‘Devlet sırrı’ değişiyor

Hükümet,devletin vatandaş tarafından daha etkin denetlenmesi için ‘Devlet sırrı’ ve ‘Devlet gizliliği’ kavramlarını değiştirecek. Gizlilik konusunda mahkemelerin karar vermesi sağlanacak.

Başbakan Mesut Yılmaz'ın talimatıyla başlatılan ‘‘Günışığında Yönetim’’ çalışma çerçevesinde, devlet sırrı ve devlet gizliliği kavramlarının mutlaka değişmesi gerektiğine işaret edildi. Bu amaçla hazırlanan yasa gerekçesi ve dosyasında mevcut sistemde, kamunun neredeyse yüzde 50'ye yakın işlemlerinin gizlilik arkasına sokulduğu kaydedildi.

Uzmanların hazırladığı raporda, ‘‘Devlet gizliliği gibi kavramlar toplumsal, siyasi ve bürokratik kültürün de etkisiyle devletin içe kapanmasını beslemekte’’ denildi. Bilgi açıklığını sağlarken bazı sorunlarla karşılaşmanın doğal olduğuna da işaret edilen çalışmada, demokratik ülkelerde devlet gizliliğinin kalktığı, sıranın özel şirketlere geldiği hatırlatıldı ve Türkiye'nin bu konuda kısa sürede kararlar alması gerektiği kaydedildi. Raporda, ‘ulusal güvenlik’, ‘diplomatik ilişkiler’, ‘suçun araştırılması’, ‘bazı ekonomik faaliyetlerin gizliliği’ gibi kavramların önemine değinildi. Ancak, bunun sakıncalarının, dosyalarla doğrudan ilgisi olmayan kişilerin, bu bilgilere ücret karşılığı ulaşması zorunluğu ile giderilebileceği vurgulandı.

DAMGALAR KALKACAK

Başbakana da sunulan rapor ve yasa hazırlık metninde, Yılmaz'ın yayınladığı devlet memurlarına konuşma yasağı getiren genelgenin hemen kaldırılması da teklif edildi. Rapordaki bir ilginç saptama da devletin pekçok işlemi için kullanılan ‘Hizmete Özel’, ‘Gizli’, ‘Çok Gizli’ ibareli kırmızı mühürlü damgaların bolluğu oldu. Gizlilik ve sır konusunda yapılacak yeni düzenlemenin bu damgaların büyük bölümünü ortadan kaldıracağı kaydedilen çalışmada, ‘‘Gizlilik veya sırra devletin kendisi değil, mahkemeler karar versin’’ denildi ve ABD'de gizlilik listesi yayınlanıp, bunun dışındaki herşeyin kamuoyu denetim ve bilgisine açık tutulduğu belirtildi.