Fındık kabuğundan enerji

Güncelleme Tarihi:

Fındık kabuğundan enerji
Oluşturulma Tarihi: Aralık 08, 2000 00:00

Fındık kabuğundan enerji üretmeyi başararak büyük bir buluşun altına imza atan Murat Doğru, bugünün dünyasında en önemli iki sorun olan atıkların değerlendirilmesi ve enerji elde edilmesi fikrinden yola çıktığını söyledi. İngiltere'deki Newcastle Üniversitesi'nde doktora yapan 28 yaşındaki Murat Doğru, bugün yayınlanan ünlü New Scientist dergisinin de yer verdiği buluşuyla ilgili olarak soruları yanıtladı.

Atıkların değerlendirilmesi fikri üzerinde düşünürken, yapacağı çalışmanın özellikle Türkiye'ye yönelik bir çalışma olmasını istediğini belirten Doğru, 1996 yılında ziyaret ettiği Trabzon'da yetkililerin kendisine yılda 250 bin ton fındık kabuğunun atık olarak elde edildiğinden bahsettiklerini söyledi.

Doğru, çalışmasını bu 250 bin ton atığın değerlendirilmesi fikrine dayandırmaya karar verdiğini ve Trabzon'daki tanıdıklarını arayarak bir ton fındık kabuğu istediğini kaydetti. Fındık kabuklarının Newcastle'a gelmesiyle çalışmalarına başladığını anlatan Doğru, iki yıl boyunca devamlı olarak fındık kabuklarından en temiz ve çevreye en uygun şekilde yanıcı gaz üretmenin yollarını aradığını ifade etti.

Murat Doğru, fındık kabuklarının yakılmasıyla çıkan yanıcı gazlardan reaktörler aracılığıyla motorlarda elektrik, ısıtıcılarda ise ısı enerjisi elde etmenin mümkün olduğunu gördüğünü, şu anda fındık kabuğundan elektrik ve ısı enerjisi üretimini tam anlamıyla uygulayabildiklerini anlattı. Doğru, "Şimdi ise amacımız reaktör sistemini daha küçük, bir otomobilin bagajına sığacak büyüklükte dizayn edip, bagajı fındık kabuğuyla doldurup ateşledikten sonra motora petrol ya da dizel yerine yanıcı gazı gönderebilmek" diye konuştu.

Bununla ilgili çalışmalarının sürdüğünü, doktorasını tamamladıktan sonra da Newcastle Üniversitesi'nde kalarak araştırmalarına devam edeceğini belirten Doğru, BMW ya da Mercedes gibi ünlü bir otomobil markasının projeye sponsor olmalarının olasılık dahilinde bulunduğunu söyledi.

Hem ucuz, hem çevre dostu

Halen BMW'nin saf hidrojen yakan 40 otomobili bulunduğunu belirten Doğru, bunun çevre dostu bir proje olduğunu ancak kendi projesi gibi "hem atık değerlendirmeye yönelik, hem de ucuz" sayılamayacağını ifade etti.

Murat Doğru, fındık kabuğunun yakılmasıyla yüzde 15'i hidrojen, yüzde 25'i karbonmonoksit, yüzde 2 ya da 3'ü metan gazı, kalanı da karbondioksit ve nitrojen olan bir yanıcı gaz karışımı elde edildiğini, kendi projesinde BMW'de olduğu gibi hidrojenin ayrılmadığını, bunun da maliyeti düşürdüğünü bildirdi.

Doğru, Karadeniz bölgesinde yılda 250 bin ton fındık kabuğu ortaya çıktığını, bu miktardaki atık kabuklardan 6 bin ton hidrojen üretmenin mümkün olduğunu ifade ederken, bu miktarın da hidrojenle çalışan 3 bin adet BMW'nin her birinin yılda 32 bin 500 kilometre yol kat etmesini sağlayacak yakıta eşit olduğunu belirtti.
Doktorasını bitirdikten sonra Newcastle'da projesini en olgun noktaya getirmek üzere çalışmalarını sürdüreceğini belirten Murat Doğru, kendisi gibi bir akademisyen olan eşi Seray'ın da aynı üniversitede işletme mastırı yaptığını anlattı.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği bölümünden 1994 yılında mezun olduktan sonra master yapmak üzere İngiltere'deki Newcastle Üniversitesi'ne gelen ve daha sonra da Milli Eğitim Bakanlığı bursuyla doktora programına katılmak üzere burada kalan Murat Doğru, bilimsel çalışmalarını tamamladıktan sonra MEB bursunun da gerektirdiği gibi Türkiye'ye dönerek ülkesine hizmet etmek istediğini, amacının sadece fındık kabuğu değil, pek çok değişik bölgesel atığın çevreye ve insana faydalı şekilde değerlendirilmesinin yollarını bulmaya devam etmek olduğunu vurguladı.

New Scientist dergisinin Murat Doğru ve projesi ile ilgi haberi için tıklayın:
Haberin Devamı

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!