoke olduğunu ifade eden Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Başkanı ve aynı zamanda Mimar Sinan Üniversitesi Şehir Planlama Bölümü Öğretim üyesi Prof.Dr. Cengiz Eruzun, şunları söyledi:

‘‘Önümüzdeki ay Danıştay'ın verdiği kararı görüşecek ve konuyu karara bağlayacaktık. Görev süremin dolmasına 2 yıl daha vardı. Normalde her ay 4 defa yapmamız gereken toplantı, Bakanlık tarafından erteleniyordu. Çok önemli bir toplantı öncesinde görevden alınmamızı anlayamadık. Zaten bu konuyla ilgili sürekli baskı görüyordum. İsmini vermek istemediğim bazı yüksek kurul görevlileri, 'Şirketin çalışmasına izin verin' şeklinde baskı yapıyordu. Bizim daha önce verdiğimiz kararların tümü bilimsel raporlar ve incelemeler sonucunda ortaya çıkmıştır. Biz santral inşaatını durdururken aldığımız kararda, vadide ağaç kesimini, bina inşaatını, yol açılmasını, moloz ve hafriyat dökülmesini yasakladık. Burası özellikli bir vadidir. Bizim şartımız koruma amaçlı imar planıdır. Bunu ya Çamlıhemşin Belediyesi ya da Kültür Bakanlığı yapacaktı. Ancak iki kurum da para olmadığı gerekçesiyle bu planı yapamadı.’’

Avukat: Fırtına’yı yok etme planı

Kurul üyelerinin görevlerinden alınmasına tepki gösteren Fırtına Davası'nın avukatları Yakup Şekip Okumuşoğlu ve Erol Özcan, yaşanan gelişmeleri, 'Biri düğmeye mi bastı?' diye değerlendirdiler. Avukatlar yaptıkları ortak açıklamada, şu görüşlere yer verdiler: ‘‘Bu kararla anlaşılıyor ki, BM Holding ve yandaşlarının Fırtına Vadisi'ni yok etme planlarına verdikleri kararlarla engel olan kurul üyeleri de teker teker görevden alınarak tasfiye edilmektedir. Bu görevden alma kararlarının zamanlama olarak Fırtına Vadisi'nde yapılmak istenen santral hakkında kurulun yapacağı değerlendirme beklenirken yürürlüğe sokulması, son derece düşündürücüdür. ’’