Fed “bol para” döneminin sonunu ilan ediyor

Ben Bernanke başkanlığında toplanan Fed, Perşembe günü bankalara doğrudan verdiği kredilere uygulanan iskonto faiz oranını 25 baz puan artırarak yüzde 0.75'e yükseltme kararı aldı. Karar sonrası dolar değer kazanırken, borsalar küresel çapta geriledi.   �

Bloomberg'de yayımlanan bir haberde, iskonto faiz oranında 2006'dan beri yapılan bu ilk artırımın, bankanın küresel kriz nedeniyle 96 yıllık tarihinde uygulamaya koyduğu en sert gevşek para politikasında sona yaklaşıldığına dair önemli bir işaret olduğu belirtildi. �

Başta Fed olmak üzere dünya merkez bankaları, küresel krizle birlikte likidite sıkışıklığını gidermek için faiz oranlarını tarihin en düşük seviyelerinde tutarken, piyasalara da ihtiyaç duyulan fonlamanın sağlanabilmesi için yeni kredi olanakları yaratmıştı.

PSİKOLOJİK ETKİSİ VAR   �
Kararla ilgili değerlendirmelerde bulunan ekonomistler, iskonto faiz oranının, şimdiye kadar para politikasının ilerleyen dönemlerdeki seyrini gösteren önemli bir psikolojik araç olduğuna dikkat çekti.�

California Devlet Üniversitesi ekonomi bölümü öğretim üyelerinden Sung Won Sohn, "Buradaki esas nokta şu: Fed, önümüzdeki dönemde faiz oranlarını mevcut seviyesinde tutmak ya da indirmek yerine yukarı çekeceğinin işaretini verdi" dedi.�

Uzmanların aksine, Fed açıklama notunda, kararının mevcut para politikasına bir etkisi olmayacağını söyledi ve bunu borç vermede bir "normalleşme" durumu olarak tanımladı. Banka, gösterge faiz oranlarını "uzun bir süre daha" düşük seviyelerini koruyacağını belirtti.

Fed, açıklamasında para politikası kurulu toplantılarından sonra yapılan değerlendirmesini değiştirmemiş olsa da küresel krizin etkileri hissedilmeye başlandığı dönemde de attığı ilk adım iskonto faiz oranını indirmek olmuştu.

DOLAR YÜKSELDİ

Yine de Fed'in açıklaması yatırımcıların piyasada faiz artırımlarının yolda olduğu beklentisiyle hareket etmelerine mani olmadı. Bankanın, dördüncü çeyrekten itibaren faizleri artırmaya başlayacağı beklentileriyle, ABD doları değer kazanırken, borsalarda düşüş yaşandı.

Euro/dolar paritesi, açıklamayla Tokyo işlemlerinde 1.3485 seviyesine geldi. Avrupa'nın önde gelen borsaları da güne düşüşle başladı.

S&P KARARIYLA DÜŞTÜ

Fed kararı, sonrasında dolar iç piyasada değer kazanırken, daha sonra Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's'tan Türkiye'ye gelen not artırımı haberiyle yeniden geriledi. Bankalararası piyasada dolar kotasyonlarında gün içinde 1.53 seviyesini gördükten sonra, S&P kararıyla 1.51 seviyelerine geriledi.

S&P, Türkiye'nin uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notunu “BB”ye yükseltti. S&P'den yapılan açıklamada, Türkiye'nin uzun vadeli yerel para birimi cinsinden kredi notunu ise “BB “ya yükseltti. Açıklamada, notlara ilişkin görünümün “pozitif” olduğu belirtildi.

FED YETKİLİLERİ TEMKİNLİ

Her ne kadar piyasadaki beklentiler ve Fed’in attığı adımlar, faiz artırımlarının bu yıl içinde başlayacağı tahminlerini güçlendiriyor olsa da Fed yetkilileri, bu beklentileri yatıştırmaya çalışıyor.

St. Louis Fed Başkanı James Bullard, faiz artırımı beklentilerinin aşırıya kaçtığı uyarısı yaptı. Bullard, "Piyasalarda, faiz oranlarını bu yıl artıracağımızla ilgili yüksek beklentiler abartılıyor... Artırım sürecinin 2011 yıla sarkma olasılığı da bulunuyor" dedi.

ABD Merkez Bankası, bankalararası gecelik borçlanma faiz oranını 2008'den beri yüzde sıfır ile yüzde 0.25 arasında tutuyor. Bankanın para politikası kurulu geçen ay yaptığı açıklamada, faizlerdeki bu seviyenin "uzun bir süre daha" sürdürüleceğini söylemişti.

Bernanke, küresel finansal krizin başladığı dönemde ilk para politikası silahını iskonto faiz oranlarını indirerek çekmişti. 2007 yılının yaz aylarında mortgage krizinin derinleşmesiyle, normalde gösterge faizin yüzde 1 üstünde olan iskonto oranı, yüzde 0.50'ye çekilmiş ve gecelik olan vadesi de 30 güne uzatılmıştı.